Ստեփանակերտցիները կարծում են, որ կառավարության ոչ մի որոշում չի կարող ազդել գների վրա. գյուղական ապրանքների շուկան է թելադրում պայմանները։ Տնտեսագետները նշում են, որ շուկայական նման քաղաքականությունը կհանգեցնի կանխիկի շրջանառության սառեցմանը։
Արցախի իշխանությունն այսօր պայքար է սկսել «գները ուռճացնող սպեկուլյանտների» դեմ՝ կիրառելով վարչական մեթոդներ և հարկադիր կարգավորիչ միջոցներ։
Իսկ Տնտեսական մրցակցությունը կարգավորող պետական հանձնաժողովը տնտեսվարող սուբյեկտների համար հրապարակել է մանրածախ առևտրի առավելագույն թույլատրելի գները բանջարեղենի և մրգերի համար։
Սակայն ստեփանակերտցիները նշում են, որ տեղական արտադրանքը, մեկ է, «թանկ է վաճառվում և դեռ կվաճառվի»։
«Կրկին դիմում եմ Արցախում իրենց ապրանքը վաճառողների խղճին։ Այս փողը ձեր կոկորդին չի՞ մնում: Չե՞ք խեղդվելու: Հիմա հասկանում եմ, թե ինչու եմ միշտ նախընտրել առևտուր անել հայաստանցի մեր հայրենակիցների հետ՝ քանի որ նրանք խղճով են։ Իսկ դուք՝ տեղացիներդ, անարժան եք վարվում՝ նախընտրում եք ապրանքը դեն նետել, քան այն ավելի էժան վաճառել հայրենակիցներին։ Սովորական լոլիկի կիլոգրամը 2000 դրամ, վարդագույն քաղցր լոլիկը 2800 դրամ, չոր լոբին 2500 և 2800 դրամ, սոխ 1200 դրամ, սալոր 2000 դրամ, թթու-կանաչ ալըչա 2000, կանաչի՝ 650 դրամ մեկ փնջի համար, վարունգ – 1500, 4.800 տավարի միս, խոզի միս ընդհանրապես 5.500։ Մենք արդեն հասկացել ենք, որ Եվրոպայում ենք ապրում՝ մկները գրպանում»,- գրել է ստեփանակերտցիներից մեկը։
Կառավարության որոշումը չի կատարվում, տեղական բանջարեղենի ու մրգի գները չեն փոխվում»,- ասաց Ռուզաննա Ա-ն։
Շուկայում և փողոցներում վաճառողներն վստահեցնում են, որ գյուղական ապրանքների գները սահմանում են հենց գյուղացիները, իսկ իրենք միայն վերավաճառողներ են, և ավելացնում են միայն իրենց 10-15 տոկոս միջնորդավճարը։
Ստեփանակերտի կենտրոնական շուկայում ասացին, որ գյուղացին շատ դեպքերում նախընտրում է իր ապրանքը ոչ թե ինքը վաճառել, այլ փոխանցել վերավաճառողին։ Վառելիքի դեֆիցիտի պայմաններում արտադրանքը շատ հազվադեպ է հասնում շուկա, իսկ եթե գյուղացին կարողանում է իր ապրանքը բերել քաղաք, ապա նախընտրում է այնպիսի գին սահմանել, որը կարող է «հատուցել ծախսերն ու ֆիզիկական ու բարոյական տառապանքները»։
Ստեփանակերտի բնակիչ Սեյրան Մ.-ն ասում է, որ կարող է հասկանալ այն մարդկանց, ովքեր ցանկանում են իրենց այգուց աճեցրած ապրանքն ավելի թանկ վաճառել, քանի որ տնկել, խնամել, բերքահավաք են արել։ «Բայց ես չեմ հասկանում, թե ինչու սահմանել առասպելական գներ անտառում հավաքված հատապտուղների և վայրի մրգերի համար։ Վայրի մոշի կիլոգրամը 3500 դրամով, ընկույզը 3000-ով։ Հետաքրքիր է, որքան կարժենան մասուրն ու հոնը”։
Տնտեսագետ Մարիամ Գ.-ն կարծում է, որ կառավարությունը ոչ միայն պետք է պայքարի սպեկուլյացիայի ու ուռճացված գների բարգավաճման դեմ, այլեւ վերահսկի փողի հոսքը։
Նա նշեց, որ ամբողջ կանխիկ գումարը գնում է գյուղաբնակների և սպեկուլյանտների գրպանները։ Որովհետև սուպերմարկետներն ու այլ խանութները փակ են։
Նշենք, որ շրջափակումից ի վեր 1450 տնտեսվարող սուբյեկտ (ընդհանուրի 33.9%-ը) շրջափակման պայմաններում աշխատելու անհնարության պատճառով դադարեցրել է իրենց գործունեությունը, իսկ 2827 տնտեսվարող սուբյեկտ՝ մասնակիորեն՝ օգտագործելով արտադրական հզորությունների աննշան բաժինը կամ պետության աջակցությունը։
Հասկանալի է, որ գյուղի բնակիչը վաճառքից ստացված գումարը չի տանի բանկ, այլ կթողնի իր գրպանում։ Նույնը կանի շուկայի աշխատողը կամ վերավաճառողը: Արդյունքում՝ շրջափակման պայմաններում, երբ դրսից դրամական հոսք չկա, առաջանում է կանխիկ գումարի պակաս։ Մարդիկ էլ են դա հասկանում, ու հենց աշխատավարձ կամ թոշակ է լինում, բոլորը վազում են բանկոմատներ՝ կանխիկացնելու։ Դրա համար բանկոմատներում նման հերթեր են գոյանում»,- ասաց մասնագետը։
Նա նշեց, որ եթե շրջափակումը երկար ձգվի, և կառավարությունը ժամանակին չմտածի այդ միտումի մասին, ժամանակի ընթացքում կարող են լուրջ ֆինանսական դժվարություններ և խնդիրներ առաջանալ։
