Ալիևը թայմ աութ է վերցրել, «խաղաղության պայմանագիր» և «խաչմերուկ» չի լինելու. ի՞նչ է պատասխանելու Երևանը
- 12:14 15.10.2024
Ալիևն անիրատեսական է անվանել Հայաստանի կառավարության առաջարկը՝ «ստորագրել այն ամենը, ինչ արդեն համաձայնեցված է, և չհամաձայնեցված կետերը թողնել հաջորդ փուլերին», հաղորդում են ադրբեջանական լրատվամիջոցները։
Ալիևը հիշեցրել է Մադրիդյան գործընթացի սկզբունքները, որոնցից մեկը, ըստ նրա, ասում էր, որ առանց բոլոր հարցերի շուրջ համաձայնության հնարավոր չէ ձեռք բերել պայմանավորվածություն։
Նրա խոսքով, «կարևոր է լինել համբերատար, իրատես և հավատարիմ Հարավային Կովկասում խաղաղության հասնելու համար»:
«Հայկական կողմը հաճախ է առաջարկություններ անում, որոնք իբր խաղաղության ցանկության մասին են վկայում, թեև նախապես գիտի, որ դրանք չեն կարող ընդունվել։ Չնայած դրան, գործընթացը շարունակվում է»,- նշեց նա։
Փաստորեն, Ալիևը «խաղաղության պայմանագրի» և «խաղաղության խաչմերուկի» վերաբերյալ Փաշինյանի առաջարկներն անիրատեսական է համարում։ Նա որոշել է «թայմ աութ» վերցնել և «ռազմավարական համբերություն» ցուցաբերել՝ ենթադրաբար տեսնելու՝ Երևանը հաջորդ քայլ ունի՞, թե՞ Հայաստանն ինքնուրույն կքանդվի՝ առանց Բաքվի ջանքերի։
Հայկական կողմը հայտնվել է «օֆսայդ» ռեժիմում. Նիկոլ Փաշինյանը ամեն տեղից գովազդում է «խաղաղության խաչմերուկը», որին դեռ ոչ ոք չի միացրել։ Նա նաև ցանկանում է, որ որքան հնարավոր է շուտ ինչ-որ թղթի կտոր ստորագրվի «ռազմական էսկալացիայից խուսափելու համար», թեև ընդունում է, որ համաձայնագիրը չի զսպի էսկալացիան։
Հայկական կողմի նման ջղաձգումները թույլ են տալիս փոքր-ինչ ժամանակ շահել, միևնույն ժամանակ տանում են շախմատային իրավիճակի, որը հնարավոր է լուծել միայն խաղատախտակը շուռ տալով։
Մոսկվան և Բաքուն երկար ժամանակ քննարկում էին այս տարբերակը՝ դեռ չորոշելով, թե ով է անելու «կեղտոտ գործը»։ Մոսկվան խոստովանեց, որ Ղարաբաղում «սեւ գործի» իր մասն արդեն արել է, մինչդեռ Ալիևը հասկանում է, որ անպատժելիության գագաթնակետն անցել է, և նոր ագրեսիան կմոտեցնի Արևմուտքի պատժամիջոցները։
Այս ֆոնին Իսրայելը հայտարարում է Ադրբեջանի հետ կապերի ամրապնդման մասին, Իրանը զգուշացնում է Ադրբեջանի փոխվարչապետին տարածաշրջանում սահմանների փոփոխման անընդունելիության մասին, ավելի ու ավելի շատ համաշխարհային առաջնորդներ են հայտարարում Բաքվի COP29-ին մասնակցելուց հրաժարվելու մասին (մասնավորապես՝ Բրիտանիայի թագավորը Չարլզն արդեն արել է դա), իրավապաշտպան կազմակերպությունները մեկը մյուսի հետևից հայտարարում են Ադրբեջանում մարդու իրավունքների խախտումների մասին։ Բացի այդ, ՌԴ արտաքին հետախուզության ծառայության ղեկավար Նարիշկինի Բաքու կատարած այցից հետո Ալիեւը հարձակվել է ամերիկյան պետդեպարտամենտի վրա, ինչը կտրուկ բացասական արձագանք է առաջացրել։
Այս պայմաններում միջխորհրդարանական համաժողովի շրջանակներում Հայաստանի խորհրդարանի նախագահ Ալեն Սիմոնյանը հանդիպեց իր թուրք գործընկերոջ հետ, իսկ նրա հանդիպումը Ադրբեջանի խորհրդարանի ղեկավարի հետ չեղարկվեց։ Սա դիտվեց որպես Բաքվի և Անկարայի միջև տարաձայնության նշան:
Ահա այս պայմաններում Ալիեւը որոշեց դադար վերցնել։ Երևանը դեռ չի ներկայացրել իր պլանն այն դեպքի համար, եթե «խաղաղության պայմանագիրը» չկնքվի, և «խաչմերուկը» մնա փակուղի։ Երբ չկա ռազմավարություն, յուրաքանչյուր հաջորդ պլան խժռում է նախորդը: