Թոշակ քաղաքացիության դիմաց. Հայաստանի կառավարությունը թիրախավորում է ամենախոցելի կատեգորիան
- 18:15 05.11.2023
«Եթե ուզում եք շարունակել թոշակ կամ նպաստ ստանալ, վերցրեք ՀՀ քաղաքացիություն»,- այս ասացվածքն արդեն հասել է արցախցի յուրաքանչյուր բռնագաղթի։
Բայց միևնույն ժամանակ ոչ մի իշխանության ներկայացուցիչ հստակ չի բացատրում, թե ինչ դրական և բացասական կողմեր են սպասվում շարքային մարդուն, եթե նա կայացնի այս կամ այն որոշումը։ Ինչո՞ւ թոշակառուները, հաշմանդամները և երեխաները պետք է ինչ-որ բանից հրաժարվեն, որ ստանան իրենց օրինական, երբեմն չնչին պետական վճարումները: Ինչո՞ւ է Հայաստանի կառավարությունը «դրդում» արցախցիներին հրաժարվել ժամանակավոր պաշտպանությունից և որքան հնարավոր է շուտ ընդունել ՀՀ քաղաքացիություն։
Ինչպես սոցցանցի օգտատերերից մեկն ասաց, պարզվում է, որ «իշխանությունները կամ պետք է ընդունեն, որ մեզ կեղծ փաստաթղթեր են տվել, կամ պետք է ընդունեն, որ ոտնահարում են մեր՝ որպես ՀՀ քաղաքացիների իրավունքները, եթե անձնագրերը կեղծ չեն»։
Բայց, իրոք, արցախցիների անձնագրերում «քաղաքացիություն» սյունակում հստակ գրված է «Հայաստանի Հանրապետություն»։
Ինչ-որ մեկը կարծիք հայտնեց, որ «դա արվում է, որպեսզի մարդիկ չպահանջեն գույքի կորստի փոխհատուցում» և «կարողանան դիմել միջազգային դատարան»։ Եթե բացառենք բարձր պաշտոններ զբաղեցրած թոշակառուներին, ապա հասարակ մահկանացուների ավագ սերնդի 90%-ն իր տունն ու ունեցվածքը կառուցել է աշխատանքի ու քրտինքի վրա՝ մի քանի տասնամյակ կատարելով իր նախնիների ու թոռների հանդեպ սուրբ պարտականությունները։ Բայց արտաքսման արդյունքում նրանք կորցրել են ամեն ինչ։
Ու եթե լավ մտածեք, միջազգային դատարան դիմելը ձեռնտու չէ Ադրբեջանին, և իհարկե Ռուսաստանին, որը խաղաղապահ առաքելություն էր իրականացնում, այսինքն՝ աշխարհին խոստացել էր պաշտպանել Արցախի ժողովրդին։
Ինչ-որ մեկը գրել է, որ «նոր անձնագիր ստանալով՝ կարող ես վաստակած թոշակ կամ նպաստ ստանալ, վարկ վերցնել (հետաքրքիր է՝ ո՞ր բանկերն են վարկ տալիս թոշակառուներին կամ հաշմանդամներին), բայց միևնույն ժամանակ այլևս չես ստանա բռնագաղթվածների համար նախատեսված սոցիալական օգնություն»։
Սոցցանցերի օգտատերերը չեն բացառում, որ «հաշվի առնելով բնակարանների վարձակալության գները և այլ ծախսերը՝ աղքատության շեմից ցածր ապրողների թվի աճ կարձանագրվի»։ Այս առումով հետաքրքիր է՝ ի՞նչ կտա սա Հայաստանին։ Միգուցե աղքատությունը վերացնելու համար Հայաստանին միջազգային աջակցության հոսքը կընդլայնվի՞:
Ամեն դեպքում, Հայաստանի իշխանությունը թիրախավորել է Արցախի բնակչության ամենախոցելի հատվածին։ Պաշտոնական Երևանը գոնե մինչև տարեվերջ կարող է հանգիստ թողնել նրանց, ում համար կենսաթոշակներն ու նպաստները գոյատևման անհրաժեշտ աղբյուր են։ Տարեցները և հաշմանդամություն ունեցող անձինք ցավալի շրջափակումից և բռնի տեղահանությունից հետո գոնե կարճ ժամանակ կունենան հարմարվելու, հաշտվելու և ապրելու որոշակի իմաստ գտնելու համար:
Սա կլիներ տրամաբանական մոտեցում և մարդասիրական վերաբերմունք տարեցների ու հիվանդների նկատմամբ։ Իսկ արդեն հունվարի 1-ից հնարավոր կլինի ընդունել նրանց իրավունքները սահմանափակող հրամանագրեր ու որոշումներ՝ «ապրել-չապրել» ընտրության առաջ դնելով։
Ինչո՞ւ Հայաստանի իշխանությունը չի անդրադառնում ղարաբաղյան վերնախավի խնդրին։ Նրանց իրավունքները չեն սահմանափակվում, նրանց ընտրության կամ պատասխանատվության առաջ չեն դնում: Էլիտայի ներկայացուցիչները բնակարաններ ու խնայողություններ ունեն, բայց բարոյական կարմիր գծեր ընդհանրապես չունեն։
Ալվարդ Գրիգորյան