Ռուսաստանի երեսպաշտությունը. որտե՞ղ են արցախցի խորհրդային մարշալների հուշարձանները

Արցախի Հադրութի շրջանի Մեծ Թաղլար գյուղ, ավիացիայի խորհրդային մարշալ Խանֆերյանցի (Խուդյակովի) ծննդավայր

«Ռոսսոտրուդնիչեստվոն» ոչ մի կերպ չի արձագանքել Լեռնային Ղարաբաղում Հայրենական մեծ պատերազմի հերոսների հուշարձանների ոչնչացմանը

Խորհրդային Միության հերոս, գիտնական, Խորհրդային Միության նավատորմի ծովակալ Իվան Իսակովի ծննդյան 130-ամյակին նվիրված հանդիսավոր հանդիպում է տեղի ունեցել Երևանում գտնվող նրա հուշարձանի մոտ։ Այս մասին հայտնում է Հայաստանում Ռուսական տունը։

«Արարողությանը ներկա էին Հայաստանի վետերանների միության, «Ռոսսոտրուդնիչեստվոյի», Երևանի քաղաքապետարանի, ՌԴ ԱԴԾ Հայաստանի սահմանապահ վարչության ներկայացուցիչներ և հասարակական գործիչներ։

Հայաստանում «Ռոսսոտրուդնիչեստվոյի» ներկայացուցչության ղեկավար Վադիմ Ֆեֆիլովն իր ելույթում հիացմունք հայտնեց, թե որքան տաղանդավոր է հայ ժողովուրդը։

«Այս թվացյալ «ցամաքային տղան», ով մեծացել է լեռնային տարածքում, որտեղ ծովային տարերքների նշույլ անգամ չկա, իր համառության և լավ իմաստով մոլուցքի շնորհիվ հասել է բարձունքների խորհրդային նավատորմում։ Սա ուղղակի զարմանալի է: Մեր խնդիրն է չմոռանալ խոսել իրական հերոսների մասին»,- ընդգծել է Ֆեֆիլովը։

(https://am.sputniknews.ru/20240822/eto-prosto-porazitelno-den-rozhdeniya-admirala-isakova-otmetili-v-erevane—79738936.html)

Ուզում ենք պարոն Ֆեֆիլովին մի հուշում տալ. չմոռանաք ասել, որ Խորհրդային Միության նավատորմի ծովակալ Իվան Իսակովը ծագումով Լեռնային Ղարաբաղից է։ Ինչպես նաև սովետահայ այլ մարշալներ՝ Իվան Բաղրամյան, Համազասպ Բաբաջանյան, Արմենակ Խանֆերյանց (առավել հայտնի՝ Սերգեյ Խուդյակով):

Ինչպես նաև Լեռնային Ղարաբաղից են նաև Հայրենական Մեծ պատերազմի տասնյակ գեներալներ, հարյուրավոր սպաներ և տասնյակ հազարավոր զինվորներ։

Նրանց հուշահամալիրներն ու գերեզմաններն այսօր ամենուր ավերվում են կամ արդեն ավերվել են 2020-23 թվականներին օկուպացված Լեռնային Ղարաբաղում Ալիևի նացիստական ​​ռեժիմի կողմից՝ Կրեմլի թողտվությամբ։

Շատ ավելի վաղ Մոսկվան «կուլ էր տվել» Հյուսիսային Արցախի հերոսական Չարդախլու գյուղում մարշալներ Ի.Բաղրամյանի և Ա.Բաբաջանյանի հուշարձանների ոչնչացումը և երկու հայտնի մարշալների թանգարանը թեյարանի վերածելը։

«Ռեգնում» գործակալության սյունակագիր, ՌԴ ԱԳՆ նախկին բարձրաստիճան պաշտոնյա Միխայիլ Դեմուրինը (նա արտաքին գործերի նախարարության խոսնակն էր, ինչպես այսօր տիկին Զախարովան), 2021 թվականի սեպտեմբերի 17-ի իր մեկնաբանության մեջ գրել է. «Ինչու է Մոսկվան պահանջե՞լ, որ Ռիգան պահպանի պատերազմի հերոսների հիշատակը, բայց ոչ Բաքվին։
(https://regnum.ru/news/polit/3373235.html):

«Ռուսաստանը պետք է հարգանք պահանջի ֆաշիզմի դեմ պայքարողների հիշատակի նկատմամբ ոչ միայն նրանցից, ովքեր այսօր մեր բացահայտ հակառակորդներն են, այլ առաջին հերթին նրանցից, ովքեր իրենց մեր ընկերներն են անվանում։ Եվ անշուշտ պետք է ընդհանուր հիմունքներով մոտենա այս հիշողության խախտման դեպքերին, այլապես խարխլվում է այս պայքարի գաղափարական հիմքը։

Այսպիսով, արբանյակներից արված լուսանկարներով հաստատված մամուլում հայտնված տեղեկությունների համաձայն, անցյալ տարվա պատերազմի ժամանակ Ադրբեջանի կողմից օկուպացված Լեռնային Ղարաբաղի տարածքներում վերջերս ավերվել են 1945 թվականի հաղթանակում իրենց հերոսական և անձնուրաց ավանդը ներդրած մեր վաստակավոր հայրենակիցների հուշարձանները։

Խոսքը նաեւ ավիացիայի մարշալ Սերգեյ Ալեքսանդրովիչ Խուդյակովի (Արմենակ Արտեմովիչ Խանֆերյանց) հուշարձանի ու հուշահամալիրի մասին է Հադրութի շրջանի Մեծ Թագեր գյուղում։ Նաեւ Խորհրդային Միության գվարդիայի փոխգնդապետ, կրկնակի հերոս Նելսոն Գեորգիևիչ Ստեփանյանի հուշարձանի մասին է Շուշի քաղաքում։ Նաեւ Սոցիալիստական ​​աշխատանքի հերոս Իվան Ֆեդորովիչ Թևոսյանի հուշարձանի, ով 1940-1948 թվականներին եղել է ժողովրդական կոմիսար, ապա՝ ԽՍՀՄ գունավոր մետալուրգիայի նախարար, նույնպես Շուշիյում։

Որտե՞ղ է մեր ԱԳՆ արձագանքն այս ամենին։

Արցախը օկուպացվել է Բաքվի կողմից ՆԱՏՕ-ի անդամ Թուրքիայի անմիջական ռազմական աջակցությամբ, որն իր բազաներն ու զորքերը տեղակայել է նախկինում օկուպացված հայկական Նախիջևանի և 1918 թվականին թուրքերի կողմից արհեստականորեն ստեղծված «Ադրբեջանի Հանրապետության» տարածքներում։

Թուրքերը 200 տարի, բացառությամբ 1918-1919 թվականներին Ռուսական կայսրության փլուզումից հետո կարճ ժամանակաշրջանի, Անդրկովկասում չեն եղել։ Հիմա նրանք նորից այնտեղ են, բայց Մոսկվայի նշանավոր հայրենասերները դրանում ոչ մի վատ բան չեն գտնում։

Որտե՞ղ են հայտնի Z-հայրենասերները: Ո՞ւր են «ԽՍՀՄ վերածննդի» կողմնակիցները. Նրանք լռում են։ Տիպիկ երկակի ստանդարտ, իրականությունը տեսնելու և այն սթափ գնահատելու չկամություն։ Ինչպես ասում են՝ սեփական վերնաշապիկը ավելի մոտ է մարմնիդ։

Նույնը «Ռոսսոտրուդնիչեստվոն»։ Որպես օրինակ՝ նրա արձագանքը գրեթե երեք տարի առաջ՝ ի պատասխան մոսկովյան հայ հասարակության մի խումբ ներկայացուցիչների՝ ադրբեջանա-նացիստների կողմից մարշալ Ս. Խուդյակովի՝ Ա. Խանֆերյանցի հուշահամալիրի ոչնչացման հետ կապված կոչին։ Դա տեղի է ունեցել 2020 թվականի աշնանը Բաքու-Անկարա-միջազգային ահաբեկիչներ եռակի դաշինքի 44-օրյա ագրեսիայի ժամանակ Լեռնային Ղարաբաղի դեմ Հադրութի շրջանի Մեծ Թագեր գյուղում։

Պատասխանից բխում էր, որ Ռոսսոտրուդնիչեստվոն «իրական հնարավորություններ չուներ ինչ-որ կերպ ազդելու Ադրբեջանին հանձնված Լեռնային Ղարաբաղի մշակութային և հումանիտար իրավիճակի զարգացման վրա…»:

Մի՞թե «Ռոսսոտրուդնիչեստվոն» չէր կարող դատապարտել ազերի-նացիստների այս բարբարոսական գործողությունները։

Չէ՞ որ Ռուսաստանի վետերանների միության նախագահ, բանակի գեներալ Միխայիլ Մոիսեևն այն ժամանակ դատապարտեց ազերոնացիներին՝ ի պատասխան ռուս-հայկական կազմակերպությունների համակարգող խորհրդի նույն կոչին («Սենսացիա Azerprop-ից», http://russia-artsakh): ru/node/7776):

Այսինքն՝ քաղաքական հայտարարություն անել՝ կապված Լեռնային Ղարաբաղում Հայրենական մեծ պատերազմի հերոսների հուշարձանների նկատմամբ Ադրբեջանի բարբարոսությունների հետ, Ռոսսոտրուդնիչեստվոն նույնպես «իրական հնարավորություններ չունե՞ր»։

Ալեքսանդր ԱՆԴՐԵԱՍՅԱՆ

russia-artsakh.ru