2019 հունվարի 30-ին տեղի է ունեցել ՀՀ կառավարության անդամների երդման արարողությունը:

Ահա Նիկոլ Փաշինյանի երդման տեքստը. «Հանուն համազգային նպատակների իրականացման և հայրենիքի հզորացման՝ երդվում եմ բարեխղճորեն կատարել ժողովրդի առջև ունեցած պարտավորություններս, պահպանել Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրությունը և օրենքները, նպաստել Հայաստանի Հանրապետության ինքնիշխանության և շահերի պահպանմանը»:

Նույն երդումը Փաշինյանը տվել է 2021 թվականի սեպտեմբերի 10-ին՝ արտահերթ ընտրություններից հետո։

Այս երդումը գրեթե ամբողջությամբ դրժվել է․ Փաշինյանը մերժում է համազգայինը, առաջարկելով նունիսկ մտքերում սահմանափակվել անհայտ տարածքով Հայաստանի Հանրապետությամբ։ Նա ասում է, որ չկա հայրենիք, կա պետություն։ Բացի այդ, Փաշինյանը ոչ միայն բազմիցս խախտել է Սահմանադրությունը, այլեւ, փաստորեն, հայտարարել է, որ այն ուժ չունի, քանի որ ժողովուրդը չի քվեարկել այդ Սահմանադրության համար, եւ պետք է “լեգիտիմ” Սահմանադրություն։

Ինչ վերաբերում է ՀՀ ինքնիշխանությանն ու շահերին, ապա Փաշինյանի օրոք դա հեղհեղուկ մի նյութ է այլեւս, եւ դրանց հավատարիմ լիները պայմանական է։Այդքանից հետո նա դեռ վարչապետ է։

Step1.am-ի զրուցակիցն է ֆրանսահայ հասարակական գործիչ Հիլդա Չոբոյանը։

-Տիկի՛ն Չոբոյան, Թուրքիայի նախագահը Հայաստանին կոչ է արել ազատվել երրորդ երկրների և արտերկրի հայկական սփյուռքի «վատ ազդեցությունից»։ Սա Նիկոլ Փաշինյանին առաջադրվող հերթական պահանջն է կարծես թե, վտա՞նգ են տեսնում սփյուռքի մեջ։

-Բացարձակապաշտ Թուրքիան ու Ադրբեջանն ուզում են աշխարհում իրենց մասին ընկալումները հակակշռի տակ առնել։ Եվ սփյուռքի ներկայությունն իրենց համար խանգարիչ հանգամանք է, որովհետեւ սփյուռքը կաշկանդված չէ, ավելի ազատ է խոսում այս վարչակարգերի անընդունելի վարքագծի մասին։ Մասնավորապես, ցեղասպանական ակտերի եւ ցեղասպանական իրենց բոլոր դրսեւորումների մասին սփյուռքն ազատ խոսում է։ Եվ այդ ազատությունն են ուզում կաշկանդել իրենք։

Երկրորդը, սփյուռքի գործոնն իրենց համար որպես մոդել, որպես ընդօրինակելի գործելաոճ է։ Եվ միաժամանակ իրենք հայկական սփյուռքը որպես մրցակից են դիտարկում, ուզում են իրենց սփյուռքները նմանեցնել հայկական սփյուռքին։ Նաեւ այդ պատճառով են ուզում հայկական սփյուռքի ազդեցությունը նվազեցնել ու վերացնել։ Բայց ես չեմ կարծում, որ դա իրենց կհաջողվի, որովհետեւ Սփյուռքի կապերը Հայաստանի ժողովրդի հետ շատ հզոր են։ Հասարակական դիրքորոշումներ ու կարծիքներ կան Հայաստանի եւ սփյուռքի միջեւ։ Այնպես որ, Հայաստանի իշխանություններին կարող են քաջալերել, որպեսզի Հայաստանի հասարակությունը հեռանա սփյուռքից, բայց իմ կարծիքով դա անհնար բան է։ Ամեն անգամ, երբ Հայաստանը տկար կացության մեջ է գտնվել, Թուրքիան փորձել է սփյուռքի հարցը հակադրել Հայաստանի շահերին։ Նույնը տեղի ունեցավ 2000-ականների սկզբին, երբ Թուրքիայի՝ Եվրոպայի անդամակցության դեմ էինք պայքարում այստեղ։ Ամեն կերպ փորձում էին սփյուռքի ու Հայաստանի միջեւ տարբերություններ դնել, ասում, թե Հայաստանի քաղաքականությունն ավելի ճկուն է, զերծ է նախապաշարումներից, բայց սփյուռքը վատն է։

Այնպես որ, սա նախորդ իրադարձությունների շարունակությունն է։ Թուրքիան ու Արդբեջանն ուզում են տեսնել Հայաստանի ձեռքերը կապված, իրենց տիրապետության տակ։ Չեն ուզում Հայաստանը տեսնել որպես անկախ միավոր, ուզում են տեսնել թուրքական ազդեցությունից կախված փոքրացած եւ ոչ կենսունակ մի տարածք։ Իսկ սփյուռքն իրենց համար արգելք է, քանի որ սփյուռքն ընդդիմանում է այս քաղաքականությանը, սփյուռքի ձեռքերն ազատ են։ Եվ դա Հայաստանին մեծ հնարավորություն է տալիս, որպեսզի կարողանա բազմաշերտ քաղաքականություն վարել։ Բայց այսօր տակավին այդ վիճակի մեջ չենք, որ Հայաստանի քաղաքականությունը բազմաշերտ լինի, եւ սփյուռքը ներառվի։

-Ցեղասպանությունը հերքելու փորձեր են արվում, այդ թվում՝ Հայաստանի իշխանություններն են արդեն լծվել այդ գործին։ Ինչպե՞ս եք գնահատում սա։

-Ես կարծում եմ, որ սրանք Հայաստանի իշխանությունների կողմից շատ ապարդյուն ճիգեր են։ Վախի ազդեցության տակ եւ վախի տրամաբանությամբ արված քայլեր են։ Ցեղասպանության հարցն անհերքելիորեն այսօրվա իրականության մասն է կազմում։ Մասնավորապես, մենք տեսնում ենք, որ ցեղասպանությունն այսօր շարունակվում է, Արցախում կատարվածը պատմական եւ իրավական առումով ցեղասպանության շարունակությունն է։ Եվ այսօր այդ ցեղասպանությունը սպառնում է Հայաստանին, այսինքն՝ ամբողջական հայությանն է սպառնում։

Այնպես որ, ապարդյուն ճիգեր են ցեղասպանության մասին այդ հայտարարությունները։ Հայտարարությունները, թե ցեղասպանության հետեւանքով մենք ընկճված վիճակում կմնանք, այս բոլոր գաղափարները ապարդյուն են։ Առնվազն սփյուռքի եւ Հայաստանի ժողովրդի մեծ մասի պարագային մենք ցեղասպանության ժառանգներն ենք։ Կարող են փորձել ճնշում գործադրել հավաքական կյանքերի վրա, բայց անձնական կյանքերի վրա հնարավոր չէ ճնշում գործադրել։ Եվ մենք տարիներով պայքարել ենք, որ այդ անձնականը հավաքականի վերածվի։ Ո՛չ մենք, ո՛չ Հայաստանի ժողովուրդը չպետք է թույլ տանք այս ամենը։

Ռոզա Հովհաննիսյան