Արամը կորցրել է հիշողությունը, բայց ոչ կյանքի հանդեպ հավատը

2020 թվականին Արամ Ասծատրյանը ժամկետային զինծառայող էր։ Ծառայել է Մարտունու զորամասերից մեկում։ Նա արդեն մեկուկես տարի ծառայել էր, երբ 2020 թվականի սեպտեմբերի 27-ին սկսվեց 44-օրյա պատերազմը։

Հոկտեմբերի 28-ին տեղի ունեցած մարտերի ժամանակ Արամը ծանր վիրավորվել է ականանետի հարվածից, ինչի արդյունքում կորցրել է հիշողությունը։ Հիմա ոչինչ չի հիշում պատերազմի, 4-ամսյա կոմայի, հետագա վիրահատությունների, բուժման ժամանակահատվածի մասին։ Անցյալից նրա հիշողության մեջ մնացել է միայն վերականգնողական շրջանը։

Արամի բժիշկներն ու հարազատները համոզված են, որ նույնիսկ լավ է, որ նա չի հիշում այն ​​բոլոր սարսափները, որոնց միջով անցել է 44-օրյա պատերազմի ընթացքում։ «Ստեփանակերտի Ազատամարտիկների պուրակով քայլելով՝ նայում էի զոհված տղաների լուսանկարներն ու փորձում հիշել զինընկերներիս»,- ասում է Արամը։

Հերթական մարտի ժամանակ Արամը, իմանալով երկու ընկերների վիրավորվելու մասին, ինքնակամ փորձել է նրանց դուրս բերել մարտադաշտից, մեկին կարողացել է փրկել, սակայն երկրորդի հետեւից վերադառնալով՝ ինքն էլ հայտնվել է ականանետային կրակի տակ։

«Դա տեղի է ունեցել Շեխեր և Կարմիր շուկա գյուղերի մոտ։ Արամին վիրավորվելուց միայն 40 րոպե անց են կարողացել շտապօգնության մեքենայով ուղարկել, բայց ներսում արդեն 7 վիրավոր է եղել, եւ նրա համար նոր մեքենա են կանչել. Ճանապարհին առաջին շտապօգնության մեքենան անօդաչուն ոչնչացրել է, ներսում բոլորը մահացել են»,- «Ապառաժ» թերթին ասել է Արամի հայրը։

Պատերազմի ժամանակ Արամի հետ հաճախ էին շփվում հարազատները, նրա տրամադրությունը միշտ բարձր էր ու մարտական։ «Վերջին անգամ մեզ հետ խոսել է հոկտեմբերի 27-ին, վիրավորվել է 28-ի առավոտյան, վնասվածքի մասին տեղեկացել ենք հոկտեմբերի 30-ի առավոտյան։ Տեղեկացանք, որ նրան տեղափոխել են Գիշիում գտնվող հիվանդանոց, այնտեղից Գորիս ու ինքնաթիռով տեղափոխել Երևանի «Էրեբունի» բժշկական կենտրոն»,- պատմում է հայրը։

Արամը գլխի թափանցող վերք է ստացել։ Բժիշկներն առանձնապես հույսեր չեն տվել՝ ասելով, որ ամեն ինչ Արամից է կախված։ Եվ հրաշք է թվում, որ 4 ամիս անց Արամը ուշքի է եկել։ Որից հետո նրան պետք է տեղափոխեին այլ հիվանդանոց՝ հետագա բուժման համար։

Հայրն ասում է, որ գիտակցության գալուց հետո իր առաջին խոսքերն են եղել. «Ու՞ր է զենքս, ո՞ւր են զենքերը»: Ասացին՝ պատերազմն ավարտվել է, դու հիվանդանոցում ես։

Հունիսի 19-ին Արամին ուղարկեցին Ռուսաստանի Դաշնություն՝ «Երեք քույր» վերականգնողական կենտրոն։

Այնտեղ Արամի վերականգնողական կուրս անցավ երկու շաբաթվա ընթացքում, հետո երկու անգամ վիրահատվեց ու սկսեց դանդաղ քայլել։ Խոսքը և քաշը աստիճանաբար վերադարձան նորմային:

2022 թվականի ապրիլին Արամն ինքնուրույն վերադառնում է Արցախ, որտեղ նշում է ծննդյան 21-ամյակը։ Արամը շատ լավ է հիշում այս տարեդարձը՝ ի տարբերություն նախորդի։

Արամը սպորտով էր զբաղվում և այնքան ուժեղ էր, որ նրան տվեցին «մոշնի» (հզոր) մականունը: Պատերազմն ու վնասվածքը փոխել են Արամի բնավորությունը, և նրա սիրելիներն ամեն ինչ անում են նրան հաճոյանալու համար։ Նա առաջին խմբի հաշմանդամություն ունի, բայց փորձում է վերադառնալ բնականոն կյանքին, ինքնուրույն զբոսնում է, հանդիպում ընկերների հետ։ Մինչ Արցախից արտաքսվելը Քերոլայն Քոքսի անվան վերականգնողական կենտրոն այցելելը նրա առօրյայի անբաժան մասն էր։ Ցավալի է, երբ ասում են, որ դեռ բուժման կարիք ունեք: «Պետք է աշխատանք ճարեմ, հետո աղջիկ գտնեմ, և չնայած բոլոր դժվարություններին, ես դրան կձգտեմ»,- ասում է Արամը։

Արսեն Աղաջանյան