«Ես կարծում եմ, որ դա ահաբեկչություն էր, քանի որ բոլորը հիմնականում փորձում էին պահպանել անվտանգության կանոնները»

Գեւորգ Գասպարյանը ծնվել է 1981 թվականին Ստեփանակերտում։ Նա վերապրել է Արցախյան առաջին պատերազմի բոլոր դժվարությունները եւ ամեն ինչ հիշում է, չնայած երիտասարդ տարիքին։

Այդ պատերազմում վիրավորվել է Գեւորգի հայրը։ Գեւորգը հիշում է կրակի տակ սարսափելի անքուն գիշերները, պաշարման սոված ու ցուրտ օրերը։

Արցախյան առաջին պատերազմի ավարտից հետո թվում էր, թե խաղաղություն է եկել։ Բոլորը կարծում էին, որ հաղթանակը երկարաժամկետ կայունություն կբերի տարածաշրջանին։ Սակայն 30 տարվա փխրուն խաղաղությունից հետո Արցախը կրկին ներքաշվեց պատերազմի մեջ։

Առողջական պատճառներով Գեւորգը չի կարողացել մասնակցել 44-օրյա պատերազմի մարտերին։ Բայց նա հետ  չմնաց և օգնեց, ինչպես կարող էր, թիկունքում։ Ցավոք սրտի, պատերազմի ելքը ողբերգական դարձավ ողջ հայ ժողովրդի համար։ Չնայած այս արդյունքին, Գեւորգը շարունակեց ապրել և աշխատել հայրենիքում։

Նա ուներ իր բիզնեսը՝ MV տաքսի ծառայություն։ Շրջափակման ժամանակ վառելիքի պակասի պատճառով նա ստիպված է եղել դադարեցնել դերվիի աշխատանքը և համալրել աշխարհազորի շարքերը։ 2023 թվականի սեպտեմբերին, երբ սկսվեց մեկօրյա պատերազմը, նա գտնվում էր Շուշիի մերձակայքում գտնվող մարտական ​​դիրքում։

«Ամեն ինչ հանկարծակի սկսվեց։ Մենք կանոնավոր մարտական ​​հերթապահություն էինք իրականացնում։ Սկսվեց հրետակոծությունը։ Հակառակորդը գրոհում էր թե՛ ցամաքից, թե՛ օդից։ Ուժերն անհավասար էին, բայց մենք չհանձնվեցինք։ Հրաման է ստացվել դիմադրել մինչև հաջորդ օրը ժամը երկուսը, քանի որ, ասում էին, հրադադարի պայմանավորվածություն կա։ Հաջորդ օրը ռազմական գործողությունները դադարեցվեցին, ինչպես պայմանավորված էր: Մեզ զինաթափ արեցին ու տուն ուղարկեցին։ Տուն վերադառնալուն պես ես Կարմիր խաչի աշխատակիցների հետ սկսեցի որոնել մարտական ​​դիրքից անհայտ կորած հարազատիս։ Բայց նրան այդպես էլ չգտանք։

Երբ վերադարձա տուն, լսեցի տարհանման մասին և որոշեցի օգնել իմ հարեւաններին, ովքեր վառելիք չունեին։ Քանի որ մեքենաս արդեն լիցքավորված էր, կարողացա բոլոր հարեւաններիս տանել վառելիքի պահեստ։ Մինչ մենք վառելիքի հերթ էինք կանգնոած, պայթյուն տեղի ունեցավ։

Ես կարծում եմ, որ դա ահաբեկչություն էր, քանի որ հիմնականում բոլորն այնտեղ փորձում էին պահպանել անվտանգության կանոնները։

Պայթյունի ալիքն ինձ գցեց չանի տակ։ Երբ արթնացա, շուրջբոլորը կրակի մեջ էր, ձեռքերով փակեցի բերանս, որպեսզի ծուխը կուլ չտամ։ Մարմնիս խորը այրվածքներ ունեի, կրծքավանդակի հատվածում՝ կոտրվածք։ Այդ պահին գլխումս մի քանի միտք անցավ. «Միայն թե երեխաս առանց հայր չմնար։ Տեր, խնդրում եմ, եթե ինձ տանես, ապա առանց ցավի տար»։ Եվ այդ պահին լսեցի անծանոթի ձայնը. «Տո՛ւր ինձ քո ձեռքը»”։

Տղամարդը նրան դուրս է բերել կրակի միջից. Փրկարարները Գեւորգին տեղափոխել են Ստեփանակերտի հանրապետական ​​հիվանդանոց։ Առաջին բուժօգնություն ցուցաբերելուց հետո նա տեղափոխվել է Երևանի Այրվածքաբանության ազգային կենտրոն՝ հետագա բուժման նպատակով։ Բժիշկներին հաջողվել է փրկել Գեւորգի կյանքը, սակայն, ցավոք, չեն կարողացել փրկել նրա մատները։ Նա 29 վիրահատության է ենթարկվել։

Ստեփանակերտի վերականգնողական կենտրոնի բժիշկների և մասնագետների շնորհիվ Գևորգը ապաքինվում է և պատրաստվում է ձեռք բերել մատների պրոթեզ։ Սակայն ժամանակակից պրոթեզ ձեռք բերելու համար Գեւորգը ֆինանսական աջակցության կարիք ունի։

Այժմ Գեւորգն ընտանիքով բնակարան է վարձում Երեւանում։ Ընտանիքում ոչ ոք չի աշխատում. Գևորգի հայրը Արցախյան առաջին պատերազմի ժամանակ հաշմանդամ է։

Գեւորգը վստահ է, որ պրոթեզավորումից հետո կկարողանա վերադառնալ լիարժեք կյանքի եւ պահել ընտանիքը։

Արսեն Աղաջանյան