Փաշինյանը Բաքվից մերժում է ստացել իր առաջարկների վերաբերյալ. մնում է երկու ելք
- 11:55 04.03.2025
Փաշինյանը Բաքվից մերժում է ստացել իր առաջարկներին՝ «Արևմտյան Ադրբեջանից» դեպի Նախիջևան կոմունիկացիաների ընթացակարգերը «պարզեցնելու», այսինքն՝ Հայաստանի հարավը ապասուվերենացնելու մասին։ Փաշինյանը հոդված է հրապարակել «Արմենպրես»-ում, որտեղ ըստ էության ասում է, որ Երևանի բոլոր «կառուցողական» առաջարկները մերժվում են Ադրբեջանի կողմից։ Նա ակնարկեց, որ դա կարող է արվի որպես էսկալացիայի պատրվակ։
Ավելի վաղ Հայաստանի կառավարությունը հայտնել էր, որ երկու ամիս անց ստացել է «խաղաղության պայմանագրի» իր առաջարկների պատասխանը Բաքվից, սակայն չի հստակեցրել՝ ընդունվե՞լ են արդյոք Երևանի առաջարկները։ Իսկ եթե չեն ընդունվել, էլ ի՞նչ կարող է առաջարկել Հայաստանի նոր իշխանությունը։
Աշխարհում տեղի ունեցող իրադարձությունների, մասնավորապես ԱՄՆ նախագահ Թրամփի քաղաքականության համատեքստում վերլուծաբանները դժվարանում են կանխատեսել, թե ինչ տեղ կունենա Հայաստանը նոր իրավիճակում։ Քչերն են մատնանշում մեզ համար դրական սցենար, սակայն շատ փորձագետներ ընդգծում են, որ Փաշինյանի իշխանությունը, որն ընդունելի էր ժողովրդավարական վարչակազմի համար, ակտուալ չէ ԱՄՆ նոր վարչակազմի համար։ Պատահական չէ, որ երեկ հետաձգվեց Հայաստանի՝ ԵՄ-ին անդամակցելու ընթացակարգը սկսելու օրինագծի քվեարկությունը. ԵՄ-ին անդամակցելը կարող է համարյա հակաամերիկյան քայլ համարել։
Բացի այդ, աշխարհում ձևավորվում է յուրատեսակ «կոնսենսուս», որ ուկրաինական ճգնաժամը պետք է լուծվի Ուկրաինայի տարածքային զիջումների հաշվին, ինչը նշանակում է, որ Շառլ Միշելի և Մակրոնի կողմից առաջ քաշված «1991թ. Ալմա-Աթայի հռչակագրի շրջանակներում խորհրդային սահմանների» հայեցակարգն այլևս արդիական չէ, համենայն դեպս ԱՄՆ-ի համար։
Ինչպե՞ս է ԱՄՆ-ը նման պայմաններում տեսնում Հայաստանի հարցի լուծումը, որի ներկայիս սահմանները սահմանվում են Կարսի պայմանագրով և խորհրդային որոշումներով՝ հակառակ ԱՄՆ նախագահի Արբիտրաժին։
Շատ բան կախված է նրանից, թե ինչ կառաջարկի հայ ժողովրդի ներկայիս “վերնախավը”, իսկ ԱՄՆ-ը տեսնում է, որ ոչ մի համախմբված «էլիտա» և Հայաստանի դերի վերաբերյալ ձևակերպված ազգային տեսլական չկա։ Իշխանությունն ասում է մի բան, ընդդիմությունը՝ մեկ այլ բան, իսկ սփյուռքի լոբբիստական կազմակերպությունները՝ երրորդ:
Նույնիսկ Փաշինյանի այցը ԱՄՆ չօգնեց հասկանալ, թե ինչ են ուզում հայերը։ Այցից հետո միայն մեկ «փոփոխություն» եղավ՝ կառավարությունը մեկնարկեց Ամուլսարի ծրագիրը՝ հայկական ոսկու ամերիկյան սեփականատերերին տրամադրելով 150 միլիոն դոլար պետական երաշխիքներ։ Կարծես Ամուլսարը կանխավճար է, որը պահանջում էր ԱՄՆ-ը։ Սա Հայաստանի ինքնիշխանության պահպանման գինն է, թե՞ Փաշինյանի իշխանությունը շարունակելու կանխավճարը։
Հիմա, երբ Փաշինյանը խոստովանել է, որ Բաքուն չի ընդունում իր “կոնստրոկտիվ” առաջարկները, իրեն մնում է երկու ելք՝ կա՛մ հրաժարական տալ, կա՛մ ընդունել Բաքվի պայմանները, այն է՝ վերացնել Հայաստանի պետականությունը և այն վերածել «խաչմերուկի»։ Դատելով նրանից, թե ինչպես է Փաշինյանը կառչել իշխանությանը, կընտրվի երկրորդ տարբերակը.
Նաիրա Հայրումյան