Դո՞ւ էլ, Եվրախորհրդարան։ Արցախի ժողովրդին առաջարկվում է վերադառնալ ահաբեկչական կազմավորում

Այս օրերին՝ 36 տարի առաջ Խորհրդային Միության գոյության տարիներին, Խորհրդային Ադրբեջանի բազմազգ մայրաքաղաքից 20 կիլոմետր հեռավորության վրա գտնվող արդյունաբերական Սումգայիթ քաղաքում տեղի ունեցավ հայերի ցեղասպանություն, որը մինչ օրս չի դատապարտվել համաշխարհային հանրության կողմից։

Այսպիսով ադրբեջան կոչվող ահաբեկչական կազմակերպությունը արձագանքել է Լեռնային Ղարաբաղի Ինքնավար Մարզի հայերի օրինական իրավունքներին, ովքեր օգտվել են ինքնորոշման իրավունքից և հայտարարել ադրբեջանից անջատվելու և Հայաստանի հետ վերամիավորվելու մասին։ Ընդ որում, ցեղասպանությունը կատարվել է ԼՂԻՄ-ից հարյուրավոր կիլոմետրեր հեռավորության վրա ազգային-ազատագրական շարժման հետ կապ չունեցող մարդկանց նկատմամբ։ Մարդիկ ենթարկվել են ցեղասպանության միայն այն պատճառով, որ հայ են։

2024 թվականի այս օրերին «համաշխարհային հանրությունը», ավելի ճիշտ՝ նրա մասը՝ Եվրախորհրդարանը, ընդունեց երկու բանաձև՝ զգուշացնելով Ադրբեջանին Հայաստանի դեմ ագրեսիայի հետևանքների մասին։ Բայց․․․

Այն օրերին, երբ, կարծես թե, պետք է հիշատակվեր Սումգայիթի ցեղասպանությունը, եվրոպացի խորհրդարանականները կրկին տանում են այն գիծը, ըստ որի՝ Արցախի Հանրապետության հայությունը վերադարձի իրավունք ունի և (ուշադրությո՛ւն) Ադրբեջանը պետք է ապահովի……….

Ոչ մի խոսք ինքնորոշման իրավունքի մասին, ոչ մի խոսք Ադրբեջանի կողմից իրականացված ցեղասպանությունների մասին

Սումգայիթում 1988թ.

Բաքվում 1990թ.

Շահումյանի և Հադրութի շրջաններում 1991թ. («Օղակ» օպերացիա)

Մարաղայում 1992 թ

Թալիշում 2016թ

Հադրութում, Շուշիում 2020թ

ամբողջ Արցախում 2023թ.։

Եվրամիությունը, որը 1992-ի հունվարին ադրբեջանին «ընդունեց» ԵԱՀԿ՝ Լեռնային Ղարաբաղի հայերի դեմ ուժ չկիրառելու և ԼՂՀ կարգավիճակը որոշելու բանակցություններին մասնակցելու խոստման դիմաց, 34 տարի շարունակ աչք է փակում այն ​​փաստի վրա, որ ֆաշիստական ​​դաստիարակությամբ ադրբեջանը խախտել է միջազգային հանրության առջեւ ստանձնած բոլոր պարտավորությունները և ագրեսիա իրականացրել ԼՂՀ-ի դեմ։ 1994-ին նա պարտվեց պատերազմում Արցախի ինքնապաշտպանության ուժերին և կորցրեց 7 շրջաններ, որոնք իրավամբ պատկանում են հայերին եւ քեմալականների ու բոլշևիկների կողմից են փոխանցվել ադրբեջանին։

Եվրամիությունը, որը 30 տարի մասնակցում էր ԼՂՀ կարգավիճակի որոշման բանակցային գործընթացին, փակեց աչքերը և հանգիստ համաձայնեց փոխել Մինսկի խմբի ձևաչափը, որտեղ Լեռնային Ղարաբաղը սկսեց ներկայացնել ըստ էության մեկ այլ պետություն՝ Հայաստանի ղեկավարը, որը բանակցություններից հեռացրեց ԼՂՀ օրինական ընտրված ներկայացուցիչներին։

Եվրամիությունը, որը տարիների ընթացքում (1994-2020թթ.) երբեք չի դատապարտել Ադրբեջանին Արցախի հետ շփման գծում բազմաթիվ միջադեպերի համար, շարունակում է աչք փակել Արցախի ժողովրդի ինքնորոշման իրավունքի վրա և կոչ է անում նրա բնակիչներին վերադառնալ ֆաշիստական, ահաբեկչական կազմավորման իրավասության տակ, որը վերջին երեք տարիների ընթացքում իրականացրել է երկու ցեղասպանություն և էթնիկ զտումներ։

Ինչո՞վ է ԵՄ-ի դիրքորոշումը տարբերվում Ռուսաստանի դիրքորոշումից, որը քաղաքական, դիվանագիտական ​​և ռազմական օգնություն ցուցաբերեց բռնապետ Ալիևին բնիկ հայերին իրենց նախնիների երկրից արտաքսելու չարագուշակ ծրագրի իրականացման գործում։

Ի՞նչ տարբերություն Ալիևի և Պուտինի, Արցախի և Հայաստանի դեմ պատերազի եւ ուկրաինական պատերազմի միջեւ։

Իսկապե՞ս ԵՄ-ն որևէ լծակ չուներ Ալիևի վրա։ Իսկ գուցե լուռ կոնսենսուսն էր, որ հանգեցրեց Արցախի հայաթափմանը։

Եվրախորհրդարանի երկու բանաձևերը աջակցություն կստանային արցախցիների կողմից, եթե նշվեին Ադրբեջանի բոլոր «մեղքերը» և Արցախի ժողովրդի ինքնորոշման իրավունքը։

Թե՞ «համաշխարհային հանրությանը» ձեռնտու է ռուս-թուրք-ադրբեջանական եռյակի ճնշման տակ ՀՀ վարչապետի կողմից Արցախի ճանաչումը ադրբեջանի կազմում։ Իսկ որքանո՞վ է «համաշխարհային հանրությունը» գիտակցում, որ նախ՝ Փաշինյանը իրավասու չէ չեղյալ հայտարարել մի ամբողջ ժողովրդի իրավունքը, երկրորդ՝ չկան փաստաթղթեր, ըստ որոնց Արցախի Հանրապետությունը ադրբեջանի կազմում է, և երրորդ՝ սպառնալիքով ընդունված ցանկացած որոշում իրավական ուժ չունի։

Թե՞ ԵՄ-ն Ալիևի թելադրանքով կվերացնի ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը։

Թվում է, թե բոլորի համար արդեն ակնհայտ է, որ ադրբեջանը թքած ունի բոլոր բանաձեւերի, կոչերի, սպառնալիքների վրա, քանի որ նա, ի տարբերություն մյուսների, հասկացել է, որ ոչ Ռուսաստանը, ոչ Եվրոպան, ոչ ԱՄՆ-ը բառերից այն կողմ չեն անցնում։

Այդպես է եղել Արցախի դեպքում, և ամենայն հավանականությամբ այդպես կլինի նաև Հայաստանի դեպքում։

Հայերը պետք է ապավինեն իրենց ինքնակազմակերպմանը և ռուս-ադրբեջանական տանդեմի նոր ագրեսիային պատրաստվեն։ Ալիևը դեռ չի մարել Պուտինի պարտքը Արցախի համար, և նա պետք է ավարտի իր հաջորդ խնդիրը՝ հայկական պետականության վերացումը, ընդ որում՝ Հայաստանի իշխանությունների օգնությամբ։

Սումգայիթը շարունակվում է` չնայած ամպագոռգոռ հայտարարություններին ու որոշումներին։

Մարգարիտա Քարամյան