Ռուսական «Ղարաբաղ». ոչ ոք չի խուսափի հատուցումից

Լուսանկարը «Фонтанка»-ի

Տասնյակ հազարավոր փախստականներ Կուրսկի շրջանի սահմանամերձ շրջաններից հավաքվում են շրջկենտրոն՝ փախչելով մարտերից։ Ամեն օր նրանց թիվը շատանում է, և քչերը գիտեն, թե ինչ է լինելու նրանց հետ հետո: Համացանցում արդեն իսկ կան իրական պատմություններ այն մասին, թե ինչպես է հաստատված կյանքը ավարտվում մեկ գիշերում, և դուք հայտնվում եք ուրիշի տանը՝ ձեռքին շտապ հավաքած իրերի մի տոպրակով:

Կուրսկի շրջանի ղեկավարը Վլադիմիր Պուտինին զեկուցել է, որ Ուկրաինայի զինված ուժերի վերահսկողության տակ է շրջանի 28 բնակավայր։ Պաշտոնապես կա 120 հազար փախստական, նրանց թիվը մոտ օրերս  կարող է հասնել 180 հազարի։ Կուրսկի միլիոնանոց շրջանի համար դա նշանակում է, որ գրեթե ամեն հինգերորդը հայտնվել է տնից հեռու։ Իսկ 400 հազար բնակչություն ունեցող Կուրսկը գրեթե կրկնապատկել է իր բնակչությունը։

Ընդամենը մի քանի ամիս առաջ 2020 թվականին հանցավոր դավադրության արդյունքում Արցախ մտցված  ռուսական զորքերը խայտառակ կերպով լքեցին Արցախը՝ իրենց հետ տանելով 2023 թվականի սեպտեմբերի 20-ին Արցախում զոհված 6 ռուս խաղաղապահների հիշատակին կանգնեցված հուշաքարը։

2020-2024 թվականներին Ռուսաստանը հանձնեց Արցախը՝ չկատարելով հիմնական խնդիրը՝ Արցախում թողնել մի քանի հազար հայերի, որոնք կդառնային «ադրբեջանի քաղաքացիներ» և կլեգիտիմացնեն Պուտինի և Ալիևի ռազմական հանցագործությունները։ Այս առաջադրանքը չի կատարվել, բայց Արցախի ամբողջական հայաթափումն էլ բավական էր Մոսկվային։ Ավելին, արցախյան զենքի մեծ մասը ռուսները տեղափոխեցին ուկրաինական ճակատ։

Այժմ Ռուսաստանը քաղում է իր անմարդկային քաղաքականության պտուղները՝ վրանային ճամբարներ են ստեղծվել Կուրսկում, որտեղ ապրում են մարդիկ, ովքեր լքել են իրենց տները Ուկրաինայում Պուտինի սկսած պատերազմի պատճառով։ Իսկ այս մարդկանց տներում արդեն գործում են տեղական թալանչիներ։

Հիշվում է, երբ 2020 թվականի նոյեմբերին արցախցիները տուն վերադարձան, նրանք հանգիստ բանալիներով բացեցին դռները և գտան իրերը նույն կարգով, ինչ թողել էին, եթե տունը արկերից չէր վնասվել։ Հիշվում է, որ Ստեփանակերտի միայն մեկ խանութ են այրել՝ նախքան պատերազմը նախագահ Արայիկ Հարությունյանն այնտեղ ոսկյա իրեր էր վաճառում։ Այս խանութը այդպես էլ չվերականգնեցին եւ այն շարունակում է հիշեցնել արցախցիների բարոյական մակարդակի և հատուցման մասին։

Ռուսաստանում նման մակարդակի հետք էլ չկա՝ լքված տները կթալանվեն տեղական թալանչինեչը, խատաները լքած մարդիկ, ովքեր սովոր չեն զուգարաններին, կգնան վրանային քաղաքների զուգարաններ, իսկ Ղարաբաղում զոհված խաղաղապահների պատվին հուշաքարը դեռ երկար ժամանակ քարշ կտան տեղից տեղ։ Տեսնես ո՞ւր է Պերմյակովը։