Ի՞նչ կմնա ստատուս քվոյից, եթե հանվեն ՄԽ մանդատը և Եռակողմ հայտարարությունը

Հայաստանի Անկախության հռչակման օրը հայոց պետականության գոյության հիմքից մաքրեց ալյուվիալ կեղտը և բացահայտեց մի մատրիցա, որը հնարավոր չէ փոխել ոչ մի քարոզչությամբ, ագրեսիայով և անիմաստ որոշումներով։ Վերջնականապես ու անդառնալիորեն հաստատվեց այն փաստի անվիճելիությունը, որ ներկայիս ստատուս քվոյի հիմքը Հայաստանի Անկախության հռչակագիրն է և Միացումի վերաբերյալ 1989թ. որոշումը։

Այս հիմքը փոխել փորձող ուժերը ակտիվ քայքայիչ գործողություններ են իրականացնում։ Նոր դիսկուրս է զարգացվում. «Հայաստանը համաձայնում է հրաժարվել Մինսկի խմբից, իսկ Ադրբեջանը՝ չեղյալ համարել Եռակողմ հայտարարությունը»։

Թե ինչու Հայաստանը չի կարող պարզապես հրաժարվել Եռակողմ հայտարարությունից՝ առանց Մինսկի խմբի, դիսկուրսի հեղինակները չեն ասում։ Ի՞նչն է խանգարում Հայաստանի ղեկավարությանը հայտարարել, որ նոյեմբերի 9-ի հայտարարության գրեթե բոլոր կետերը խախտվել են, և Փաշինյանը հետ է վերցնում իր ստորագրությունը։ Եւ կարեւորը՝ ինչո՞ւ է Բաքուն պատրաստ համաձայնության գալ, եթե Հայաստանը հրաժարվի Մինսկի խմբի մանդատից։

Այս հարցերի պատասխանները ակնառու են. Բաքուն և Մոսկվան 4 տարի «վաճառում են» ուժով «Զանգեզուրի միջանցքը» բացելու սպառնալիքը, եթե Հայաստանը չկատարի նոյեմբերի 9-ի հայտարարության 9-րդ կետը։ Դրա տակ արդեն բազմաթիվ բաներ են ստացել։ Հիմա այս բլեֆի համար սահմանվել է ամենաբարձր գինը՝ Հայաստանի հրաժարումը Արցախի խնդրի լուծման միջազգային ձևաչափից՝ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբից։

Նման բարտերի մասին խոսում են իշխանամետ քաղաքագետները, որոնք, ամենայն հավանականությամբ, բարձրաձայնում են ընթացող դավադրության էությունը։

Բայց ի՞նչ կմնա տարածաշրջանային ստատուս քվոյի հիմքում, եթե հանենք այս երկու փաստաթղթերը՝ Մինսկի խմբի մանդատը և Եռակողմ հայտարարությունը։ Կմնա միայն իսկական հիմքը՝ Հայաստանի Սահմանադրությունը և Հայաստանի և Արցախի վերամիավորման մասին 1989թ. որոշումը։ Բաքվում ճանաչում են այս երկու փաստաթղթերի անձեռնմխելիությունը՝ պահանջելով դրանք չեղարկել։

Այս փաստաթղթերն ընդունած հայ պաշտոնաթող քաղաքական գործիչները նշում են, որ ոչ մի միջազգային հեղինակային կառույց չի առարկել Հայաստանի անկախության հռչակագրի և 1989թ. որոշման օրինականությունը։

Միևնույն ժամանակ, ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը ներկայիս հայկական պետության հիմքի միջազգային երաշխիքն է, և դրանից հրաժարվելը կնշանակի սեփական ձեռքով քանդել հայկական պետության հիմքերը։