Արդեն հայտնի է, թե ինչ է լինելու «խաղաղության պայմանագրում»՝ Հայաստան առանց Արցախի և սահմանների

  • 21:13 27.12.2023

Հայաստանի արտգործնախարար Արարատ Միրզոյանը Երևանում Իրանի ԱԳ նախարարի հետ համատեղ ասուլիսի ժամանակ ասաց, որ «խաղաղության» պայմանագրի վերջնական տեքստ չկա, այժմ քննարկվում է դրանում քարտեզների մասին կետ ներառելու հնարավորությունը՝ ապահովելու սահմանազատման սկզբունքները և կանխատեսելիությունը։

Այն, որ ապագա համաձայնագրի տեքստում (թեև պարտադիր չէ, որ դա լինի պայմանագիր, բավական է երաշխիքներ լինեն. Ալիև) սահմանների և սահմանազատման մասին խոսք չի լինի, Բաքուն բացահայտ հայտարարեց, և դա ընդունելի համարեց Ալեն Սիմոնյանը։ Սիմոնյանն ասաց, որ իրենց ոչ ոք չի կարող ստիպել, և իրենք ամեն ինչ անում են կամավոր։

Նախկինում ասվռլ է նաեւ, որ պայմանագրի տեքստում Արցախի մասին եւս հիշատակում չի լինելու։ Այսինքն՝ «խաղաղության պայմանագիրը» լինելու է առանց սահմանների և Արցախի Հայաստանի մասին։

Այդ դեպքում ի՞նչ կլինի պայմանագրում: Դատելով մոսկովյան հայտարարություններից՝ ճանապարհների բացում եռակողմ համաձայնագրերի շրջանակներում է, այսինքն՝ ՌԴ ԱԴԾ վերահսկողության ներքո և ԵԱՏՄ մաքսային կանոններով։ Իրանի ԱԳ նախարարը Հայաստան է ժամանել, ըստ երևույթին, ստուգելու, թե արդյոք զիջումների և նախկին «կարմիր գծերից» և «երկաթե պայմաններից» հրաժարվելու հայկական քաղաքականությունը հատակ ունի։

Երկրորդ կետը կլինի «ադրբեջանական փախստականների վերադարձը» Հայաստան։ Չէ որ եթե ​​ճանապարհները բացվեն, ոչ ոք չի խանգարի Ադրբեջանից Հայաստան գալ։

Որ որոշ ժամանակ առաջ Ալիևն ասում էր, որ հայերի վերադարձը Ղարաբաղ հնարավոր է միայն այն դեպքում, եթե ադրբեջանցիները վերադառնան Հայաստան։ Հիմա, եթե ադրբեջանցիները կարողանան “վերադառնալ” Հայաստան, «ղարաբաղցիների վերադարձի» հարցը եւս անմիջապես արդիական կդառնա։ Եվ այդ վերադառձը, նույնիսկ բռնի տարբերակով, եւս կնշվի «խաղաղության պայմանագրում» ։

Կասկածից վեր է, որ Հայաստանը կհրաժարվի «խաղաղության պայմանագրի» նախկին բոլոր պայմաններից, իսկ Ալեն Սիմոնյանը կասի, որ ոչ ոք նրանց չի պարտադրել, քանի որ ժողովրդավարական ճանապարհով ընտրված իշխանությանը չի կարելի պարտադրել։ Նա ամեն ինչ կանի ինքնակամ՝ կհանձնի, կհրաժարվի իր իրավունքներից, կճանաչի սեփական ժողովրդի արտաքսումը օրինական։ Ինչու՞ ստիպել:

Նաիրա Հայրումյան