Փարիզյան նախաճաշ առանց կրուասանների. Ֆրանսիան հաղթեց “Բերձորի ճակատամարտում”

Օգոստոսի 30-ը շատ բան բացահայտեց տարածաշրջանային և մեծ աշխարհաքաղաքական դասավորվածության մեջ։ Թեև Ստեփանակերտում շատերը կատակում էին, թե, ավաղ, նախաճաշին չեն ստացել սպասված ֆրանսիական կրուասանները, սակայն Ֆրանսիայի մարդասիրական ավտոշարասյունը Ֆրանսիայի խոշոր քաղաքների քաղաքապետերի ուղեկցությամբ մի քանի ժամում կոտրել է խնամքով կառուցված կաղապարները և ստիպել արցախցիներին հաղթահարել պարտադրված թերահավատությունը։

Արցախում տեղի ունեցան երախտագիտության ինքնաբուխ ակցիաներ՝ ուղղված Ֆրանսիային։ Արցախցիները հիշել են ֆրանսիական վայրերը Ստեփանակերտում՝ Շառլ Ազնավուրի կենտրոնը, ով, այնուամենայնիվ, կարողացել է այցելել Արցախ։ Արցախ-ֆրանսիական կապերը պատերազմից հետո խնամքով ջնջվում էին, մտցվում էր այն թեզը, որ աշխարհում ոչ ոք չի մտածում Արցախի մասին, և միայն Ռուսաստանն է փրկիչը։

Ֆրանսիայի մարդասիրական շարասյունը և տարբեր կուսակցություններ ներկայացնող քաղաքապետերի, սենատորների և ֆրանսիացի քաղաքական գործիչների մամուլի ասուլիսը կոտրեցին այս միֆը։ Աշխարհը մտածում է Արցախի և Հայաստանի մասին, իսկ Ռուսաստանը փրկիչ չէ։ Արցախի նախագահը ստիպված է եղել տեսակապով կապվել ֆրանսիացի քաղաքական գործիչների հետ և հրապարակավ շնորհակալություն հայտնել Ֆրանսիային։ Դա արել է Ֆրանսիայի շարասյունը ուղեկցող Արցախի արտգործնախարարը և Արցախի խորհրդարանի Արցախ-Ֆրանսիա բարեկամության խումբը։

Ֆրանսիացի քաղաքապետերը չեն հիշատակել Ակնայից եկող ճանապարհը՝ ցույց տալով, որ Ֆրանսիան չափազանց մեծ ձուկ է՝ Բաքվի և Մոսկվայի փոքրիկ խայծը կուլ տալու համար։

Մարիա Զախարովայի հայտարարությունը, թե Ֆրանսիան, իհարկե, լավն է, բայց Փարիզը պետք է հաշվի առնի նաև Բաքվի շահերը, լիովին ցույց տվեց Մոսկվայի վերաբերմունքը։ Դեռ մինչ այդ ռուսական զորքերը փորձում էին “բրդել” Ակնից բերվող “հումանիտար” բեռը՝ ի կատար Լավրով-Ալիեւ «սկզբից ճանապարհ Ակնից, իսկ մեկ օր անց՝ Լաչինի միջանցքը» պլանի։

Ֆրանսիան ստիպեց Արցախի ժողովրդին չտրվել սադրանքներին և թույլ չտալ Ակնայից ապրանքների մուտքը։ Նախ քաղաքացիները խիզախ կնոջ՝ Հերմինե Խաչատրյանի կոչով, գնացին Ասկերան-Ակնա ճանապարհ և հայտարարեցին, որ չեն թողնի թշնամական բեռն անցնի։ Փոխվել է նաև վերաբերմունքը ռուս խաղաղապահների նկատմամբ՝ քաղաքացիները սկսեցին կանգնեցնել ռուս խաղաղապահներին, ովքեր իրենց տեր էին զգում Արցախում։ Արցախցիները ստուգել են խաղաղապահների մեքենան «կասկածելի անձանց» ներկայության պատճառով, իսկ երեկոյան խաղաղապահների մեքենաները թույլ չեն տվել գնալ Ակնա՝ կասկածելով, որ այդ մեքենաները ադրբեջանական բեռներ կբերեն Արցախ։ Սա մեր հողն է, իսկ այստեղ տերը մենք ենք, ասացին արցախցիները։

Խորհրդարանի նախագահ Դավիթ Իշխանյանը լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ ասաց, որ քաղաքական որոշում է կայացվել Ակնայից բեռներ չթողնել և բանակցել միայն Բերձորի ճանապարհի համար, և դա նույնպես պատահական չէ։

Բաքուն և Մոսկվան չթողեցին ֆրանսիական օգնությունն հասնի Արցախ և հասան ֆրանսիական բոլոր կուսակցությունների՝ նախագահ Մակրոնին ուղղված կոչին՝ շտապ բանաձեւ ներկայացնել ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդին։ Դա կարող է լինել հումանիտար ինտերվենցիայի վերաբերյալ բանաձեւ, որի վրա Ռուսաստանը, հնարավոր է, չկարողանա վետո դնել:

Բերձորի միջանցքի բացումն իր արտատարածքային կարգավիճակով՝ 5 կմ լայնությամբ, որին փորձում է հասնել Ֆրանսիան, կխթանի բազմաթիվ խնդիրների լուծում՝ թե՛ Արցախում, թե՛ Հայաստանում։ Ֆրանսիան բարձրացնում է ոչ միայն հումանիտար, այլեւ քաղաքական հարցեր։ Դեռևս 2020 թվականի նոյեմբեր-դեկտեմբեր ամիսներին Ֆրանսիայի խորհրդարանի երկու պալատները կոչ էին անում կառավարությանը ճանաչել Արցախի անկախությունը և վերադառնալ 1994 թվականի սահմաններին։ Կառավարությունը կարող է լսել խորհրդարանին, համոզվելով, որ այլ ելք չկա։

Արցախը, որը իր երախտագիտությունն է հայտնել Ֆրանսիային և կոտրել “Ռուսաստանին այլընտրանք չունենալու» միֆը, կարող է դիմել Ֆրանսիային՝ խնդրելով ճանաչել Արցախի անկախությունը և խաղաղապահ զորքեր մտցնել։