Արցախը պետք է Հայաստանի հետ ունենա անկաշկանդ, անվտանգ հաղորդակցություն՝ առանց ապօրինի անցակետերի

  • 18:25 18.09.2023

Այսպիսով, մինչ ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի նիստի մեկնարկը, մարդասիրական օգնությամբ Կարմիր Խաչի միջազգային կոմիտեի մեկական բեռնատար անցան Բերձորի (Լաչինի) միջանցքով և Ակնա (Աղդամ)-Ասկերան ճանապարհով։

Սա նշանակում է, որ երկու “միջանցքները” բացելու միջազգային հանրության պահանջը մասամբ կատարվել է։ Մասամբ այն պատճառով, որ փորձը ցույց է տալիս, որ Ադրբեջանը հաճախ հիմարացնում է բոլորին, այդ թվում՝ ՄԱԿ-ին և համաշխարհային գերտերություններին։

Դատելով ադրբեջանի ԱԳՆ մամուլի քարտուղար Ա.Հաջիզադեի հայտարարությունից՝ ադրբեջանը պատրաստ է կազմակերպել Ակնա (Աղդամ)-Ստեփանակերտ և Բերձոր (Լաչին)-Ստեփանակերտ ճանապարհների զուգահեռ օգտագործումը Արցախ բեռնափոխադրումների համար՝ Ադրբեջանի օրենսդրության պահանջներին համապատասխան։

Եվ այստեղ հարց է առաջանում՝ միջազգային ո՞ր իրավունքի համաձայն պետք է կիրառվի ադրբեջանական օրենսդրությունը Արցախի Հանրապետության նկատմամբ, որն ինքնորոշվել է դեռևս ներկայիս ադրբեջանի անկախության հռչակումից առաջ։

Երկրորդ՝ արցախահայությունը չի մասնակցել ոչ Ադրբեջան պետության կազմավորմանը, ոչ էլ անկախության հանրաքվեին, որի համաձայն ընդունվել են այս երկրի սահմանադրությունն ու օրենքները։

Վերջին 35 տարիների ընթացքում Արցախը և նրա բնակիչները չեն ունեցել և չունեն որևէ իրավական կամ փաստացի հարաբերություն ադրբեջանի պետության հետ։

Վերջին շրջանում մեր տարածաշրջանում իրենց կայսերական շահերը հետապնդող բոլոր դերակատարներին, մասնավորապես՝ Ռուսաստանին, հարմար է դարձել անդրադառնալ այն փաստին, որ Հայաստանի ղեկավարությունը ճանաչել է ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը՝ Արցախի հետ միասին։

Նախ՝ Հայաստանի իշխանությունը իրավասու չէ որոշել Արցախի Հանրապետության կարգավիճակը։ Երկրորդ՝ ՀՀ կառավարության ղեկավարի բանավոր հայտարարությունը նույնիսկ փաստաթուղթ չէ, էլ չեմ խոսում այն ​​մասին, որ նույնիսկ նման փաստաթղթի առկայությունը չի համապատասխանում միջազգային չափանիշներին։ Երրորդ, եթե նույնիսկ դա այդպես է, ադրբեջանը չի կարող խախտել Արցախի Հանրապետության ժողովրդի ինքնորոշման իրավունքը, որը միջազգային իրավունքի հիմնարար սկզբունքներից է։

Կասկածից վեր է, որ ադրբեջանը, անտեսելով միջազգային հանրության բոլոր հայտարարություններն ու որոշումները, այդ թվում՝ ՄԱԿ-ի միջազգային դատարանի որոշումները, ձգտում է մանիպուլյացիայի ենթարկել միջազգային իրավունքը և համաշխարհային հանրության ջանքերը՝ փոխարինելով իրողությունները և առաջ տանելով նրա կեղծված պատմությունը։ ԵՄ պաշտոնյաների նկատմամբ հասկացությունների փոխարինումը, փաստերի կեղծումը, ֆինանսական միջոցների կիրառումը և «խավիարային դիվանագիտությունը» որոշակիորեն արդյունք տվեցին։

Սակայն այսօր ավելի ու ավելի շատ երկրներ են գիտակցում, որ աջակցելով Իլհամ Ալիևի ահաբեկչական, ֆաշիստական ​​ռեժիմին, ըստ էության և բովանդակության, նրանք թաղում են սեփական պետությունների դեմոկրատական ​​հիմքերը կեղտի և կոռուպցիայի մեջ, ինչը, անշուշտ, կհանգեցնի այդ պետությունների փլուզմանը:

Նույնիսկ միակ գերտերության՝ ԱՄՆ-ի Ներկայացուցիչների պալատը և Սենատը սկսեցին գիտակցել, որ ժողովրդավարական սկզբունքները զոհաբերվում են տնտեսական շահերին, և դա, անշուշտ, կազդի նոր աշխարհակարգի կառուցմանը:

Բերձոր (Լաչին)-Ստեփանակերտ և Ակնա (Աղդամ)-Ասկերան ճանապարհներով մեկական բեռնատարերը ոչինչ չեն փոխի Հայոց նոր ցեղասպանությունը կանխելու ցանկության մեջ, եթե չասենք, որ դա կվատթարացնի անվտանգության իրավիճակը, քանի որ բոլոր որոշումները Արցախի իշխանությունների կողմից ընդունվում են բռնության, ուժի կիրառման կամ սպառնալիքի ներքո։ Դրա վկայությունն են շփման գծում ադրբեջանական զինուժի մեծ կենտրոնացումը, հայկական դիրքերի գնդակոծումը, վիրավոր զինծառայողները և խաղաղ բնակչության շրջանում խուճապի ստեղծումը։ Եվ այս ամենը՝ Արցախի Հանրապետության տարածքում Ռուսաստանի Դաշնության խաղաղապահ զորախմբի ներկայությամբ և խաղաղապահների լուռ անմիջական մասնակցությամբ։

Արցախի Հանրապետությունը պետք է անխոչընդոտ, անվտանգ հաղորդակցություն ունենա Հայաստանի հետ՝ առանց ստուգումների ադրբեջանական ապօրինի անցակետերում, որոնք դարձել են հայերի առևանգման և արժանապատվությունը նվաստացնելու կետեր։

Այս ստուգումները, ինչպես նաև արցախցիների հաշիվների կոտրումը, ադրբեջանցի հաքերների կողմից խաղաղ բնակչության դեմ մղվող psi-պատերազմը ոչ այլ ինչ են, քան մարդկանց հետապնդում էթնիկ պատկանելիության պատճառով, որը միջազգային հանցագործություն է, ինչպես նաեւ միջազգային ահաբեկչություն է՝ Ադրբեջանի և Ռուսաստանի կողմից Արցախի շրջափակումը ավելի քան 9 ամիս։

Այն երկրները, որոնք չեն կանխի այդ հանցագործությունների բացասական հետևանքները, կդառնան 21-րդ դարի ցեղասպանության մեղսակիցը և նույնը կստանան իրենց երկրներում։

Մարգարիտա Քարամյան

f