Մեր Գագան. Երաժշտության միջոցով երեխաներին վերադարձնենք մանկությունը

Գագիկ Միրզոյանը երկար տարիների փորձ ունեցող երաժիշտ, երաժշտության ուսուցիչ է։ Նա Արցախի «Զարկերակ» երաժշտական ​​ստուդիայի կազմակերպիչն ու տնօրենն է, որը գործում է երկար տարիներ։

«Նախադպրոցականների և դպրոցահասակ երեխաների համար երաժշտական ​​ստուդիա ստեղծելու գաղափարը պատահական չի ծագել, այլ իմ համախոհների ակտիվ մասնակցությամբ։ Արցախում ապրող երեխաները մեծահասակների հետ պատերազմի ժամանակ և պատերազմից հետո աջակցության կարիք ունեին և ոչ միայն ֆիզիկական կամ նյութական, այլև բարոյահոգեբանական։ Ես ու ընկերներս հասկացանք, որ երեխաները ստեղծագործական հիմքի վրա վերականգնվելու կարիք ունեն, և որոշեցինք միասին գործել»։

2016 թվականի ապրիլյան պատերազմից հետո Գագիկը՝ բոլոր արցախցիներիկողմից սիրելի Գագան, Մարտակերտի շրջանի Վագուաս գյուղում հավաքել է ծնողներին և առաջարկել երեխաներին սովորեցնել տարբեր երաժշտական ​​գործիքների վրա նվագել, ինչը կարող է օգնել նրանց վերադառնալ բնականոն կյանքին։

Նա ստեղծեց մի քանի երաժշտական ​​խմբակներ և երեխաներին սովորեցրեց նվագել այն գործիքների վրա, որոնց ինքն է տիրապետում՝ կիթառ, սինթեզատոր, դհոլ և ակորդեոն: Դասավանդել է նաև Տողում և Շուշիի շրջանի գյուղերում։

«Երեխաները ոգևորությամբ էին հաճախում դասերին, և շուտով սկսեցինք համերգներ տալ, որոնք շատ ջերմ ընդունվեցին։ Թվում էր, թե երեխաները մոռանում են պատերազմի վախն ու անհանգիստ ժամանակները, երբ տարված էին իրենց սիրած գործով։ Բայց, ցավոք, շուտով եկան նոր անհանգիստ օրեր, երբ 2020 թվականին սկսվեց նոր պատերազմ: Այս ամբողջ սարսափը տեղի ունեցավ մեր երեխաների աչքի առաջ։ Արցախցիների, հետևաբար նաև իմ աշակերտների ընտանիքներում վախի և կորստի բոլոր 44 օրերը հանգեցրել են սթրեսի և նյարդային համակարգի քայքայման։ Պատերազմն ինքնին և հետպատերազմյան շրջանը չափազանց բացասական ազդեցություն ունեցան ինչպես մեծերի, այնպես էլ երեխաների հոգեկանի վրա։

Բայց եթե մեծահասակները հասկանում էին, թե ինչ է կատարվում և փորձում էին օգնել միմյանց վերադառնալ նորմալ կյանքի, ապա դա հատկապես դժվար էր երեխաների համար: Վախն անհնար էր վերացնել։ Յուրաքանչյուր բարձր ձայն ստիպում էր երեխաներին կամ թաքնվել, կամ ինչ-որ տեղ փախչել։ Եվ մենք պետք է պայքարեինք դրա դեմ, մենք պետք է օգնեինք հաղթահարել վախը և վերադարձնել նրանց նորմալ կյանքին:

Ես ու ընկերներս նորից փորձեցինք հավաքել մեր փոքրիկ երաժիշտներին ու նորից սկսեցինք պարապել։ Նույնիսկ այն երեխաների հետ, որոնց տներն արդեն գրավված էին, և անհնար էր տուն վերադառնալ։ Որոշ ընտանիքներ տեղափոխվել են այլ բնակավայրեր՝ ցրվելով Արցախի մնացած քաղաքներով ու գյուղերով։ Ես ուսումը շարունակեցի նրանց հետ, ում գտա և ում ցանկանում էի աջակցել այս դժվարին օրերին։ Երաժշտական խմբակներ են բացվել Ասկերանի շրջանի Խնդրիստան գյուղում, ինչպես նաև Մարտունի քաղաքում։ Ստեղծեցինք ժողովրդական գործիքների նվագախումբ, հաճախակի փորձեր էինք անում, համերգներ տալիս։ Մեր երեխաները մասնակցել են մրցույթների և նույնիսկ գրավել 1-ին տեղը։

Սակայն մենք երկար չուրախացանք մեր փոքրիկ արտիստների հաջողություններով։ Ցավոք, հանրապետությունում իրավիճակը կրկին սկսեց վատթարանալ, և շուտով Բաքվի իշխանությունների կողմից կյանքի գրեթե հաստատված ռիթմին միջամտեց նոր բարբարոսական գործողությունը. Բերձորի միջանցքի բլոկադան կտրեց մեզ Հայաստանից եւ ամբողջ աշխարհից։ Մենք աջակցել ենք միմյանց, ինչպես կարողացել ենք, աջակցել ենք մեր երեխաներին, մեր աշակերտներին: Եվ նրանք նորից վերադարձան երաժշտությանը։

Դուք պետք է տեսնեիք, թե շրջափակման ամենադժվար օրերին նրանք որքան էին ցանկանում հաճախել դասերի։ Երաժշտությունը նրանց ավելի համարձակ դարձրեց, այն արգելափակեց վախը և օգնեց նրանց դիմակայել դժվարություններին: Երաժշտությունը նրանց միավորեց, ուժեղացրեց, բուժեց։ Մենք ուրախ էինք օգնել երեխաներին գոյատևել այս դժվարին օրերին, ինչպես նաև շարունակել զարգացնել իրենց բնատուր տաղանդները որպես երգիչներ և երաժիշտներ: Մենք ամեն ինչ արեցինք, որպեսզի նրանք նորից զգան, որ մենք միասին ենք ու միասնական։ Որ նրանց առողջությունն ու ուրախությունը ուրախություն էր մեծերի համար՝ և՛ ծնողների, և՛ ուսուցիչների:

Ուզում էինք, որ նրանց մանկությունը հիշվի ոչ միայն պատերազմի դժվարություններով, այլև այդ ընդհանուր ուրախ պահերով, բոլորիս միավորող լավ երաժշտությամբ…

Այսօր, երբ ստիպված լինելով հեռանալ Արցախից, բոլորս հայտնվեցինք Հայաստանի տարբեր շրջաններում, ես վերադարձա այն մտքին, որ իրավունք չունեմ հանձնվելու։ Ես հասկացա, որ մենք անպայման պետք է հավաքվենք, որ երեխաներին անհրաժեշտ է այս փրկարար վերականգնումը, որպեսզի նրանք կարողանան ավելի հեշտ վերադառնալ բնականոն կյանքին, առանց պատերազմի և սովի շրջափակման: Ի վերջո, երաժշտության դասերը մեզ փրկեցին դժվարին պահերին։ Մեր ուրախ օրերն էին` փորձեր, համերգներ, մրցույթներ: Եվ եթե Արցախից դուրս առաջին օրերին ծնողներն ու երեխաները կարծում էին, որ մենք շփոթված ենք և այլևս չենք կարողանա հավաքվել, ապա ես նրանց ապացուցեցի, որ մենք կարող ենք նորից միասին լինել, և երաժշտությունը կարող է կրկին միավորել մեզ նվագախմբերում։

Ես սկսեցի փնտրել իմ աշակերտներին։ Մենք սկսեցինք զանգահարել և գտանք միմյանց: Հանդիպումն անցավ անմոռանալի, ուրախ, համեղ ուտեստներով ու նվերներով։ Երեխաները կենդանացան ու պատրաստ էին ստեղծագործական նոր հաջողությունների։ Մեզ օգնեցին տարածքի և որոշ գործիքների գնման հարցում, և մենք սկսեցինք փորձերը:

Մեր համերգային ծրագիրը սկսվել է 2024 թվականի փետրվարին։ Երեխաները վերադառնում են ուրախ մանկություն, որը գոհացնում է ինչպես իրենց, այնպես էլ իրենց ծնողներին, ինչպես նաև հանդիսատեսին և հանձնաժողովի անդամներին, ում համար նրանք ելույթ են ունենում: Նկատվեցին մեր տաղանդավոր ուսանողների ջանքերը, և նրանք հրավիրվեցին մասնակցելու Մարտունու հերոսների մասին պատմող ֆիլմին, որտեղ կկատարեն ֆիլմի երաժշտական ​​նվագակցությունը։

Պարզապես պետք է ավելացնեմ, որ ես և մեր խմբակների բոլոր մասնակիցները՝ ծնողներն ու երեխաները, շատ շնորհակալ ենք մեզ օգնողներին, և նախապես շնորհակալություն ենք հայտնում նրանց, ովքեր պատրաստ են աջակցել մեզ մեր վեհ գործում։ Ի վերջո, երաժշտությունը ոչ միայն տաղանդներ է զարգացնում և հաճույք է պատճառում կատարողին ու ունկնդրին, այն նաև համախմբում է մեզ մեր ազգային գաղափարի շուրջ և ավելի ուժեղ դարձնում։ Երաժշտությունն օգնում է մեզ բուժել անցյալի վերքերը և հաղթահարել դժվար պահերը:

Վերջում մեր բոլոր հովանավորներին մաղթում ենք քաջ առողջություն և բարեկեցություն։ Բոլորին հրավիրում ենք հայաստանյան մեր համերգներին»,- Step1.am-ի հետ զրույցում ասաց Գագիկ Միրզոյանը։

Արսեն Աղաջանյան