Ռուսաստանը կատարել է “սեւ գործը”. Մոսկվան ընդունում է իր կեղտոտ դերը

Պուտինի օգնական Ուշակովը, մեկնաբանելով Երևանի և Բաքվի միջև «խաղաղության պայմանագիր» ստորագրելու հնարավորությունը Մոսկվայի, այլ ոչ Արևմուտքի հովանու ներքո, ասաց, որ «Ռուսաստանն արել է ամբողջ սեւ գործը», ուստի տրամաբանական է, որ համաձայնագիրը պետք է ստորագրվի ըստ ռուսական սցենարի։

Ռուսաստանն իսկապես կատարել է ամբողջ «կեղտոտ» աշխատանքը 2020-2023 թվականներին. ապահովել է Հայաստանի պարտությունը և Բաքվի «հաղթանակը», Արցախի օկուպացումը, խաղաղ բնակչության տեղահանումը, իսկ այժմ Հայաստանին սպառնում է շրջափակմամբ՝ փակելով Հայաստանի սահմանները Իրանի հետ և ռուսականացնելով Վրաստանը։

Հայաստանի քաղաքական ուժերը ոչ միայն չեն խոսում Ռուսաստանի դերի մասին, այլեւ ձգտում են այնպես անել, որ միջազգային իշխանությունների եւ օտարերկրյա պետությունների գնահատականներում Ռուսաստանի հասցեին մեղադրանքներ չլինեն։ Հայաստանի կառավարությունը մեթոդաբար ապահովում է, որ արևմտյան «առաջարկները» 100%-ով արտացոլեն Հայաստանը մասնատելու և տարածաշրջանը կլանելու ռուս-թուրքական ծրագիրը։ Պրահայում և Բրյուսելում էր, որ Հայաստանի իշխանությունները սկսեցին խոսել խորհրդային սահմանների, Ալմա-Աթայի հռչակագրի և ռուսական այլ նարատիվների մասին։ Իսկ հիմա Պուտինն ու Լավրովը ակնարկում են արևմտյան մայրաքաղաքներում ձեռք բերված պայմանավորվածությունները։

Այժմ Ռուսաստանը բացահայտ ընդունում է, որ ինքն է արել ամբողջ «սեւ գործերը», բայց Երևանը համառորեն չի նշում «կեղտոտ գործն» անողի անունը։

Պետք է գնահատել կատարվածը և արձանագրել, որ տարածաշրջանային գործընթացներում առանցքային դերը պատկանում է Ռուսաստանին։ Միջազգային առաջարկներում, փաստաթղթերում, համաձայնագրերում ռուսական գործոնը չի նշվում, և դա աղավաղող հայելային էֆեկտ է ստեղծում։

Մոսկվան երբեք չի թաքցրել իր վերաբերմունքը հայկական իրավունքների և շահերի նկատմամբ՝ դեռևս պնդելով Կարսի պայմանագրի և Արցախի վերաբերյալ Ստալինի որոշման օրինականությունը։

2023 թվականի սեպտեմբերի 28-ի կեսօրին Դմիտրի Պեսկովն ասել է, որ Կրեմլը «հաշվի է առնում» ԼՂՀ հիմնարկների լուծարումը և «ուշադիր հետևում է հումանիտար իրավիճակին» տարածաշրջանում։ Նա հիշեցրել է, որ ԼՂՀ նախագահի հրամանագրում կետ կա տեղի հայ բնակչության «նոր կոորդինատային համակարգով» Ադրբեջանին ինտեգրվելու մասին»։ Պեսկովը հորդորել է չփնտրել Ղարաբաղից հայերի արտագաղթի պատասխանատուներին։

Մինչդեռ Եվրահանձնաժողովի արտաքին քաղաքականության նախկին ղեկավար Ժոզեպ Բորելն ասել է, որ «Ռուսաստանը երբեք ի վիճակի չի եղել ազգ դառնալու։ Միշտ կայսրություն է եղել ցարով, սովետներով, հիմա էլ՝ Պուտինով։ Սա Ռուսաստանի մշտականությունն է, նրա քաղաքական ինքնությունը և, որպես հետևանք, սպառնալիք իր հարևանների և հատկապես մեզ համար»:

«Ի վերջո, մենք վերջնականապես պայմանավորվեցինք Ադրբեջանի հետ (2020 թվականին), որ Շուշիի գիծ և հենց Շուշի հասնելուց հետո ռազմական գործողությունները կդադարեցվեն»,- ասել է Պուտինը։

«Ղարաբաղի կարգավիճակը վերջնականապես որոշված ​​չէր. սա է խնդրի առանցքը։ Եվ երբ Հայաստանը ճանաչեց, որ Ղարաբաղը Ադրբեջանի կազմում է, պարզվեց, որ մեր խաղաղապահներն արդեն, անկասկած, գտնվում են Ադրբեջանի Հանրապետության տարածքում։ Եվ, իհարկե, հիմա, հատկապես, անկեղծ ասած, հայ բնակչության արտագաղթի հետ կապված ծանր իրադարձություններից հետո, իրավիճակն արդեն ամբողջությամբ, արմատապես փոխվել է»,- ասել է Պուտինը անցած տարվա այս օրերին։

2020 թվականի նոյեմբերի 10-ի «Վլադիմիր Սոլովյովի հետ երեկոյին» ռուս հայտնի կայսերական Սերգեյ Կուրգինյանն ասաց. սա իրավիճակ էր, երբ ամեն ինչ կարող էինք ուղղակի կորցնել, եւ ոչ մի քայլ չէր մնում: Որովհետև եթե Փաշինյանի հաղթանակը ձեռք բերվեր մեր ձեռքով, ապա հաջորդ պահին Հայաստանը կսկսեր անդամակցել ՆԱՏՕ-ին։ Մենք կստանաինք լուծված հակամարտություն, ՆԱՏՕ-ի կողմնակից թուրքամետ Ադրբեջան, Փաշինյանի՝ ՆԱՏՕ-ի կողմնակից Հայաստան և ՆԱՏՕ-ի կողմնակից Վրաստան… և հաջորդ փուլը հարձակումն կլիներ այնտեղ՝ Հյուսիսային Կովկասի և մնացած ամեն ինչի վրա»:

Այսքանը:

Նաիրա Հայրումյան