Իրանը շաբաթ ուշ երեկոյան անօդաչու սարքերով հարձակվել է Իսրայելի վրա։ Սկզբում հաղորդվում էր, որ խոսքը մի քանի տասնյակ անօդաչու թռչող սարքերիմասին է։ Հետո The Times of Israel-ը գրեց անօդաչուների երկրորդ ալիքի, հետո երրորդի մասին։ Իրանական IRNA գործակալությունը նաև հայտնել է, որ Թեհրանը բալիստիկ հրթիռներ է արձակել Իսրայելի խորքում գտնվող թիրախների ուղղությամբ։
Իրանն առաջին անգամ ուղղակի հարձակում գործեց Իսրայելի վրա սեփական տարածքից, և ոչ «տարածաշրջանային վստահված անձանց»՝ Եմենի ապստամբներ Անսար Ալլահի (նաև հայտնի որպես Հութիների) և լիբանանյան շիական «Հեզբոլլահի» օգնությամբ: Սա պատասխան հարված էր՝ Իսրայելի կողմից Դամասկոսում Իրանի հյուպատոսության գնդակոծման և իրանցի գեներալների սպանության համար:
Հութիներն ու Հըզբոլլահն աջակցել են հարձակմանը։ Առաջինը, ինչպես հաղորդում է Reuters-ը, Եմենից մի քանի անօդաչու թռչող սարք է արձակել։ Իսկ Հեզբոլլահը հայտարարեց, որ տասնյակ հրթիռներ է արձակել Իսրայելի կողմից վերահսկվող Գոլանի բարձունքների ուղղությամբ: Իսրայելի պաշտպանության բանակը հայտարարել է, որ պատասխան հարվածներ է հասցրել Լիբանանում խմբավորման թիրախներին:
Ինչպես հայտնում է The Times of Israel-ը՝ վկայակոչելով Իսրայելի պաշտպանության նախարարությանը, ավելի քան 100 իրանական անօդաչու թռչող սարքեր են որսացել Իսրայելի սահմաններից դուրս։ Նրանք խոցվել են Հորդանանի և Սիրիայի վրա։ Անօդաչու սարքերի մի մասը ոչնչացվել է ամերիկյան և բրիտանական կործանիչների կողմից։
ՀՕՊ համակարգերը որսացել են Իսրայելի ուղղությամբ արձակված բալիստիկ հրթիռների և անօդաչու թռչող սարքերի 99%-ը, հայտնում է իսրայելական Ynet հրատարակությունը՝ վկայակոչելով պաշտոնյաներին։ Իսրայելի պաշտպանության բանակը հայտնել է, որ «նվազագույն վնաս» է հասցվել Նեգևի ռազմաբազաներից մեկին, կա մեկ վիրավոր:
Իրանի Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսը (ԻՀՊԿ) հայտարարել է Իսրայելում կարևոր ռազմական օբյեկտների «հաջող ոչնչացման» մասին, հայտնում է IRNA-ն։ Mehr News գործակալությունը գրում է, որ հարձակման ժամանակ Իրանը օգտագործել է Shahed-136 կամիկաձե անօդաչու թռչող սարքեր։
Մոսկվայի ժամանակով ժամը 4:00-ի սահմաններում իսրայելցի զինվորականները հայտարարեցին, որ իսրայելցիներն այլևս կարիք չունեն ապաստարանների, մասնավորապես ռմբապաստարանների մոտ լինել:
ԱՄՆ նախագահ Ջո Բայդենը հեռախոսազրույց է ունեցել Նեթանյահուի հետ։
Իսրայելի վրա Իրանի հարձակման պատճառով ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի նիստը նախատեսված է ապրիլի 14-ին Նյու Յորքի ժամանակով ժամը 16:00-ին (Մոսկվայի ժամանակով 23:00-ին):
ԱՄՆ նախագահ Ջո Բայդենն ասել է, որ ԱՄՆ-ն «օգնել է Իսրայելին ոչնչացնել գրեթե բոլոր անօդաչու սարքերն ու հրթիռները», որոնք եկել են Իրանից։
Բայդենն ասել է, որ վերջին շաբաթվա ընթացքում այդ նպատակով տարածաշրջան է ուղարկել ամերիկյան ռազմական ինքնաթիռներ և հակահրթիռային պաշտպանության համակարգերով նավեր:
«Այս տեղակայման և մեր զորքերի բացառիկ հմտության շնորհիվ մենք օգնեցինք Իսրայելին խոցել գրեթե բոլոր անօդաչու թռչող սարքերն ու հրթիռները»,- ասել է ԱՄՆ նախագահը։
«Ես ամենախիստ կերպով դատապարտում եմ այս հարձակումները»,- հավելել է նա։
Ապրիլի 13-ի երեկոյան, երբ տեղեկություններ հայտնվեցին, որ Իրանի հարձակում է սկսվել, Բենիամին Նեթանյահուն դիմեց ժողովրդին։ «Ես հստակ սկզբունք եմ սահմանել՝ ով մեզ հարվածի, հարվածելու ենք։ Մենք մեզ կպաշտպանենք ցանկացած սպառնալիքից եւ դա կանենք հանգիստ ու վճռականորեն»,- ասել է Իսրայելի վարչապետը։
Հարձակումից մի քանի օր առաջ՝ ապրիլի 10-ին, Իսրայելի արտգործնախարար Իսրայել Կացը X սոցիալական ցանցում ֆարսի լեզվով գրել է, որ «եթե Իրանը հարձակվի իր տարածքից, Իսրայելը կպատասխանի և հարվածի Իրանի տարածքին», և նշեց Խամենեիի պաշտոնական էջը։
Պաշտպանության նախարար Գալանտը նույն օրը այցելել է Իսրայելի հյուսիսում գտնվող «Երկաթե գմբեթ» հակաօդային պաշտպանության համակարգի օպերատորի բազա, որտեղ նա ասել է, որ Իրանի կողմից ուղիղ հարձակմանը կհետևի Իսրայելի «հզոր պատասխանը իր տարածքում»: «Տարիների ընթացքում մեզ հաջողվել է անել այն, որ հակառակորդը երբեք չի իմանա, թե ինչ անակնկալներ ենք պատրաստել իր համար»,- ասաց պաշտպանության պետը։
Լոնդոնի արաբալեզու Elaph News հրատարակությունը ապրիլի 9-ին հաղորդել է, որ Իրանի միջուկային օբյեկտները կարող են լինել Իսրայելի «վրեժխնդրության» հնարավոր թիրախը, և որ Իսրայելի ռազմաօդային ուժերը վերջին օրերին վարժանքներ են անցկացնում:
Նախագահ Ջո Բայդենը և Իսրայելի վարչապետ Բենիամին Նեթանյահուն, հավանաբար, իրենց հեռախոսազրույցում քննարկել են հնարավոր պատասխանը:
ԱՄՆ-ը ցանկանում է հնարավորինս դեէսկալացնել իրավիճակը և կարող է ստիպված լինել վերահսկել իսրայելցիներին, թե ինչպես են նրանք արձագանքում: Ամերիկան և Իսրայելը ստիպված կլինեն զգույշ քայլել և ցանկացած պատասխան գործողություն դարձնել համաչափ։
ԱՄՆ-ի և նրա դաշնակիցների համար ամենավատ սցենարը հակամարտությունում ներքաշվելն է, որը կարող է ավելի լայն տարածաշրջանային պատերազմի պատճառ դառնալ, գրում է BBC-ն։
Հարյուրավոր Թեհրանի բնակիչներ դուրս են եկել փողոցներ՝ ուրախություն հայտնելու Իսրայելի վրա հարձակումների կապակցությամբ։
Շատերն այրում են բռնակներ և ծածանում Իրանի և Պաղեստինի դրոշները:
Իրանն իր հարձակումն արդարացնելու համար վկայակոչում է ՄԱԿ-ի կանոնադրության 51-րդ հոդվածը։ Դրանում ասվում է, որ անդամ երկրներն ունեն «զինված հարձակման դեպքում անհատական կամ հավաքական ինքնապաշտպանության բնորոշ իրավունք»։
ՄԱԿ-ում Իրանի մշտական ներկայացուցչության հայտարարության մեջ ասվում է, որ «խնդիրը կարելի է լուծված համարել»։ Սա խոսում է այն մասին, որ Իրանը այլ հարվածներ չի հասցնի։
«Սակայն, եթե Իսրայելի ռեժիմը եւս մեկ սխալ թույլ տա, Իրանի պատասխանը զգալիորեն ավելի կոշտ կլինի», – ասվում է հայտարարության մեջ։
Իրանցի դիվանագետները նաև ասում են, որ ներկայիս հակամարտությունը Իրանի և Իսրայելի միջև է, և պահանջում են, որ ԱՄՆ-ը զերծ մնա պատասխան գործողություններից կամ որևէ միջամտությունից։
