Մեղրիի մասին հետաքննություն Փաշինյանի ասուլիսի նախօրեին. «Միջանցք կամ մահ»

«Ազատության» հետաքննությունը, թե ով և երբ է բանակցել Մեղրին Արցախի հետ փոխանակելու վերաբերյալ, հրապարակվեց Նիկոլ Փաշինյանի հերթական ասուլիսի նախօրեին։ Հնարավոր է, որ ասուլիսի ժամանակ նա հայտարարի «միջանցքի» հետ կապված «համաձայնության» մասին և դա հիմնավորի նրանով, որ մինչ իրեն արդեն անցկացվել են բոլոր անհրաժեշտ բանակցությունները։

Արարատ Միրզոյանը երեկ Վրաստանի ԱԳ նախարարի հետ համատեղ ասուլիսում արդեն հայտարարեց, որ հաղորդակցությունների ապաշրջափակման դեպքում հայկական կողմից հնարավոր են որոշակի «պարզեցումներ»։ Նա կրկնեց «ինքնիշխանության» մասին մանտրան՝ սակայն մի քանի անգամ հայտարարելով, որ Հայաստանը պատրաստ է «պարզեցնել ընթացակարգերը» ճանապարհներին։

«Պարզեցումը» յուրաքանչյուրը կարող է յուրովի հասկանալ, բայց ակնհայտ է, որ համընդհանուր «ապշրջափակում» չի լինելու, Հայաստանը կտրված է մնալու տարածաշրջանային հաղորդակցությունից, և ՀՀ կառավարությունը հերթական միակողմանի քայլն է անելու՝ երկիրը զրկելով Իրանի հետ սահմանից և Թուրքիային տրամադրելով բաղձալի միջանցք։

Եվ եթե 1990-ականների վերջին և 2000-ականների սկզբին, ինչպես բացահայտում է Ազատությունը, քննարկվում էր Մեղրին Ղարաբաղի հետ փոխանակման հնարավորությունը՝ Իրանի հետ կապի պահպանման պայմանով, ապա այժմ դա կլինի բացառապես միակողմանի զիջում։

Ակնարկներ կային, որ Բաքվում անցկացվող Արցախի ղեկավարների դատավարության ժամանակ «տնային կալանք» կկիրառվի, նրանք կվերադարձվեն, եւ դա «կփոխանակվի» միջանցքի հետ, սակայն գործարքը, ըստ ամենայնի, չկայացավ։ Իսկ «հոգեմետ նյութերի» մասին Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարությունը վկայում է այն մասին, որ անձամբ իր նկատմամբ կա կոմպրօմատ, և եթե «Զանգեզուրի միջանցքում» “առաջընթաց” չլինի, կոմպրոմատը կհրապարակվի։ Հայաստանում սոցիալական բունտի ֆոնին այս մեղադրական ապացույցը կարող է քաղաքական մահ նշանակել Փաշինյանի համար, և այժմ նա պետք է ապացուցի, որ միայն ինքը Հայաստանում ի վիճակի է կատարել Թուրքիայի բոլոր պայմանները։

Զանգեզուրի միջանցքը փակվեց 20-րդ դարի սկզբին մի պատճառով. Օսմանյան կայսրության փլուզումից հետո Ռուսաստանի օգնությամբ վերածնված Թուրքիային տասնամյակներով զսպում էին: Նույնիսկ Թուրքիայի անդամակցությունը ՆԱՏՕ-ին շատ վերլուծաբանների կողմից դիտվում է որպես չափազանց շատակեր երկրի համար զսպող գործոն:

Այսօր թուրքական շատակերության վտանգը չի անհետացել, և որոշ համաշխարհային դերակատարների հույսերը՝ թուրքական ջինը ճրագից ազատելու՝ Ռուսաստանը զսպելու համար, այնուհետև նորից լամպի մեջ մտցնելու, միայն կհանգեցնեն թուրքական էքսպանսիայի խոչընդոտների վերացմանը, այդ թվում՝ Հայաստանի և Իրանի։

Շվեյցարիայում Նիկոլ Փաշինյանը պատահական չէ, որ խոսեց Ցեղասպանության մասին, և որ պետք է պարզվի, թե ինչ է տեղի ունեցել։ “Ճանապարհները” բացելու համար Հայաստանը պետք է ճանաչի Թուրքիայի ներկայիս սահմանները, հետևաբար՝ Կարսի պայմանագիրը։

Թուրքագետ Ռուբեն Մելքոնյանն ասում է, որ «հանրությունն ամենից շատ տեղյակ է հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման երեք թուրքական պայմանի մասին՝ փակել Արցախի հարցը, ճանաչել Կարսի պայմանագիրը և դադարեցնել Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչման գործընթացը»։

Հայաստանը չհրաժարվեց Կարսի պայմանագրից, ինչպես դա արեց Վրաստանը։ Հայաստանի ներկայիս սահմանները որոշվում են հիմնականում Կարսի պայմանագրով, և քանի դեռ Երևանը չի ճանաչել այն որպես օրինական կամ չի ստորագրել նոր սահմանային պայմանագիր Թուրքիայի հետ, նոր հաղորդակցությունները չեն կարող լեգիտիմ լինել։

Այդ իսկ պատճառով Փաշինյանը, միջանցքի և Կարսի պայմանագրի մասին հայտարարություններին ընդառաջ, հրամայեց «նվազեցնել» տրանսպորտի սակագինը Երևանում և չեղարկել որոշ տուրքեր։ Ժողովրդին «հոգեմետ» հաբ է պետք՝ վերջին վատ լուրերը մարսելու համար։