Ինչո՞վ է պայմանավորված Եվրոպայի «հատուկ» վերաբերմունքը ահաբեկչական ադրբեջանի նկատմամբ

Հայտնի է դարձել, որ ԵՄ անդամակցության թեկնածու են դարձել Ուկրաինան, Մոլդովան և Վրաստանը։

Ուրախալի է, որ մեր տարածաշրջանին մոտ գտնվող երկրները հնարավորություն են ստացել դառնալու քաղաքակիրթ աշխարհի մաս, ինչպես մենք սովոր ենք դիտարկել Եվրոպան։

Արևմտյան, այդ թվում՝ եվրոպական արժեքների մասին խոսելիս շատերը, այդ թվում նաև մենք՝ հայերս, նկատի ունեն ժողովրդավարությունը, մարդու իրավունքները, կոնվենցիաները, հռչակագրերը և այն ամենը, ինչի հիման վրա հաստատվել է աշխարհակարգը Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո։

Բայց, ըստ երևույթին, վեհ հարցերն ու հասկացությունները որոշակիորեն կորցնում են իրենց իմաստն ու ուժը, երբ հարցը վերաբերում է հայ ժողովրդի, մասնավորապես՝ նրա արցախյան հատվածի իրավունքներին։

Որքան գիտենք, Եվրամիությանն անդամակցելը երկար և բարդ գործընթաց է, և նույնիսկ Ուկրաինան, որը կրում է ռուսական ագրեսիայի ծանրությունը հանուն ժողովրդավարության, ստիպված էր սպասել գրեթե երկու տարի, մինչև նրան տրվեր ԵՄ դառնալու հնարավորություն։ Ակնհայտ է նաև, որ Վրաստանը կանգնած է բազմաթիվ պայմանների առաջ, որոնցից շատերը բաղկացած են եվրոպական արժեքներին համապատասխանելու պահանջներից։

Սակայն, դատելով ղարաբաղյան հիմնախնդրի կարգավորման Եվրամիության մոտեցումներից, նկատելի է որոշակի իներցիա և անատամություն, որը դրսևորում է Եվրամիությունը ահաբեկչական, ֆաշիստական ​​ադրբեջանի նկատմամբ, որը 6 ցեղասպանություն և Արցախի էթնիկ զտումներ է իրականացրել անցած 35 տարիների ընթացքում, սակայն շարունակում է մնալ Եվրոպայի խորհրդի և այլ միջազգային կառույցների մաս:

Ավելին, Եվրամիության նախագահ Շառլ Միշելը «վախենում է» խոսել ժողովրդավարական ճանապարհով ստեղծված Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության, Արցախի ժողովրդի ինքնորոշման իրավունքի, ուժի կիրառման կամ դրա սպառնալիքի անթույլատրելիության մասին, ինչին անթաքույց դիմում է ադրբեջանի կողմից։ Իսկ մի քանի օր առաջ նա ավելի հեռուն գնաց՝ Արցախի բնիկներին անվանելով «ազգային փոքրամասնություն», որի իրավունքները պետք է ապահովվեն ադրբեջան կոչվող ահաբեկչական կազմակերպության սահմանադրության համաձայն։

Եվ սա չնայած այն հանգամանքին, որ Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունը (Արցախի Հանրապետությունը) երբեք չի եղել անկախ ադրբեջանի կազմում, Արցախի բնակիչները չեն մասնակցել այդ միավորի ստեղծմանը, հանրաքվեներին և ընտրություններին չեն մասնակցել ավելի քան 30 տարի, չնայած այն հանգամանքին, որ Արցախում ծնվել է հայության մի ամբողջ սերունդ, որը բացարձակապես կապ չունի այս պետության հետ։

Այսպիսով, ի՞նչ պետք է անենք «եվրոպական արժեքների» հետ։ Իսկ ինչո՞վ են դրանք տարբերվում բացառապես տնտեսական ու բռնապետական ​​շահերով առաջնորդվող ավտորիտար երկրների արժեքներից։

Մենք ուրախ ենք Եվրամիության անդամության երեք նոր թեկնածուների համար։ Բայց ենթագիտակցության մեջ ինչ-որ տեղ մտքեր են հայտնվում այն ​​մասին, թե այդ երկրներն ինչպե՞ս են նայելու իրենց հարեւանների՝ հայերի խնդիրներին։ Կդառնա՞ն նրանք ժողովրդավարական արժեքների ջատագովներ, թե՞ իրենց շահերը կհետապնդեն նաև ժողովրդավարության և եվրոպական արժեքների բաղձալի ճանապարհին ոչ պակաս արած ու տուժած հայ ժողովրդի շահերի ու իրավունքների հաշվին։

Մարգարիտա Քարամյան