Արժեքները դարձնելով արվեստ․ Տիրուհի Իշխանյան

Step1.am-ը կանաց միամսյակի շրջանակներում շարունակում է ներկայացնել արցախցի ուժեղ, փխրուն եւ չնահանջող կանանց։

Տիրուհի Իշխանյանը  եղբոր հարսանիքին մասնակցելու համար գլխազարդ էր փնտրում հեռավոր 2018թ․, երբ հասկացավ, որ զարդերի շուկան Ստեփանակերտում շատ սահմանափակ է։

Որոշ ժամանակ անց նշանածի՝ Մոնթեի հետ որոշեցին իրենք ստեղծել զարդեր, որոնք հարկ չի լինի փնտրել Արցախից դուրս։

Առաջին փորձերը կատարեց չորացրած ծաղիկների հետ։

«Մի օր տեսա, որ այդ չորացրած ծաղիկներն էլ կարելի է օգտագործել։ Ու այս օրվանից կախազարդերի մեջ ավելացրի ծաղիկներ, այդ ընթացքում ինձ համար բացահայտեցի Աստղաշենի աստղաձև քարերը։ Սկզբում շատ էի մտածում՝ քարը կկարողանա՞մ զարդ դարձնել։ Աստղաշենի քարերով և էպօքսիդով պատրաստված կախազարդերը շատ սիրված դարձան»,- հիշում է Տիրուհին

Գլխազարդերից ու կախազարդերից հետո գեղեցիկը ստեղծելը դարձավ ավելի սիրելի զբաղմունք։

Արծաթագործությունը եւ իրենց միահյուսված անունները սկիզբ դրեցին «ՄոնՏիրու» բրենդին, որն այսօր արդեն ճանաչված ու սիրված է շատերի կողմից։

44-օրյա պատերազմը բեկումնային էր։

Հազարավոր զոհերի շարքում էր նաեւ Տիրուհու հարազատ եղբայրը՝ Արտակ Իշխանյանը։

«Արտակն աջակցում էր ամեն ինչում, ոգևորում ու ոգևորվում ցանկացած վաճառքի ժամանակ։ Արտակը ոչ միայն իմ եղբայրն է, այլև «ՄոնՏիրու»-ն հենց իր հարսանիքի շնորհիվ էր ծնվել, նրանից հետո շատ դժվար էր նորից սկսելը»,- ասում է Տիրուհին։

«Բայց այնպիսի պատվերներ էինք ստանում, որ դժվար էր մերժելը»,- հավելում է նա։

«Շատ էին զոհված հարազատների նկարներով զարդերի պատվերները, բայց մի յուրահատուկ պատվեր ստացանք… Ամուսինը ծաղկեփունջ էր նվիրել կնոջ ծննդյան օրվա առթիվ, այդ ծաղկեփնջի չորացած ծաղիկներով կինը հուշանվեր ու կախազարդ էր պատվիրել, որ հոր ծաղիկները միշտ աղջկա մոտ լինեն ու հիշեցնեն ջերմ հայրիկին»:

Հոջորդ դժվար ժամանակաշրջանը ապրանքանիշի, Մոնթեի ու Տիրուհու համար իրենց որդու ծննդի հետ էր կապված։

«Հղիության շրջանում չի թույլատրվում էպօքսիդով աշխատել, հեղուկ վիճակում այն թունավոր է, դրա համար հղիության ու երեխային կերակրելու շրջանում դիմակով էի մտնում սենյակ, արագ դասավորում էի չորացրած ծաղիկներն ու քարերը, իսկ Մոնթեն արդեն լցնում էր էպօքսիդը։ Այդ շրջանում աշխատանքի մեծ մասը Մոնթեն էր անում»,- իրենց առաջնեկի դժվարին փուլի մասին այսպես է պատմում Տիրուհին։

Դեռ Արցախի կորստից առաջ էին սկսել ստեղծել արժեքահեն զարդեր՝ Մոնթեի արձանը, Բռի եղցի վանքը, Պապ ու տատը, Աղջկաբերդը։

Տիրուհու խոսքով, Արցախի կորստից հետո որոշեցին, որ մեր հուշարձաններին այսպես պետք է կյանք տան՝ ոսկյա եւ արծաթյա զարդեր ստեղծելով, որ միշտ կրեն ու գոնե այդպես մոտ զգան իրենց։

Վերջին շրջանում Ստեփանակերտի հայտնի «երեք կռան» արձանն են դարձրել կախազարդ ու մատանի։ Միտք ունեն շարքը շարունակել եւ պատմական ու հարազատ արձանները դարձնել կիրառական արվեստ։

7-ամյա «ՄոնՏիրուն»-ն հիմա ավելի ինքնուրույն է։

«Սկզբում մեր նվազագույն աշխատավարձերն էինք ներդնում, որպեսզի բրենդը ճանաչելի դառնա, հետո արդեն վաճառքից գոյացած գումարներից էինք ներդնում, իսկ հիմա «ՄոնՏիրու»-ն աճեց մեզ հետ և, կարելի է ասել, ինքն է իր ծախսերը հոգում»,- ասում է Տիրուհին։

Գեղեցիկը ստեղծող զույգը հավատում է, որ սա պայքարի եւս մեկ ձեւ է՝ թանկ արժեքները պահպանելու համար։

Տիրուհին նշում է, որ արդեն քանի տարի է՝ զարդերի տուփերի վրա էլ է գրված՝ «Պատրաստված է Արցախում», սա արցախյանը պահելու յուրօրինակ ձև է, կործանումից մշակութային կոթողները փրկելու փորձ՝ կիրառական արվեստի միջոցով։

Մարիամ Սարգսյան