Եվրախորհրդարան. տարածաշրջանում կայուն խաղաղության միակ ճանապարհը Հայաստանի՝ Եվրամիությանն անդամակցելու հեռանկարն է
- 09:08 28.02.2024
Եվրախորհրդարանը Ստրասբուրգում երեքշաբթի օրը՝ փետրվարի 27-ին, քննարկել է Եվրամիության և Հայաստանի միջև կապերի ամրապնդումը։ «Մենք ականատես ենք պատմական պահի ԵՄ-ի և Հայաստանի հարաբերություններում. դրանք երբեք այսքան ուժեղ չեն եղել»,- ասել է միջազգային գործընկերության հարցերով եվրահանձնակատար Յուտա Ուրպիլայնենը, ով մասնակցել է բանավեճին: Նրա խոսքով, Բրյուսելի առաջնահերթությունն այժմ Հայաստանի կայունությանը նպաստելն է, «որպեսզի նա կարողանա ինքնուրույն կատարել իր արտաքին քաղաքական ընտրությունը»։
Այդ նպատակով Եվրամիությունը զարգացնում է համագործակցությունը Հայաստանի հետ պաշտպանության և անվտանգության ոլորտում, այդ թվում՝ Խաղաղության եվրոպական հիմնադրամի միջոցով, ինչպես նաև ավելացնում է ներդրումները իր տնտեսության մեջ։
«Առջևի ճանապարհը կարող է դժվար լինել», – զգուշացրել է եվրահանձնակատարը: «Հայաստանի նախկին որոշումները, որոնք հանգեցրել են քաղաքական, տնտեսական և անվտանգության կախվածության, չեն կարող հաղթահարել մեկ գիշերում»։ Այնուամենայնիվ, Ուրպիլայնենը համոզված է, որ երկրում հետագա բարեփոխումների խթան կհանդիսանա, ի թիվս այլ բաների, ԵՄ-ի հետ վիզային ռեժիմի ազատականացման շուրջ երկխոսությունը. Եվրահանձնաժողովը ներկայումս դիտարկում է այն սկսելու ուղիները:
«Առանց վիզայի» և եվրոպական հեռանկարները հայերի համար
Այս երկխոսությունը հայ ժողովրդին աջակցության հզոր ազդանշան կհանդիսանա, ասում են նաև եվրոպացի պատգամավորները։ «Մենք կարող ենք սկսել Հայաստանի բնակիչների համար առանց վիզայի ռեժիմի ներդրման առաջին քայլերից, որին կհաջորդի ավելի խորը տնտեսական ինտեգրումը և անձնական ու սոցիալական կապերի զարգացումը, որպեսզի հայերի հաջորդ սերունդն արդեն օգտվի եվրոպական առավելություններից»,- առաջարկել է Գերմանիայի ներկայացուցիչը Վիոլա վոն Գռամոն-Տուբադելը (Viola von Cramon-Taubadel)։
Միևնույն ժամանակ, Եվրախորհրդարանը հայտարարեց, որ Հայաստանի եվրաինտեգրման հեռանկարները մթագնում են Ադրբեջանի հետ հակամարտությամբ. Երևանի և Բաքվի միջև հարաբերությունները «մնում են լուրջ խոչընդոտ Հայաստանի սոցիալ-տնտեսական զարգացման և տարածաշրջանում կայունության համար»: Բուլղարիայի պատգամավոր Անդրեյ Կովաչևըի, նրա լիտվացի գործընկեր Անդրիուս Կուբիլիուսի կարծիքով՝ տարածաշրջանում կայուն խաղաղության միակ ճանապարհը Հայաստանի՝ Եվրամիությանն անդամակցելու հեռանկարն է։
Ռազմական օգնություն Երևանին և հաստատակամ երկխոսություն Բաքվի հետ
Խորհրդարանականներն աջակցում են Բաքվի հետ երկկողմ և բազմակողմ քննարկումները խաղաղ համաձայնագրի հասնելու համար Երևանի ջանքերին և կոչ են անում Ադրբեջանի իշխանություններին ավարտին հասցնել խաղաղության գործընթացը։ Սակայն պարզապես բանակցելը բավարար չէ, ասում է խորհրդարանի պաշտպանության ենթահանձնաժողովի ղեկավար Նատալի Լոիզաոն։ «Դրանք ընթացքի մեջ են, բայց գնալով ձգձգվում են։ Մենք պետք է մեկընդմիշտ համոզենք Բաքվին և Մոսկվային հարգել ժողովրդավարությունը և մեր հույսը դրած հայ ժողովրդին»,- ասաց պատգամավորը։ Նրա կարծիքով, ԵՄ երկրները պետք է հետևեն իր հայրենի Ֆրանսիայի օրինակին, որը պատրաստում է հայ զինվորներին և Երևանին տրամադրում զինտեխնիկա։
«Բաքուն պետք է իմանա, որ մենք չենք հանդուրժի Հայաստանի ինքնիշխանության որևէ խախտում, և եթե ինչ-որ բան տեղի ունենա, մենք դաժանորեն կվերաբերվենք դրան», – ասել է իտալացի պատգամավոր Ֆաբիո Մասիմո Կաստալդոն։ Դրա համար Եվրամիությանն ազատ ձեռք է պետք՝ ազատելով նրան ադրբեջանական գազի ու նավթի ներմուծումից, ասել է չեխ Մարկետա Գրեգորովան։ Նա կոչ է արել Եվրահանձնաժողովի ներկայացուցչին համոզել իր գործընկերներին Բրյուսելում։
Այլ պատգամավորներ այս համատեքստում ԵՄ-ին կոչ են արել ավելի հաստատակամ երկխոսություն վարել Բաքվի հետ, հետևողական քաղաքականություն վարել նրա նկատմամբ և «երկակի ստանդարտներ» չկիրառել։
Հայաստանի հետ ԵՄ հարաբերությունների և Հարավային Կովկասում խաղաղ գործընթացի վերաբերյալ բանաձեւի քվեարկությունը տեղի կունենա Եվրախորհրդարանի հաջորդ նստաշրջանում։ Փետրվարի 13-ին Բրյուսելում Բրյուսելի և Երևանի ներկայացուցիչներն արդեն պայմանավորվել են սկսել աշխատանքը նոր ընդլայնված գործընկերության ծրագրի վրա։