Բրիտանիան Արցախին ի՞նչ ողորմություն է առաջարկում․ 100 տարի առաջ էլ գեներալ Թոմսոնը Շուշիում էր

  • 21:09 21.03.2024

Լեռնային Ղարաբաղից փախստականների ծանր վիճակը ամենավերջին գլուխն է 35-ամյա հակամարտության մեջ, որի հետևանքով երկու կողմերի հարյուր հազարավոր խաղաղ բնակիչներ ստիպված են եղել լքել իրենց տները: Անցած սեպտեմբերին Ադրբեջանը ռազմական գործողություն իրականացրեց և վերականգնեց իր ինքնիշխանությունը Լեռնային Ղարաբաղի նկատմամբ։ Արդյունքում, գրեթե ողջ էթնիկ հայ բնակչությունը՝ մոտ 100,000 մարդ, փախավ Հայաստան, որտեղ բախվեց մարդասիրական ծանր խնդիրների: Այս մասին Մեծ Բրիտանիայի խորհրդարանի Համայնքների պալատում «Միջազգային աջակցություն Լեռնային Ղարաբաղից հայ փախստականներին» թեմայով քննարկման ժամանակ ասել է Մեծ Բրիտանիայի եվրոպական հարցերով նախարար Լեո Դոչերտին։

«Թեև Մեծ Բրիտանիան լիովին ճանաչում է Ադրբեջանի ինքնիշխանությունն ու տարածքային ամբողջականությունը, սակայն մեզ համար նաև պարզ է, որ ուժի կիրառումն ընդունելի միջոց չէ համայնքների միջև լարվածությունը կարգավորելու համար։ Ինչպես տեղեկացանք այսօր, այս ռազմական գործողությունը հետևել է Լաչինի միջանցքի իննամսյա սահմանափակմանը, որը Լեռնային Ղարաբաղը Հայաստանին կապող միակ ճանապարհն է, որը հանգեցրել է մարդասիրական ծանր իրավիճակի՝ ներառյալ սննդի, վառելիքի, դեղորայքի և առաջին անհրաժեշտության այլ ապրանքների պակասի: «Մեծ Բրիտանիան երկկողմանի, ինչպես նաև ԵԱՀԿ-ում և ՄԱԿ-ում հստակ հայտարարել է, որ Լաչինի միջանցք և մատակարարման այլ ուղիների մուտքի սահմանափակումն անընդունելի է, և մենք հրապարակայնորեն կոչ ենք արել վերականգնել մուտքը», – ասել է նա:

Անդրադառնալով մարդասիրական արձագանքման շրջանակներում Միացյալ Թագավորության գործողություններին, նա նշել է, որ Մեծ Բրիտանիան շարունակում է աշխատել երկու երկրների միջազգային գործընկերների հետ՝ աջակցելու իրավիճակին հումանիտար արձագանքին: «Անցյալ սեպտեմբերին մենք հայտարարեցինք 1 միլիոն ֆունտ ստեռլինգ Կարմիր խաչի հատկացնելու մասին՝ հակամարտությունից տուժած ամենախոցելի մարդկանց օգնելու համար, և մենք, իհարկե, կշարունակենք այդ խնդիրները դիտարկել», – ասաց նա:

Նա նաև ասել է, որ Բրիտանիան աջակցում է Ադրբեջանին սեփական տեղահանված բնակչության վերադարձի համար տարածքներ ապահովելու, ինչպես նաև վերադառնալ ցանկացող էթնիկ հայերի ինտեգրման ապահովման հարցում։

Ինչ օգնություն է առաջարկում Բրիտանիան արցախցիներին 100 տարի անց այն բանից հետո, երբ գեներալ Թոմսոնը Անդրանիկ Օզանյանին «համոզեց» կանգ առնել Շուշիի մոտ, որից հետո հայկական Ղարաբաղը ցեղասպանված Շուշիի հետ հանձնվել է իրանական գավառի անունով անհայտ պետությանը՝ Բաքվի նավթի դիմաց։ Խորհրդային իշխանության բոլոր 70 տարիների ընթացքում Բրիտանիան սպասում էր, որ վերադարձնի Բաքվի նավթը, ինչի համար եւ 100 տարի առաջ, եւ հիմա անհրաժեշտ էր չեզոքացնել հայերին։ Կարդացեք Գեղամ Բաղդասարյանի 2015 թ․ գրած հոդվածը։ 

Այժմ բրիտանացի նախարարն ասում է, որ իր երկիրը 1 միլիոն ֆունտ է տվել «փախած» ղարաբաղցիներին օգնելու համար։ Ավելին, Բրիտանիան օգնում է ադրբեջանին տարածք նախապատրաստել հայերի վերադարձի և ինտեգրման համար։ Իսկապես, ցինիզմին սահման չկա։ 

 

f