Լեմկինի անվան ցեղասպանության կանխարգելման ինստիտուտը զգուշացնում է Հայաստանի դեմ Ադրբեջանի հնարավոր ագրեսիայի մասին և կոչ է անում համաշխարհային առաջնորդներին միջամտել՝ կանխելու հերթական հումանիտար աղետը։ Հայ վերլուծաբանները կարծում են, որ Արևմուտքը փորձում է զսպել Ադրբեջանի հավակնությունները Հայաստանի նկատմամբ։
Ինստիտուտի հաղորդագրության մեջ ասվում է, որ Սյունիքի և Գեղարքունիքի մարզերում վերջերս տեղի ունեցած հարձակումները վկայում են Հայաստանի ինքնիշխանության համար բացահայտ սպառնալիքի մասին։
«Մենք նախկինում նմանատիպ նախազգուշացումներ էինք հրապարակել 2023 թվականի սեպտեմբերի 19-ին Ադրբեջանի կողմից արդեն օկուպացված և հայաթափված Արցախի Հանրապետության վերաբերյալ։ Այժմ ցեղասպանության վտանգը տարածվել է նաև Հայաստանում»,- ասվում է ինստիտուտի հայտարարության մեջ:
Ադրբեջանը, ըստ ինստիտուտի, հետևում է Հայաստանի ինքնիշխան տարածքի աստիճանական օկուպացման ռազմավարությանը։ Նա այս պահին փորձում է վերահսկողության տակ առնել եւս 8 գյուղ։ «Նրա նպատակն է վերահսկել ողջ հայկական պետությունը և ցամաքային Ադրբեջանը միավորել Թուրքիայի հետ, որը Ադրբեջանը դիտարկում է որպես թյուրքական ազգի մաս»,- ասվում է ինստիտուտի հայտարարության մեջ:
Ինստիտուտը համեմատել է Ադրբեջանի քաղաքականությունը, որը վերահսկում է Հայաստանի ռազմավարական կետերը, Իսրայելի քաղաքականության հետ Պաղեստինում։
Ադրբեջանը պատրաստվում է խախտել տարածաշրջանում հավասարակշռությունը և փխրուն խաղաղությունը՝ վերսկսելով իր ագրեսիվ գործողությունները Հայաստանի Հանրապետության դեմ, կարծում է քաղաքագետ Գուրգեն Սիմոնյանը։
Դրա հետ է կապված, ինչպես նա նշում է, ԱՄՆ պետքարտուղար Էնթոնի Բլինքենի կոչը Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևին, որի ժամանակ, ըստ Սիմոնյանի, Ալիևին զգուշացրել են, որ նման գործողությունները կունենան թե քաղաքական հետևանքներ՝ Հայաստանի հետ համագործակցության քաղաքական որոշումներ (Հյուսիսատլանտյան պայմանագիրը կարող է բացել Հայաստանին իր կազմում ներառելու բոլոր հնարավորությունները), թե ռազմական նախազգուշացում (ԱՄՆ ավիակիրները տեղակայված են Մերձավոր Արևելքի տարածքում, էսկադրիլները կարող են տապալել ռազմաքաղաքական հավակնությունները, եւ ոչ միայն Ադրբեջանը, այլ նաև Թուրքիան և Ռուսաստանի Դաշնությունը):
Բաքվի վրա կարող է լինել նաև տնտեսական ազդեցություն, որի արդյունքում Ադրբեջանը կկորցնի նախկինում ունեցած բոլոր նախապատվությունները, կարծում է Սիմոնյանը։
Բացի այդ, նրա կարծիքով, Հայաստանի դեմ Ադրբեջանի ագրեսիայի դեպքում Արևմուտքը կարող է անձնական պատժամիջոցներ կիրառել այս երկրի ռազմաքաղաքական ղեկավարության դեմ։
«Կարծում եմ՝ Ալիևի հավակնությունները սառեցված են, այլ հարց է, թե ինչքանով են դրանք սառեցված»,- նշեց Գուրգեն Սիմոնյանը։
Ըստ Ադրբեջանի նախագահի մամուլի ծառայության, Բլինքեն-դեռ Լյաեն-Փաշինյան ապրիլի 5-ի հանդիպմանը «կլուծվեն Երևանին ռազմական աջակցության և համատեղ վարժանքների, ինչպես նաև Ադրբեջանին սահմանակից շրջաններում ռազմական ենթակառուցվածքների ստեղծման հարցերը»։
Արևմուտքը, ըստ Սիմոնյանի, պատրաստ է նման գործողությունների, քանի որ հայկական քեյսն արդեն մանրակրկիտ վերլուծվել է արևմտյան վերլուծական կենտրոնների կողմից, իսկ մինչ այդ Արևմուտքը Հայաստանի վերաբերյալ ռազմավարական որոշում չի ունեցել։
Ապրիլի 5-ը կփոխի Հայաստանի քաղաքական կշիռը, կարծում է քաղաքական մեկնաբան Արմեն Հովհաննիսյանը, սա Բաքվի համար պատերազմի տաբու է առաջիկա մի քանի տարիների համար։
«Մի բան է, երբ դու վասալային կախվածություն ունես Ռուսաստանից, որը աչք է փակում քո հանդեպ արածի վրա, իսկ որոշ դեպքերում նույնիսկ Ադրբեջանին մղում է ագրեսիայի Հայաստանի դեմ, մեկ այլ բան, երբ միանում ես միջազգային կառույցներին, քաղաքական պայմանագրեր կնքում առաջատար երկրների, տվյալ դեպքում՝ ԱՄՆ-ի հետ։ Սա պարզապես մերձեցում չէ Եվրոպայի հետ, այլ անվտանգության նոր երաշխիքներ հավաքական Արեւմուտքից»,- ասում է Հովհաննիսյանը։
Ադրբեջանը, ըստ Հովհաննիսյանի, դեմ է Արևմուտքի հետ Հայաստանի մերձեցմանը։ Իսկ երբ հայկական բանակը բարեփոխվի ՆԱՏՕ-ի չափանիշներով, Ադրբեջանի հարձակումը Հայաստանի վրա լիովին անհնարին կդառնա։ «Ե՛վ Ադրբեջանը, և՛ հատկապես Ռուսաստանը, և՛ Թուրքիան դա շատ լավ հասկանում են և փորձում են օգտվել սահմանափակ ժամանակից, երբ հնարավոր է հարձակումը»:
Արմինե Մարտիրոսյան