ԱԺ արտաքին հարաբերությունների մշտական հանձնաժողովի նիստում այսօր ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանը ներկայացնում էր կառավարության ծրագրի՝ ԱԳ նախարարությանը վերաբեերող հատվածի հաշվետվությունը։
Արարատ Միրզոյանն իր հաշվետվությունում որեւէ խոսք չասաց Արցախի էթնիկ զտման մասին։ «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Աննա Գրիգորյանը հարցրեց․ «Արցախի հայաթափման հետ դուք հեչ կապ չունե՞ք, հիմնական դիվանագետը դուք եք եղել, մասնակցել եք բանակցություններին, ո՞նց է ստացվել, որ Արցախը հայաթափվել է։ 2023 թվականը, որի կատարողականը դուք եք ներկայացնում, հայ ժողովրդի պատմության մեջ մնալու է որպես սեւ էջ, որովհետեւ այդ ժամանակ հազարամյակներով բնակեցված Արցախը հայաթափվել է, դուք էլ հիմնական դիվանագետն եք եղել, ինչո՞ւ է այդպես ստացվել, ինչո՞ւ սրա մասին չեք խոսում»։
Արարատ Միրզոյնաը հայտարարեց, որ Հայաստանի իշխանությունները մեղավոր չեն Արցախի հայաթափման հարցում։ «Մենք իսկապես բոլոր ջանքերը գործադրեցինք, որ Լեռնային Ղարաբաղի հայաթափումը տեղի չունենար։ Դուք, որ հարցնում եք՝ դուք հայաթափման հետ կապ չունե՞ք, իհարկե, կապ չունենք։ Մենք փորձում էինք այնպես անել, որ Լեռնային Ղարաբաղի հայությունը մնար Լեռնային Ղարաբաղում, իր պատմական բնօրրանում եւ օժտված լիներ որոշակի անվտանգային երաշխիքներով։ Մենք բոլորս կհիշենք, թե Լեռնային Ղարաբաղի ժողովրդի իրավունքների պաշտպանությանն ուղղված մեր ջանքերը եւ նույնիսկ ձեւակերպումները ոնց էին քննադատվում ձեր իսկ կողմից եւ ոնց էին քննադատվում նույն Լեռնային Ղարաբաղում, ինչ հավակնություններ էին արտահայտվում, այն պահին, երբ մենք կոչ էինք անում կառուցողական բանակցությունների, ինչպիսի պիտակավորումներով էին մեր կոչերը մերժվում։ Եվ վերջում ի՞նչ եղավ»։
Ըստ նրա՝ Արցախի հայաթափման պատճառն այն էր, որ Ադրբեջանը ռազմական ուժ գործադրեց։ «Լեռնային Ղարաբաղի քաղաքական էլիտան, որն զբաղված էր իշխանություն փոխելով, մի քանի օրվա իշխանությամբ օժտված մարդուն ուղարկեց, եւ նա Լեռնային Ղարաբաղի լուծարման մասին հրամանագրով հանդես եկավ։ Ձեր ընտրած պրոցեսների մեղավորության սլաքն այլ ուղղությամբ մի ուղղեք։ Մենք ամեն ինչ արել ենք, որ Լեռնային Ղարաբաղի հայությունը շարունակի այնտեղ ապրել՝ օժտված իրենց իրավունքներով։ Ախր փաստերն ակնհայտ են, երբ Հայաստանի կառավարությունը կոչ էր անում աշխատել ԼՂ ժողովրդի իրավունքների ուղղությամբ, դուք քննադատում էիք այդ քաղաքականությունը, եւ ձեր այդ քննադատությունը տասնապատիկ ավելի լսվում էր Ստեփանակերտում։ Այն պահին, երբ մենք կոչ էինք անում աշխատել այդ իրավունքների պահպանման ուղղությամբ, այնտեղ ընդունում էին բանաձեւեր զանազան տարածքների մասին, մեկ էլ հոպ, երկու օրում գնացին ու լուծարեցին իրենց հռչակած Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունը։ Եթե դուք հարցեր ու մեղադրանքներ ունեք, գնացեք ուրիշ մարդկանց տվեք։ Մենք չենք դրա մեղավորը, մենք ամեն ինչ արեցինք, որ այդ իրավիճակը կանխենք։ Որոշեցին լուծարել, սովորական մարդիկ ստիպված եղան փախնել՝ իրենց կյանքը փրկելու համար, մենք միայն կարող էինք եւ դա արեցինք՝ գրկաբաց ընդունել այդ մարդկանց ու հոգ տանել»,- ընդգծեց նախարարը։
Աննա Գրիգորյանը հիշեցրեց․ «Դուք ասում եք՝ Արցախի իշխանություններն են մեղավոր, դուք Արցախը ճանաչել եք Ադրբեջանի կազմում, այն ժամանակ, երբ Արցախի վրա հարձակում է եղել, հեռու եք կանգնել։ Եվ այդ պայմաններում նույնիսկ, երբ Սամվել Շահրամանյանը եկել է իշխանության, ինքը պատրաստակամություն է հայտնել գնալ բանակցել»։
Միրզոյանի բառապաշարը ապշեցուցիչ է․ “իրենց հռչակած Լեռնային Ղարաբաղը”, “մարդիկ փախել են”։ Байрамов нервно курит в сторонке.
Նկարում՝ Արայիկ Հարությունյանի երդմնակալությունը, Շուշի, 2020 թ․ մայիս