Պուշկեն յալից Իտալիա․ մենք կվերադառնանք

Հայկ Հարությունյանն իր հայրենիքի ամենախիզախ հայրենասերներից է, ով, չնայած երիտասարդ տարիքին, երեք պատերազմի ականատես է եղել։

Ծնվել է 2001 թվականի հունիսի 16-ին Մարտակերտում, որտեղ ապրել է մինչև տեղահանությունը։ «Ես երբեք չէի պատկերացնում ինձ հայրենի քաղաքից հեռու, քանի որ մանկությանս ու պատանեկությանս բոլոր լավագույն հիշողությունները կապված էին այս քաղաքի հետ: Մանկուց շատ էի սիրում ռազմական գործը և մեծանալուց երազում էի զինվորական դառնալ։ Սովորել եմ Մարշակերտի Վլադիմիր Բալայանի անվան թիվ 1 դպրոցում։ Զբաղվել մի շարք մարզաձեւերով, մասնավորապես թեթեւ աթլետիկայով, ֆուտբոլով, վոլեյբոլով, ըմբշամարտով, մասնակցել եմ մրցումների, արժանացել մրցանակների, ստացել պատվոգրեր եւ պարգեւներ։ Մեկ անգամ չէ, որ պաշտպանել եմ դպրոցի պատիվը տարբեր մարզական մրցույթներում, որտեղ արժանացել եմ նաև մրցանակների։

2019 թվականին զորակոչվել եմ բանակ։ 2019 թվականից մինչև 2020 թվականը ծառայել եմ Եղնիկներում։ Գերազանց ծառայության համար պարգևատրվել եմ պատվոգրերով և մեդալներով։ 2020 թվականին ստացել եմ կրտսեր սերժանտի կոչում և նշանակվել ավագ սպա։ Ես մեծ պատասխանատվություն էի կրում յուրաքանչյուր զինվորի կյանքի համար։

Զինվորական ծառայության մեկնարկից մեկուկես տարի անց սկսվեց 44-օրյա պատերազմը։ Անցանք պաշտպանության և հայտնվեցինք շրջափակման մեջ, բայց կարողացանք դուրս գալ և անցնել հակահարձակման՝ հարվածելով հակառակորդին։ Հակառակորդը մեծ կորուստներ է կրել ինչպես տեխնիկայով, այնպես էլ կենդանի ուժով։ Եվ այսպես՝ 44 օր շարունակ։

Բայց քանի որ ուժերը անհավասար էին, չնայած մեր զինվորների խիզախությանը և հերոսությանը, մենք ստիպված եղանք լքել մեր դիրքերը։ Մեր կողմից ամեն օր ավելանում էր վիրավորների ու զոհերի թիվը։ Լավ մարտական ​​պատրաստության շնորհիվ ես մեկ անգամ չէ, որ փրկել եմ վիրավոր ընկերներիս կյանքը և արժանի պատասխան տվել յուրաքանչյուր զոհված ընկերոջս համար։

44-օրյա պատերազմի ավարտից հետո ես սկսեցի նոր ծրագրեր կազմել՝ պայծառ ապագայի հույսով։ Ընդունվել եմ Գրիգոր Նարեկացի համալսարանի իրավաբանական ֆակուլտետը։ Միաժամանակ իմ պարտքն եմ համարել շարունակել հայրենիքի պաշտպանության գործը և միացել Ազգային անվտանգության ծառայությանը։ Ես պատվով կատարեցի իմ պարտականությունները՝ խորապես գիտակցելով մեր պետության առջև ծառացած վտանգը, քանի որ թշնամին օրեցօր առաջ էր շարժվում։

Դրա վառ վկայությունն էր Փարուխ գյուղի կորուստը։ Անհնար էր դիմադրել, քանի որ նրանք Խրամորթ տանող ճանապարհի կողմից փակեցին գյուղը, եւ մենք մնացինք շրջապատված։ Հետո նրանք մեծ ուժեր հավաքեցին և մնացին գյուղում՝ հաստատելով իրենց վերահսկողությունը։

Փարուխի կորստից ու անպատժելիությունից հետո հասկանալի էր, որ ամեն ինչ մոտենում է պետականության կորստին։ Մեր թշնամիներն արեցին ամեն ինչ արցախցիների ոգին կոտրելու համար. 2022 թվականի դեկտեմբերի 12-ին փակվեց կյանքի միակ ճանապարհը, և մարդիկ զրկվեցին գոյության տարրական պայմաններից՝ գազ, լույս, սնունդ։ Շրջափակումն ավարտվեց դաժանորեն։

Եկավ սեպտեմբերի 19-ը։ Ոչ մի արտասովոր բան չկար։ Ինչպես նախորդ պատերազմում, այնպես էլ հիմա հակառակորդը հարձակման անցավ ինչպես ցամաքից, այնպես էլ օդից։ Մենք պատրաստ էինք արժանի հակահարված տալ, բայց ավաղ… ուժերն անհավասար էին։ Հակառակորդը հսկայական ուժեր է կենտրոնացրել մեր ուղղությամբ, ինչի արդյունքում ես հրազենային վիրավորում եմ ստացել Պուշկեն Յալ կոչվող բարձրունքի վրա։

Սկզբում կարեւորություն չտալով վնասվածքին, շարունակեցի պայքարը՝ փորձելով օգնել ընկերներիս։ Բայց որոշ ժամանակ անց հասկացա, որ չեմ զգում մարմինս և արյունազրկվում եմ: Հասկանալով, որ թշնամին արդեն մոտ է, և ինձ չեն կարողանալու օգնել, ես փորձեցի ինքնուրույն դուրս գալ մարտադաշտից՝ իմանալով, որ շրջապատված եմ և կարող եմ ցանկացած պահի գերվել: Միակ հույսս նռնակն էր, որը թշնամուն հանդիպելիս կարող էի պայթեցնել ու ոչնչացնել գոնե մի քանիսին։

Մոտ 400 մետր ես մի կերպ սողացա դեպի ճանապարհը և մնացի այնտեղ՝ սպասելով տղաներին, ովքեր պետք է օգնության գան։ Փորձեցի զանգահարել, չստացվեց։ Որոշ ժամանակ անց լսեցի ծանոթ ձայներ. տղաները փորձեցին ինձ դուրս հանել, բայց հրետակոծությունը նորից սկսվեց։ Շուտով ինձ մեծ դժվարությամբ քաշեցին ու տարան Մարտակերտի հիվանդանոց։

Բժիշկներն ասացին, որ վիճակը ծայրահեղ ծանր է և ինձ արագ ուղարկեցին Իվանյանի հոսպիտալ։ Բայց քանի որ Չանքաթաղ գյուղն արդեն գրավված էր, այնտեղից կրակ բացեցին մեր շտապօգնության մեքենայի վրա, և մեզ հետևող մեքենան պայթեցվեց։

Իվանյանի հիվանդանոցում ինձ վիրահատեցին և տեղափոխեցին Ստեփանակերտի հիվանդանոց, բայց քանի որ վերքը ծանր էր, Կարմիր Խաչի ուղեկցությամբ ինձ տեղափոխեցին Երևան՝ «Աստղիկ» բժշկական կենտրոն, որտեղ նորից վիրահատվեցի։

Արցախի ու ընտանիքիս մասին տեղեկություն չունեի։ Սեպտեմբերի 25-ին ընտանիքս հեռացել է Արցախից՝ առանց իմ մասին տեղեկությունների։ Մի քանի օր անց ինձ գտան Երևանի Աստղիկ հիվանդանոցում։ Այստեղ մեզ ասացին, որ ևս մի քանի վիրահատություն է պահանջվում, բայց դրանք կարելի է անել Իտալիայում։

Իտալիա ժամանելուց երեք օր անց ես վիրահատվեցի, և դեռ երկու վիրահատություն էլ սպասվում են…

Չնայած անցած հինգ ամիսների բոլոր դժվարություններին ու ցավերին, ես դեռ խորապես հավատում և հույս ունեմ, որ սպիտակ ժամանակաշրջան կգա, և մենք կվերադառնանք հայրենիք։ Մենք հիշելու և հարգելու ենք անկախության համար ազգային-ազատագրական պայքարում արյուն թափածների հիշատակը։

Չգիտեմ, թե ինչ արդյունք կունենա բուժումը, բայց գիտեմ, որ դեռ պետք է վերադառնամ հայրենիք»,- Step1.am-ի հետ զրույցում ասաց Հայկը։

Արսեն Աղաջանյան