«Լուսե» կենտրոն. երկրորդ տուն հատկություններ ունեցող երեխաների համար

2017 թվականին Երևանում հիմնադրվեց վերականգնողական կենտրոն՝ «Լուսե» հիմնադրամ։ Այն իսկապես դարձավ երկրորդ տուն ֆիզիկական և մտավոր զարգացման հատկություններ ունեցող երեխաների համար։

Step1.am-ի հետ հարցազրույցում «Լուսե» վերականգնողական կենտրոնի տնօրեն Գոհար Գալստյանը պատմեց կենտրոնի գործունեության մասին և կիսվեց աշխատանքի հաջողություններով։

«Մեր կենտրոնը գործում է 2018 թվականի հունվարից՝ մատուցելով ծառայությունների լայն շրջանակ։ Սկզբում կենտրոնի նախագիծն իրականացվել է «Save the children» միջազգային կազմակերպության և «Երևան՝ իմ սեր» հիմնադրամի աջակցությամբ։ Մասնավորապես, «Երևան՝ իմ սեր» հիմնադրամը մեզ տրամադրել է տարածք, իսկ «Փրկեք երեխաներին» կազմակերպությունն իր հերթին օգնել է շենքի կահավորման և աշխատավարձերի վճարման հարցում։ Այս փուլում կենտրոնը գոյատևում է միայն «Երևան՝ իմ սեր» հիմնադրամի աջակցությամբ։

Հատուկ կարիքներ ունեցող երեխաների վերականգնման և հասարակության մեջ ինտեգրման համար իրականացվում են մի շարք նախագծեր: Կենտրոնի շահառուները տարբեր տարիքի երեխաներ են, հիմնականում՝ մինչև 6 տարեկան:

Կենտրոնի գործունեությունն ունի 4 ոլորտ՝ աշխատանք երեխաների հետ, աշխատանք երեխաների համար, աշխատանք հանուն երեխաների և համագործակցություն այլ կազմակերպությունների հետ՝ երեխաների օգտին:

Առաջին դեպքում աշխատանքն իրականացվում է անմիջապես երեխաների հետ: Նրանց հետ աշխատում են տարբեր մասնագետներ, այդ թվում՝ ֆիզիոթերապևտներ, էրգոթերապևտներ, լոգոպեդներ, հոգեբաններ և հատուկ մանկավարժներ: Աշխատանքում օգտագործվում են թերապիայի հետևյալ մեթոդները՝ արտ-թերապիա, ենթաանձնավորությունների համակարգային ընտանեկան թերապիա (ILS) և ABA (կիրառական վարքային վերլուծություն):

Բացի այդ, կենտրոնում գործում է կարատեի խմբակ, որտեղ հաճախում են մեր շահառուները, մասնավորապես՝ Դաունի համախտանիշով և աուտիզմով տառապողները։ Գործում է «Արմատ» եռաչափ լաբորատորիա, որտեղ հաճախում են ինչպես կենտրոնի շահառուները, այնպես էլ հաշմանդամություն չունեցող երեխաները։

Մեծ աշխատանք է տարվում շահառուների ծնողների հետ։ Նրանք նույնպես ներգրավված են վերականգնողական գործընթացում։ Մասնագետները սովորեցնում են նրանց, թե ինչպես ճիշտ խնամել երեխաներին։ Նրանք ծանոթացնում են երեխայի ֆիզիոլոգիական առանձնահատկություններին, նրանց սովորեցնում են՝ տրամադրելով մանրամասն տեղեկատվություն ախտորոշման և ընտանիքի մասնակցության կարևորության մասին նման երեխաների կյանքում։

Բուժումը հիմնականում իրականացվում է անհատական ​​հիմունքներով: Բուժման սկզբում յուրաքանչյուր մասնագետ իր առջև դնում է շահառուի որոշակի գործառույթների բարելավման կոնկրետ նպատակ, և գրեթե միշտ, ծնողների հետ համատեղ, այդ նպատակին հասնում են։

Աշխատանքներ են տարվում հիվանդների ինտեգրման և նրանց խնդիրների վերաբերյալ հանրության իրազեկվածության բարձրացման ուղղությամբ։

2020 թվականից ի վեր մեր ուշադրության կենտրոնում են Արցախից փախստական ​​երեխաները: 44-օրյա պատերազմից հետո մենք միջոցառումներ ենք իրականացրել արցախցի երեխաներին հոգեբանական աջակցություն ցուցաբերելու համար, որոնց մասնակցել են 120 երեխա և 40 ծնող: Արցախցի երեխաների վերականգնումը անվճար է և արտահերթ։

Մասնավորապես, կցանկանայի նշել 6-ամսյա զարգացման և ինտեգրման նախագիծը, որը 2024 թվականին իրականացվել է Կ. Քոքսի անվան վերականգնողական կենտրոնի հետ համատեղ՝ UNICEF միջազգային հիմնադրամի աջակցությամբ: Նախագծին մասնակցել են 100 երեխա Արցախից և Հայաստանից: Նրանք անցել են վերականգնողական գործընթաց, որին մասնակցել են նաև նրանց ընտանիքները: Բուժումը զուգորդվել է Հայաստանի տարբեր տեսարժան վայրեր կատարվող էքսկուրսիաներով: Կազմակերպվել է ուղևորություն դեպի Սևան: Շատերն առաջին անգամ են այցելել այնտեղ:

«Լուսե» կենտրոնում հաճախ են անցկացվում տարբեր տոնական միջոցառումներ։ Հրավիրվում են բոլոր շահառուները և նրանց ծնողները։ Մոտ ապագայում մենք նախատեսում ենք մեկնարկել սոցիալական նախագիծ՝ մեր շահառուների ծնողներին աշխատանքի տեղավորելու համար, որը հասանելի կլինի նաև մեր արցախցի շահառուների համար։

Արսեն Աղաջանյան