Եթե ​​ԵՄ, ապա Արցախի հետ. ժողովրդավարությունը չի նշանակում հրաժարում ազգային իրավունքներից

Հայաստանյան քաղաքական ուժերը, որոնք դիմել էին կառավարությանը՝ սեպտեմբերի 21-ին ԵՄ-ին անդամակցելու հանրաքվե նշանակելու կոչով, հիասթափված են Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարությունից։ Հիշեցնենք, որ հուլիսի 1-ին Հայկական դեմոկրատական ​​ֆորումում Փաշինյանը ասել էր, որ հանրաքվե չի լինելու, քանի որ նա չգիտի, թե Եվրոպան պատրա՞ստ է Հայաստանի հայտին և, ընդհանրապես, ինչպիսին կլինի Եվրոպան մոտ ապագայում։

Կարծիք կա, որ Փաշինյանը նման հայտարարություն է արել Եվրախորհրդարանի ընտրություններից և Ֆրանսիայի խորհրդարանական ընտրությունների առաջին փուլից հետո, որտեղ աջ ուժերն ու ազգայնականներն ամրապնդեցին իրենց դիրքերը։ Սակայն, կարծես թե, խնդիրը հենց Հայկական դեմոկրատական ​​ֆորումի մեջ է, որն ակնհայտորեն չստացվեց այնպես, ինչպես ակնկալում էր Փաշինյանը։

Նախ, մինչեւ ֆորումը աշխարհի ամենաազդեցիկ իրավապաշտպան կազմակերպություններից մեկը՝ Freedom House-ը զեկույց հրապարակեց Հայաստանում մարդու իրավունքների և ժողովրդավարության վիճակի մասին, որում ​ջարդուփշուր արեց Փաշինյանի “մաքուր ժողովրդավարական” իմիջը։

Բայց ամենավատը տեղի ունեցավ հենց համաժողովում, որը պետք է լիներ սովորական հավաք, որտեղ քննարկվում էին գենդերային և այլ խնդիրներ, և որտեղ պետք է ընդգծվեր ժողովրդավարության և ազգային շահերի անհամատեղելիությունը։

Ֆորումում ներկայացվեց 7 իրավապաշտպան կազմակերպությունների կողմից պատրաստված «Ինչու հայեր չկան Լեռնային Ղարաբաղում» մեծ զեկույցի ամփոփագիրը, որն իսկական սենսացիա դարձավ։ Զեկույցի հեղինակները, այդ թվում՝ Freedom House-ի ներկայացուցիչները, բացահայտ հայտարարեցին, որ Արցախում տեղի ունեցածը ռազմական հանցագործություններ և մարդկության դեմ ուղղված հանցագործություններ են։ Նրանք նաև նշել են, որ բոլոր հիմքերը կան Միջազգային քրեական դատարան հայց ներկայացնելու համար, բայց լավ կլինի, որ դա անի Հայաստանի «դեմոկրատական» իշխանությունը։

Թեև ֆորումում ԱՄՆ դեսպանը նախանձախնդիր գովեց Հայաստանի կառավարությանը ժողովրդավար լինելու համար, Արցախի մասին զեկույցը և իրավապաշտպանների հայտարարությունները ցույց տվեցին, որ Փաշինյանի կառավարության կողմից ժողովրդավարության ըմբռնումը յուրովի է։ Ժողովրդավարությունը և մարդու իրավունքների միջազգային չափանիշները՝ ազգային շահերի եւ իրավունքների պաշտպանության լավագույն մեխանիզմն են: Ժողովրդավարությունը ազգային շահերին հակադրելը վարկաբեկում է ժողովրդավարության էությունը, ինչն էլ անում է Փաշինյանը։ Իրականում նրա կառավարության քաղաքականությունը «հակագովազդ» է ժողովրդավարության համար, քանի որ «ապացուցուցում է», իբր հանուն ժողովրդավարության պետք է հրաժարվել իրավունքներից ու շահերից։

Ինչո՞ւ Հայաստանի կառավարությունը, որը հայտարարում է իր հավատարմությունը ժողովրդավարությանը, հայց չի ներկայացնում Միջազգային քրեական դատարան՝ պաշտպանելու իր արցախցի հայրենակիցների իրավունքները։ Համաժողովում այս հարցին պատասխան չտրվեց, և պատահական չէ, որ հենց այնտեղ էլ Փաշինյանն ասաց, որ «եվրոպական» հանրաքվեի կարիք չկա։ Ըստ երեւույթի, ժողովրդավարական համայնքը պահանջում է «չափազանց շատ»՝ եւ հավասարություն, եւ խաղաղություն, եւ և ազգային շահերի պաշտպանություն: Փաշինյանի կառավարության համար ավելի հեշտ է ապրել այլ “աշխարհում”, որտեղ ժողովրդավարությունն անհրաժեշտ է՝ արդարացնելու զիջումները և հրաժարումը ազգային իրավունքներից։ Նման ժողովրդավարության կողմնակից է նաև ԱՄՆ դեսպանը։

Նաիրա Հայրումյան