Step1.am-ի զրուցակիցն է «Զանգ» նախաձեռնության անդամ Միքայել Նահապետյանը։

-Թեեւ Հայաստանի իշխանությունները փորձում են հանրությանը համոզել, թե խաղաղություն լինելու է, բայց մենք թշնամի երկրի հայտարարություններից ու գործողություններից տեսնում ենք, որ դա կեղծ թեզ է։ Ինչպե՞ս եք գնահատում իրավիճակը։

-Ոչ միայն հիմա, այլ տարբեր առիթներով ես եւ իմ համախոհ ընկերներն ասել ենք, որ գործընթացները չեն գնում դեպի խաղաղություն։ Այս գործընթացները գնում են դեպի նոր պատերազմ։ Ադրբեջանը դրա համար իրավական-քաղաքական նախապատրաստություն է տեսնում, Հայաստանի կառավարությունն ըստ էության աջակցություն է ցույց տալիս, որ պատերազմ վարելու այդ իրավական ու քաղաքական հիմքերը գոյություն ունենան։ Եվ այն պայմանները, որոնցում մենք հիմա ապրում ենք, շատ նման է Առաջին համաշխարհային պատերազմից հետո եւ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից առաջ Եվրոպայում գոյություն ունեցած ճարտարապետությանը, երբ ինչ-որ սուբյեկտներ, պատերազմում հաղթած լինելու բերումով, ծայրահեղ նվաստացուցիչ ու անարդար պայմաններ են փաթաթում մյուս կողմի վզին։ Դա մարդկության համար մեկ անգամ արդեն շատ ծանր հետեւանքներ ունեցել է։ Հիմա Հարավային Կովկասի մասշտաբներով այդ նույն գործընթացն է գնում։ Եվ եթե հայ ժողովուրդը տարբերակ չգտնի՝ անելու այնպես, որ այստեղ բալանսավորված խաղաղություն լինի, ապա շատ ծանր է լինելու։

Եթե Հայաստանը շարունակի գոյություն ունենալ, ապա մեկ տարբերակ է մնալու, դա ռեւանշի տարբերակն է լինելու, որովհետեւ ի վերջո անընդհատ նվաստացվող, իրավունքներից զրկվող ժողովուրդը, եթե այդ խորտակման ճանապարհին ինչ-որ փուլում իր ոտքը կպավ գետնին, դրանից հետո մեկ խնդիր է այդ ժողովուրդը դնելու՝ շրջել իրականությունը գլխիվայր։ Եվ հարց է, թե որքան ռադիկալ կգտնվի նման ժողովուրդը այդ մտքերի մեջ։ Դա ո՛չ մեր, ո՛չ ադրբեջանցիների համար քաղցր հետեւանքներ չի ունենալու։

–Մենք տեսանք, որ թշնամիները եւս վախենում են ռեւանշից, Բաքվից ուղիղ հայտարարություններ հնչեցին այդ մասին, որ հայկական կողմը պետք է երաշխավորի, որ ռեւանշ չի լինի։ Ի պատասխան, Հայաստանի իշխանությունները խոստումներ են տալիս, որ ռեւանշ չի լինելու։ Այնինչ, ինչպես դուք եք նկատում, հայ ժողովուրդը ներուժ ունի՞՝ շրջելու իրավիճակը։

-2020 թվականի նոյեմբերի 9-ից սկսած գործընթացներն օր օրի մեծացնում են հավանականությունը, որ հայ ժողովուրդը ռեւանշի գնալու որոշում կկայացնի։ Թե ինչքան խորը կգնան պրոցեսներն այդ ուղղությամբ, դա հարցի երկրորդ կողմն է։

-Իշխանությունը փորձում էր ցույց տալ, որ Արցախը հանձնելով՝ հնարավոր է պահել Հայաստանի անվտանգությունը։ Հատկապես Արցախի հայաթափումից հետո տեսնում ենք, որ մարտահրավերները գնալով սրվում են։ Հասարակության համար իշխանության թեզերը ընդունելի՞ են, մարդիկ հաշտվե՞լ են այս իրավիճակի հետ։

-Ինձ թվում է՝ բոլորն էլ շատ լավ ամեն ինչ հասկանում են, ուղղակի այստեղ հարցն այն է, որ մարդիկ հստակ որոշում չունեն «բա լավ, ի՞նչ անել» հարցի հետ կապված, դրա համար դեռ սպասողական վիճակի մեջ են։ Բոլորն էլ շատ լավ հասկանում են, որ ոչ մի անվտանգություն էլ գոյություն չի ունենալու, որ Ադրբեջանը նպատակ է դրել Հայաստանը որպես պետություն ոչնչացնելու, որ Հայաստանի կառավարությունը դրա դեմ ոչինչ չի կարող անել, եւ մեզ մոտալուտ խաղաղություն չի սպասվում։ Ով հրապարակային խոսքերում այնպես է ձեւակերպում, որ դա այդպես չի լինելու, ուրեմն ինքը ստախոս է։ Ես չեմ կարծում, որ քաղաքականություն երեւույթի հետ չնչին առնչություն ունեցող մարդը կարող է չնկատել կամ չհասկանալ, որ այս գործընթացները դեպի խաղաղություն չեն գնում։ Հետեւաբար, քանի որ բացառում եմ, որ մարդիկ այդ աստիճանի հիմար կարող են լինել, ես կարծում եմ, որ նրանք, ովքեր ասում են՝ այս գործընթացները շանս ունեն դեպի խաղաղություն տանելու, իրենք պրոպագանդիստներ են։

step1.am

Կարծես թե Հայաստանի իշխանությունները սկսել են գիտակցել, որ ալիեւը խաղաղ պայմանագիր կնքելու մտադրություն չունի կամ ցանկանում է այն կնքել բացառապես իր պայմաններով։

Ի՞նչ են նշանակում Ալիևի պայմանները. որ Հայաստանը պետք է համաձայնի Սյունիքի, նաեւ Տավուշի 8 գյուղերի կորստին՝ չհաշված 2021, 2022 և 2023 թվականներին ֆաշիստական ​​ադրբեջանի կողմից նվաճված 200 քառակուսի կիլոմետրը։

Սակայն ադրբեջանին պայմանավորվածություններից խուսափելու համար պահանջներ ներկայացնելու փոխարեն Հայաստանի վարչապետն առաջարկում է (!) միանգամայն անհեթեթ բան՝ «զենքի համատեղ վերահսկողություն»։

Թվում է, թե անհեթեթ վերաբերմունքը սեփական երկրի, նրա Սահմանադրության, անկախության հռչակագրի և, վերջապես, տարածքի նկատմամբ վաղուց արդեն էմոցիաներ չի առաջացնում մտածող մարդկանց մոտ, բայց ինչպե՞ս կարող է ողջախոհ մարդը մի պետության ղեկավարի, որը հավակնում է քո տարածքին, երեք տարի շարունակ ցեղասպանության է ենթարկել քո ժողովրդին, առաջարկել փաստացի «վերահսկել» քո բանակը: Այն բանակը, որը  գործնականում միակ պետական գործող ​​կառույցն է, որն առնվազն ապահովում է բնակչության անվտանգությունը։

Արցախում մենք հստակ տեսանք, որ մարդիկ, ովքեր ամուր կանգնած էին թշնամու ցանկացած սպառնալիքի դեմ, պատրաստ դիմանալ ցանկացած փորձության, մինչև 10-ամսյա շրջափակում եւ սով, զանգվածաբար լքեցին իրենց տները այն բանից հետո, երբ իրենց բանակը վայր դրեց զենքը: Այսինքն՝ չնայած բոլոր հավաստիացումներին և այսպես կոչված «խաղաղապահների» առկայությանը, Արցախի ժողովուրդը վստահում էր միայն սեփական բանակին։

Հայկական զինված ուժերում վերջին իրադարձությունները (մեկ շաբաթում երեք մահ ոչ մարտական ​​պայմաններում) վկայում են այն մասին, որ Հայաստանը գտնվում է պատերազմի շեմին՝ չէ որ 2020 թվականին արցախյան պատերազմին նախորդել են նմանատիպ դեպքեր։ Թեկուզ արդեն բոլորն են խոսում այն մասին, որ մենք նոր պատերազմի շեմին ենք՝ քաղաքագետներից ու քաղաքական գործիչներից մինչև երկրի քաղաքացիներ։

Հայաստանի բնակիչները սկսեցին գիտակցել, որ «եթե զիջենք Արցախը, կապրենք խաղաղության մեջ» թեզը ոչ միայն չաշխատեց, այլ էլ ավելի բացեց ահաբեկիչ Ալիևի և նրա «ոգեշնչողների» ու դաշնակիցների՝ Ռուսաստանի ղեկավարության ախորժակը։

Սեփական ժողովրդի անվտանգության ու բարեկեցության նկատմամբ Հայաստանի իշխանությունների վերաբերմունքի, թերեւս, ամենավառ օրինակը պետք է լինի նրանց վերաբերմունքը Արցախի բռնի տեղահանված բնակիչների իրավունքների նկատմամբ։ Իրենց տունը, գույքը, ապրուստի միջոցները կորցրած փախստականների իրավունքների անպատիժ խախտումը, արտագաղթի անհավանական ծավալը ոչ միայն տեղահանվածների, այլև հենց Հայաստանի բնակիչների շրջանում վկայում են այն մասին, որ հայ հասարակությունը չի վստահում սեփական կյանքերն, իր զավակների, հարազատների ու ընկերների կյանքերը մի իշխանության, որն ի վիճակի չէ դիմակայելու Ռուսաստանի և Թուրքիայի էքսպանսիոնիստական ​​ցանկություններին, որի արյունոտ գործիքը՝ բաքվի մինի սուլթանությունն է։

Հայաստանի ապագա ճակատագիրն այժմ մեծապես կախված է ոչ թե իշխանություններից, այլ հասարակությունից։ Եվ ամեն ինչ կախված կլինի նրանից, թե հայ հասարակությունը որքանով կկարողանա դուրս գալ պառակտվածությունից, բևեռացումից և գիտակցի սեփական իրավունքների պաշտպանության, սեփական պետությունը պաշտպանելու, սեփական ճակատագիրը որոշելու իրավունքը վերականգնելու անհրաժեշտությունը, ինչպես նաեւ իրենց զավակների ճակատագիրը սեփական ազգային պետության մեջ որոշելու իրավունքը:

1988-ին դա մեզ  հաջողվեց։

Մարգարիտա Քարամյան

Հունվարի 17-ին Ֆրանսիայի Սենատը կքննարկի Լեռնային Ղարաբաղում ազերբայդժանի ռազմական հարձակումը դատապարտող և ագրեսիայի ու Հայաստանի Հանրապետության տարածքային ամբողջականության ոտնահարման ցանկացած այլ փորձ կանխող բանաձեւի նախագիծ։ Այս մասին ասվում է Ֆրանսիայի Սենատի պաշտոնական կայքում։

Բանաձևը նաև կոչ է անում պատժամիջոցներ կիրառել Բաքվի դեմ և պահանջում է հայ բնակչության՝ Լեռնային Ղարաբաղ վերադառնալու իրավունքի երաշխիքներ։