«Արցախի կորստի հարցով դուք բացարձակ կապ չունե՞ք, եւ միակ մեղավորներն այն չարամիտնե՞րն էին, որոնք 30 տարի կառավարում էին, որոնք չլսելով ձեզ՝ տարան կործանման»,- Ազգային ժողովում ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանին դիմեց «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Արծվիկ Մինասյանը։

«Ես ուզում եմ հիշեցնել՝ նոյեմբերի 9-ի փաստաթուղթը ստորագրած Նիկոլ Փաշինյանը փաստացի Արցախի վերահսկողության տակ գտնվող տարածքներն էր հանձնում։ Արցախի Սահմանադրությամբ ամրագրված Արցախի ինքնիշխան հսկողության տակ գտնվող տարածքներն էր հանձնում, մոռացել եք դրա մասին երեւի։ Արցախի Հանրապետության եւ Արցախի ժողովրդի պաշտպնության հանձնառությունը ստանձնել էիք դուք, եւ այդ խոստումը կար նաեւ 2021 թվականի նախընտրական ծրագրում՝ դեօկուպացիայից սկսած, ավարտված ճանաչման գործընթացով։ Այնուհետեւ նշաձողն իջեցնելու հեղինակն ո՞վ էր, մե՞նք էինք, Նիկոլ Փաշինյանն էր։ Ձեր քաղաքական թիմն էր, որ շրջափակված, ցեղասպանության ենթարկվող ժողովրդի մասով հայտարարում էր, որ ՀՀ-ն չի կարող միջամտել, եւ այնտեղ ֆիզիկական ոչնչացում չի սպառնում։ Ամենասարսափելին՝ իշխանությունը եւ Հայաստանը ներկայացնելու մանդատը ձեր ձեռքին էր, ոչ մի ընդդիմություն ու քաղաքական ուժ չուներ այդ մանդատը, դուք պետք է քայլեր ձեռնարկեիք։ Հիմա էլ է այդ վիճակը, հիմա, երբ Արցախը հայաթափված է, ցեղասպանված է Արցախի ժողովուրդը, երբ հայկական ժառանգությունը ոչնչացվում է ամեն օր, դուք ունեք այդ մանդատը, ի՞նչ եք արել։ Ինչպե՞ս եք պաշտպանել Արցախի եւ հայ ժողովրդի ժառանգությունը։ 2023 թվականին այս ուղղությամբ ի՞նչ քայլեր են արվել՝ սկսած մշակութային ժառանգությունը ոչնչացնելուց, ավարտված Արցախի ժողովրդի՝ սեփական հայրենիք վերադարձի իրավունքի ապահովման հարցում»,- ասաց Արծվիկ Մինասյանը։

Արարատ Միրզոյանը պատասխանեց․ «Երբ որ մենք ոչ լավ օրից հանգեցինք այն եզրակացության, որ Ղարաբաղի հարցում նշաձողը պետք է իջեցնել եւ խոսեցինք այս մասին բաց ու պարզ, դուք ոչ միայն չփորձեցիք լսել, թե ինչ ենք ասում, այլեւ բռնեցիք, բանաձեւ ընդունեցիք ԼՂ խորհրդարանում ծովից ծով ԼՂ մասին։ Դա հանգեցնում է հաջորդ աղետին։ Հիմա դուք մեղադրում եք մյուս խմբին, որն ասում է՝ այդ ճանապարհը անդունդ է տանում։ Դուք ասում եք՝ ինչո՞ւ եք հրաժարվում մեր սրբազան անդունդային ճանապարհից, գնանք ցեղասպանվենք, հետո խփենք ծնկներիս ու ասենք՝ անարդար մարդկությունը եւս մեկ անգամ հանդուրժեց հայոց ցեղասպանությունը։ Կարո՞ղ է ընենց անենք, որ չլինի այդ ցեղասպանությունը, ես դրա մասին եմ խոսում»։

Արարատ Միրզոյանը հավելեց․ «Ասում եք արցախահայերի վերադարձ Լեռնային Ղարաբաղ։ Որ ասում եք վերադարձ ԼՂ, խնդրում եմ մանրամասեք, թե դուք ի՞նչ նկատի ունեք ԼՂ վերադարձ ասելով՝ մասնավորապես կենտրոնանալով հետեւյալ քայլերի վրա՝ ի՞նչ պայմաններում եք առաջարկում, որ ԼՂ հայերը վերադառնան, արդյոք դրանք այն պայմաններն են, որոնք առաջարկում է պաշտոնական Բաքուն։ Թե՞ դա ինքնավարություն է Ադրբեջանի կազմում, թե՞ դա անկախ ԼՂ է, դուք ի՞նչ եք ուզում։ Եթե դա անկախ ԼՂ-ն եւ այն ստատուս քվոն է, որը կար 2019 թվականին, դուք հասկանո՞ւմ եք դա եւ պատրա՞ստ եք արդյոք դա անել առնվազն 4000 զոհի գնով։ Առաջարկ արեք հանրությանը, մեզ քննադատում եք, լավ եք անում, բա դուք ի՞նչ եք առաջարկում, հերթական պատերա՞զմ։ Դուք կարո՞ղ եք կողմնորոշվել՝ հիմա պետք է զոհվել եւ տարածքներ գրավել, թե՞ պետք է չզոհվել»։ Միրզոյանն այստեղ չշարունակեց՝ “եւ տարածքնել տալ”։

Արծվիկ Մինասյանն ասաց, որ Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունը միջազգային իրավունքի լավագույն սկզբունքների հիման վրա հռչակել էր իր անկախությունը, ՀՀ-ն էլ հանձնառու էր աջակցել ու դառնալ առաջամարտիկը՝ ճանաչելու ԼՂՀ-ն։ «Այն, ինչ Նիկոլ Փաշինյանն անում է, հրաժարում է բոլոր այն ձեռքբերումներից, որոնք եղել են։ Դուք չպատասխանեցիք, թե ի՞նչ եք անում արցախցիների վերադարձի համար կամ ո՞նց եք պատկերացնում։ Մենք դա դիտարկում ենք շատ պարզ՝ միջազգային իրավունքին համապատասխան, ոչ թե ռազմական գործողություններն առաջ մղելով։ Սա միջազգային լայն կոնսոլիդացիայի հնարավորություն է, վերադարձի իրավունքը պաշտպանվում է գրեթե բոլոր առաջադեմ երկրների կողմից։ Այո՛, միջազգային իրավունքների ու երաշխիքների ներքո Արցախի ժողովուրդը հետ վերադառնալու, իր պատմական հայրենիքում ապրելու իրավունք պետք է ունենա, այդ երաշխիքներով որոշակի ինքնավարության աստիճան պետք է լինի»,- նշեց Արծվիկ Մինասյանը։

«Ասում եք՝ Արցախի ինքնավարություն։ Հրաշալի է, բացի նրանից, որ դուք դա հիմա ասում եք այն պահին եւ պայմաններում, երբ ԼՂ-ում այլեւս հայեր չկան։ Երբ ԼՂ-ում հայեր կային, եւ մենք առաջարկում էինք իջեցնել նշաձողը եւ խոսել այդ հարցերի մասին, մեզ ասում էին՝ դավաճան, թուրք, պիղծ։ Բա դուք ինչո՞ւ ավելի շուտ չէիք ասում՝ ինքնավարություն»,- արձագանքեց Արարատ Միրզոյանը։

Ազգային ժողովում ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանն այսօր ներկայացնում էր 2023 թվականի բյուջեի կատարողականը։

«Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր, ՀՅԴ անդամ Արթուր Խաչատրյանն անդրադարձավ Արցախի հարցին․ «Անդրադառնանք ձեր արձանագրած «արդյունքներին» հերթով։ Մայիսի 5-ի արդյունքը՝ դուք ճանաչեցիք Արցախի նկատմամբ Ադրբեջանի գերիշխանությունը։ Հետո տեղի ուենցավ Արցախի հայաթափումը եւ բռնակցումը։ Դուք դա փորձում եք ներկայացնել, որ եթե Ղարաբաղի իշխանությունն այսպես չաներ, այդպես չէր լինի։ Պատերազմը քաղաքականության շարունակությունն է, ձեր քաղաքականությունը այդ թոկից ազատվելն էր։ Ձեր կառավարության ղեկավարն է ասում, որ այդ թոկը գցել էին Հայաստանի վիզը։ Դուք ասացիք՝ Արցախն Ադրբեջանի մաս է, Ադրբեջանն ասաց՝ ինչ կուզեմ, կանեմ, դուք էլ ասացիք՝ ձեռքներս լվանում ենք։ Ով էլ լիներ այնտեղ, դա լինելու էր, որովհետեւ որեւէ մեկը չէր հանդուրժի մի երկրում երկու նախագահ, որովհետեւ դուք ասացիք՝ այն մի նախագահը գոյություն չունի, ապալեգիտիմացրեցիք։ Երկու բանակ որեւէ մեկը չէր հանդուրժի։ Ադրբեջանի դեմ 100 հազարանոց Արցախ, մեկին 100 հարաբերակցությամբ, պա՞րզ է, չէ, թե ինչ պետք է տեղի ունենար։ Հայաստանն էր նժարները հավասարեցնում, դուք հետ քաշվեցիք, տեսանք, թե ինչ տեղի ունեցավ։ Դրան ընդհանրապես որեւէ գնահատական չեղավ, Ադրբեջանի պահանջները գնալով մեծացան, հիմա էլ խոսում են Խոջալուի այսպես կոչված ցեղասպանության մասին, մի արձագանք Հայաստանից չի եղել։ Ես այսքան ձախողում նշեցի, մի հաջողություն դուք նշեք»,- ասաց Արթուր Խաչատրյանը։

Արարատ Միրզոյանն արձագանքեց․ «Ասում եք՝ ով ուզում է լիներ, նույն արդյունքն էլ լինելու Լեռնային Ղարաբաղում։ Սա երեւի նոր ձեւ է՝ քողարկելու այն հեղաշրջումը, որին ձեր ուժը մասնակցում էր այնտեղ։ Ես հիշում եմ, որ երբ այդ շրջանում մենք ասում էինք՝ պետք է գնալ, երկխոսել, հասկանալ, թե ինչ զիջումներ կարող են արվել, ինչ փոխզիջումներ կարող են լինել, ինչ լուծումներ, որոնք անշուշտ ցավոտ են պատերազմից հետո, ձեր մասնակցությամբ այնտեղ խորհրդարանը ծովից ծով Լեռնային Ղարաբաղի մասին բանաձեւեր էր ընդունում ու հռչակում։ Մենք պայմանավորվում էինք ինչ-որ հանդիպում, ձեր մասնակցությամբ այնտեղ ջրվում էր այդ հանդիպումը։ Եվ արեցիք, ամեն ինչ ջրեցիք ու փչացրեցիք, վերջում էլ հեղաշրջում արեցիք, բերեցիք ուրիշ ղեկավարություն, որը երկու օրվա ընթաացքում լուծարեց այդ միավորը, ստորագրեց ու լուծարեց։ Մեղադրել եք ուզո՞ւմ, ուրեմն լավ իմացեք՝ ձեր ուժի անմիջական մասնակցությունն այդ արհավիրքի մեջ շատ հյութալի, ուժեղ ու մարմնեղ է»։

Արթուր Խաչատրյանն ասաց․ «Արցախում հեղաշրջում չի եղել, Արայիկ Հարությունյանը ձեռքերը լվացել, մի կողմ էր քաշվել։ Եվ իր հայտարարությունները կային, որ Հայաստանն իրավունք չունի որեւէ բան բանակցելու, որն Ադրբեջանի կազմում է թողնում Արցախը։ Չմոռանանք, որ իր ժամանակ համաձայնություն ձեռք բերվեց, որ երկու մեքենա այստեղից գնար, մեկը՝ Ակնայից։ Բայց դա չէր բավարարում ո՛չ ձեզ, ո՛չ Ադրբեջանին, որովհետեւ ձեր քաղաքական ղեկավարը հայտարարել է, որ Արցախը թոկ է, պավադոկ։ Այսինքն՝ պատերազմով կտրվեց թոկը, որը դուք ուզում էիք կտրել։ Ինչ տեղի ունեցավ, ձեր քաղաքականության նյութականացումն է, մնացածը գեղեցիկ խաղ էր, որպեսզի կարողանայիք մեղադրել, ասել՝ եթե Սամվել Շահրամանյանը չգար, այդ ամենը չէր լինի»։

Արթուր Խաչատրյանը նաեւ նշեց, որ մեր դիվանագիտությունը չի կարողացել նաեւ ՀՀ անվտանգային մակարդակը բարձրացնել։ «Չկա այսօր մի պետություն, որը կասի՝ ես պատրաստ եմ երաշխավոր հանդիսանալ Հայաստանի եւ Ադրբեջանի միջեւ ձեռք բերված համաձայնությանը։ Դա, ի դեպ, Ադրբեջանի պահանջն է, իրենք են դա պահանջում»,- հավելեց նա։

Ազգային ժողովում ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանը ներկայացնում է 2023 թվականի բյուջեի կատարողականը։

«Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Արմեն Ռուստամյանը հարցրեց Արարատ Միրզոյանին․ «Եթե կարճ գնահատենք, դուք արտաքին հարաբերությունների ոլորտում բյուջեն ծախսել եք աննպատակ, որովհետեւ կառավարության ծրագիրը չեք կատարել։ Արցախի խնդրով ընդհանրապես հակահայկական գործունեություն է կատարվել, այն, ինչ գրված է կառավարության ծրագրում, դրա ճիշտ հակառակն է արվել։ Ցեղասպանության հարցում որեւէ խնդիր արտաքին օրակարգի վրա չի դրվել, եւ այսպես շարունակ։ Սրանք բոլորը ձեր կառավարությունից բխող քայել էին, որ պետք է կատարվեին, բայց չեն կատարվել, ճիշտ հակառակը, կատարվել են Ադրբեջանի պահանջները։ Արդեն ակնհայտ հնչեցվում է, որ այն ծրագիրը, որն իրականացվում է հատվածական սահմանազատման առումով, դա ոչ միայն չի բխում միջազգային փորձից, այլ ուղղակի Ադրբեջանի պահանջն ու ծրագիրն է իրականացվում։ Ադրբեջանը պահանջում է մի բան, մենք դա հիմնանավորում ենք եւ սկսում ենք իրականացնել։ Այդ թվում՝ նույն Սահմանադրության փոփոխությունների հետ կապված պահանջը։ Այսինքն՝ արդյունքում ստացվում է, որ մենք բյուջեով ծախսեր ենք նախատեսում, եւ ըստ էության կատարվում են Ադրբեջանի պահանջները։ Այս առումով բյուջեի կատարողականը ո՞նց եք գնահատում արդյունավետ»։

Արարատ Միրզոյանն ասաց, որ չի կիսում այդ գնահատականները։ «Ռազմավարական, երկարաժամկետ, հիմնարար առումով այն մոտեցումները, որից ելնելով դուք ներկայացնում եք ձեր գնահատականները, համարում եմ առնվազն մոլորություն, իսկ ավելի լուրջ՝ թերեւ կործանարար մտածելակերպ Հայաստանի Հանրապետության համար, որը պատճառ է եղել այն աղետների, արհավիրքների, որոնց մենք բախվել ենք վերջին տարիների ընթացքում։ Հենց այդ մտածելակերպն է, որ մեզ տասնամյակներով ներարկված է, ես համոզված եմ, որ դրսից է ներարկված, բայց հենց այդ մտածելակերպն է, որ մեզ հանգեցրել է այն կոտրած տաշտակին, որի առջեւ մենք կանգնեցինք վերջին տարիների ընթացքում։ ՀՀ կառավարությունն անում է եւ արել է մի շարք վերլուծություններ եւ հետեւություններ եւ ըստ այդմ արել է խմբագրումներ եւ սրբագրումներ նույնիսկ տեխնիկական փաստաթղթերում կամ ավելի ռազմավարական նշանակության փաստաթղթերում, ինչպիսին, օրինակ, կառավարության ծրագիրն է։ Դուք ասացի՝ մի բան է գրված, այլ բան ենք արել, անշուշտ, գոյություն ունեն տարածաշրջանային գործընթացներ։ Եթե, օրինակ, կառավարության ծրագրում գրված էր ԼՂ մեր հայրենակիցներին այսինչ աջակցության տրամադրում ԼՂ-ում, եւ հիմա ԼՂ-ն հայաթափվել է Ադրբեջանի բռնի գործողությունների հետեւանքով, ակնհայտորեն ծրագրի այդ տողը կատարել հնարավոր չէ եւ իմաստ չունի»,- ասաց Արարատ Միրզոյանը։

Նա նշեց, որ ինչ վերաբերում է Սահմանադրությանը, Ադրբեջանը եւ Հայաստանը իրար առջեւ բարձրաձայնել են դիրքորոշում, համաձայն որոնց՝ յուրաքանչյուրը մյուսի Սահմանադրության մեջ էական խնդիրներ ու խոչընդոտներ է տեսնում «խաղաղության» հաստատման համար։ «Սա ամենեւին չի նշանակում, որ ՀՀ սահմանադրական փոփոխությունների հարցը Հայաստանի կամ Ադրբեջանի միջեւ բանակցություններում օրակարգի մաս է։ Այդպիսի բան չկա, մենք համոզմունք ունենք, որ եւ մեր, եւ իրենց Սահմանադրությունը չի կարող խնդիր լինել երկարատեւ առումով խաղաղության հաստատման համար»,- հավելեց Միրզոյանը։