Ռուսաստանը միշտ ճանաչել է Ուկրաինայի սահմանները՝ որպես ԽՍՀՄ-ի փլուզումից հետո պայմանավորվածությունների մաս, հայտարարել է ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը՝ պատասխանելով «Վալդայ» քննարկման ակումբի հարցերին։
Նա հայտարարեց, որ Ռուսաստանը ոչ մի միջամտություն կամ ագրեսիա չի նախաձեռնել Ուկրաինայում, պարզապես պաշտպանել է այն մարդկանց, ովքեր ցանկանում էին միանալ Ռուսաստանին։
Ինչպես հայտարարել է ՌԴ նախագահը, Ուկրաինայի սահմանը պետք է կապված լինի պատմականորեն ռուսական տարածքներում ապրող ժողովրդի ինքնիշխան որոշումների հետ։
«Որտե՞ղ ենք մենք խախտել միջազգային իրավունքը և ՄԱԿ-ի կանոնադրությունը։ Նման խախտումներ ոչ մի տեղ չկան։ Եվ եթե դա այդպես է, ապա Ուկրաինայի սահմանը պետք է համապատասխանի որոշումներին, այն մարդկանց ինքնիշխան որոշումներին, ովքեր ապրում են որոշակի տարածքներում, որոնք մենք անվանում ենք մեր պատմական տարածքներ։ Ամեն ինչ կախված է ընթացիկ իրադարձությունների դինամիկայից»,- ասել է Պուտինը։
2023 թվականի հոկտեմբերի 4-ին ավարտվեց Արցախի օկուպացիան և բնիկ բնակչության տեղահանությունը, որը դեռ 1990 թվականին որոշեց վերամիավորվել Հայաստանին, և Հայաստանը ներառեց այս որոշումը իր Անկախության հռչակագրում։
2023 թվականի հոկտեմբերի 4-ին Պուտինն ասել է. «Ղարաբաղի կարգավիճակի մասին ինչ ուզում եք՝ կարող եք ասել։ Բայց Ղարաբաղի կարգավիճակը առանցքային հարցն էր, ամեն ինչ սրա շուրջ էր պտտվում տասնամյակներ շարունակ՝ ինչպես, երբ, ով է որոշելու նրա կարգավիճակը։ Հայաստանը, ոչ թե Ղարաբաղը, այլ Հայաստանը վերահսկողության տակ առավ Ղարաբաղը և հարակից յոթ շրջանները… Իհարկե, մենք, այնուամենայնիվ, պայմանավորվեցինք Ադրբեջանի հետ (2020 թվականին), որ Շուշիի գիծ և բուն Շուշի հասնելուց հետո կռիվը դադարեցվի»։
«[Հետո] Ղարաբաղի կարգավիճակը այդպես էլ վերջնականապես չորոշվեց. սա է խնդրի էությունը, նորից եմ կրկնում։ Եվ երբ Հայաստանը ճանաչեց, որ Ղարաբաղը Ադրբեջանի կազմում է, պարզվեց, որ մեր խաղաղապահներն արդեն, անկասկած, գտնվում են Ադրբեջանի Հանրապետության տարածքում։ Եվ, իհարկե, հիմա, հատկապես, հայ բնակչության արտագաղթի հետ կապված ծանր իրադարձություններից հետո, իրավիճակն արդեն ամբողջությամբ, արմատապես փոխվել է»,- ասել է Պուտինը։
2020 թվականից հետո, երբ Ռուսաստանը Հայաստանին նոյեմբերի 9-ի խայտառակ հայտարարությունը պարտադրեց, զորքեր մտցրեց Արցախ, 3 տարի Ռուսաստանը փորձում էր հասնել նրան, որ արցախցիները դիմեն Ռուսաստանին միանալու խնդրանքով։ Ռուսաստանը ամենատարբեր սադրանքներ է իրականացրել. հայկական եկեղեցիները հայտարարվել են «ալբանական»՝ ուղղափառ, ռուսական զորքերը թուրքերի հետ համատեղ Ակնայից ապահովել են, որ հայկական ուժերը «ռեւանշի չդիմեն», իսկ 2023 թվականի սեպտեմբերի 19-ին ռուսներն ակտիվորեն մասնակցել են Արցախի շրջաններից հայ բնակչության բռնի տեղահանմանը։
Բաքվի փորձագետները խոստովանում են, որ առանց Ռուսաստանի օգնության չէին կարողանա գրավել արցախյան ամրոցը։ Հիմա Մոսկվան «եռակողմ» ձևաչափով փորձում է հասնել «նոր իրողությունների» օրինականացմանը․ չուզեցիք դիմել մայր Ռուսաստանին, ուրեմն Արցախ չեք ունենի, ասում է փաստորեն Պուտինը։ Այստեղ՝ Ուկրաինայում, ուզում էին ապրել Ռուսաստանի հետ, եւ հիմա մենք «պաշտպանում» ենք ուկրաինացիների ինքնորոշման իրավունքը։ Իսկ 1991թ. խորհրդային սահմանները թող պաշտպանեն Շառլ Միշելը, Փաշինյանն ու Բլինքենը։