Հայկազովի պայթյունից տուժածներին աստիճանաբար վերադառձնում են բնականոն կյանքին
- 19:15 01.03.2025
Երեկ այցելեցի Լուսե վերականգնողական կենտրոն և հանդիպեցի Ստեփանակերտի Ք.Քոքսի անվան վերականգնողական կենտրոնի անձնակազմի հետ, որի մասին բազմիցս գրել եմ։
Երևանի Այրվածքների ազգային կենտրոնում աշխատելու մասին նրանց պատմություններն ավելի ու ավելի տպավորիչ են դառնում։ Հիշեցնեմ, որ Արցախից բռնի բռնագաղթի առաջին օրերից Ստեփանակերտի վերականգնողական կենտրոնի թիմը զբաղվել է Ստեփանակերտի վառելիքի պահեստում տեղի ունեցած պայթյունի ժամանակ տուժած մեր հայրենակիցների վերականգնմամբ։ Ներկայումս ընթանում է բուժման երրորդ փուլը, որը ենթադրում է վիրաբուժական միջամտություններ։
Վերականգնողական գործընթացի ընթացքում տուժածների հետ աշխատել են ֆիզիոթերապևտներ և հոգեբան։ Մասագետները, լինելով արցախյան ողբերգական իրադարձությունների ականատեսները, դժվարությամբ զսպելով իրենց զգացմունքները, մեր հայրենակիցներին վերադարձնում են լիարժեք կյանք։
Սկզբում նրանցից շատերը բառացիորեն գամված էին անկողնուն։ Նրանք տարբեր աստիճանի ծանրության խորը այրվածքներ են ստացել։ Շատերի մոտ տուժել է մարմնի մակերեսի 90%-ը:
Տուժածներին աստիճանաբար դուրս են բերել հորիզոնական դիրքից։ Նրանց սովորեցրել են նստել, կանգնել, քայլել։ Ինչպես նաև վերականգնողական հատուկ մեթոդների օգնությամբ վերականգնվել են այրված վերին վերջույթների ֆունկցիաները։
Ք.Քոքսի վերականգնողական կենտրոնի աշխատակիցները համեստորեն խոսում են պայթյունից տուժածների հետ իրենց անգնահատելի աշխատանքի արդյունքների մասին։ Այն մասին, թե ինչպես հիվանդները դարձան ավելի անկախ, կարողանում են կատարել առօրյա կյանքում հիմնական գործողությունները, որոնք նրանք նախկինում կարող էին անել միայն ընտանիքի և ընկերների աջակցությամբ:
Այժմ նրանցից շատերն կարողանում են հագնվել ինքնուրույն, պահպանում են հիգիենան, ուտում են, նույնիսկ կարող են սուրճ պատրաստել և այլն։ Շատերը որոշ չափով աշխատունակ են դարձել։ Ոմանք նույնիսկ մեքենաներ են վարում և որպես տաքսու վարորդ աշխատում:
Վիրահատական միջամտություններից հետո տուժածները պետք է վերականգնողական նոր փուլ անցնեն, որպեսզի վերջապես վերադառնան լիարժեք կյանքի։ Ցանկալի է, որ նրանք կարողանան անցնել այս փուլը նոր, ժամանակակից Ք.Քոքսի վերականգնողական կենտրոնի պայմաններում, որի բացմանը անհամբեր սպասում են մեր բոլոր հայրենակիցները։ Ներկա պայմաններում այս երկար սպասված, չափազանց կարևոր նպատակին հասնելու համար հրամայական է աջակցել պրոֆեսիոնալ թիմին՝ Կենտրոնի տնօրեն և հիմնադիր Վարդան Թադևոսյանի գլխավորությամբ։
Արսեն Աղաջանյան