Պատերազմից հինգ պակաս. Իսրայելն ինքն իրեն անկյուն է քշել

  • 23:12 12.06.2025

Իսրայելը «լիովին պատրաստ է» ռազմական գործողություն սկսել Իրանի դեմ, հինգշաբթի՝ հունիսի 12-ին, հաղորդել է ամերիկյան CBS News հեռուստաալիքը՝ հղում անելով ԱՄՆ վարչակազմի պաշտոնյաներին: NBC-ի փոխանցմամբ՝ Իրանի վրա հարվածը կարող է իրականացվել առանց Վաշինգտոնի հետ համաձայնեցման, չնայած Իսրայելի ամերիկյան հետախուզությունից և լոգիստիկայից կախվածությանը: Միևնույն ժամանակ, աղբյուրները ընդգծում են, որ հարձակման վերաբերյալ վերջնական որոշումը դեռևս չի կայացվել։

Իրանական վարչակազմի խոսնակ Ֆատիմա Մոհաջերանին հայտարարել է, որ Միացյալ Նահանգները իրավունք չունի Իրանին թելադրել, թե ինչ պետք է ունենա, և միայն իրանցիներն ունեն իրավունք որոշելու, թե ինչ է անհրաժեշտ իրենց ազգային շահերի համար: Ֆատիմա Մոհաջերանին այս հայտարարությունն արել է երեքշաբթի երեկոյան լիբանանյան «Ալ Մայադին» հեռուստաալիքին տված հարցազրույցում:

Նրա խոսքով՝ Իրանի Իսլամական Հանրապետությունը հետաքրքրված է Միացյալ Նահանգների հետ անուղղակի բանակցություններով, որոնք կհանգեցնեն Իրանի դեմ պատժամիջոցների վերացմանը և այն փաստի ճանաչմանը, որ իրանական միջուկային ծրագիրը խաղաղ բնույթ է կրում։

Մոհաջերանին ասել է, որ Իսրայելը ջանք չի խնայի կանխելու Իրանի և Միացյալ Նահանգների միջև Օմանի միջնորդությամբ կայանալիք բանակցությունները, հավելելով, որ Թեհրանը բանակցությունների հենց սկզբից Վաշինգտոնին տեղեկացրել է Իսրայելի դիրքորոշման մասին։

Նրա խոսքով՝ «իսրայելական ռեժիմը կարժանանա գնահատականների իր վայրագությունների պատճառով, և Իրանը ստացել է այս ռեժիմի բոլոր ռազմական և միջուկային գաղտնիքները»։

Իրանի կողմից ստացված տեղեկատվությունը շատ ծավալուն է, և անվտանգության մարմինները այն կհրապարակեն ժամանակին, հավելել է նա։ Բացի այդ, խոսնակը նշել է, որ Իրանը պատրաստ է Միացյալ Նահանգների հետ բանակցությունների ցանկացած արդյունքի։

Ըստ երևույթին, իրանական հետախուզության կողմից բարդ գործողության ընթացքում ձեռք բերված որոշ փաստաթղթեր նվիրված են Իսրայելի և Բաքվի գաղտնի կապերին: Այս մասին իրանցի քաղաքագետ Շուաիբ Բահմանը գրել է սոցիալական ցանցերում։

«Ալիևի կողմից խոսված սառցաբեկորը այլևս գոյություն չունի», – նշել է նա։

Իրանական լրատվամիջոցները հրապարակել են փաստաթղթերի առաջին շարքը, որոնք ցույց են տալիս, որ Ատոմային էներգիայի միջազգային գործակալության գլխավոր տնօրեն Ռաֆայել Գրոսսին լիովին համագործակցել է Իսրայելի հետ Իրանի դեմ և հետևել նրա բոլոր հրահանգներին։

Իրանի հետախուզությունը հայտարարել է, որ որոշ փաստաթղթեր կապված են Իսրայելի ռազմական և հրթիռային ծրագրերի հետ։ Նշվում է, որ Թեհրանը տեղեկություններ է ստացել Իսրայելի միջուկային ռազմական ծրագրի, ինչպես նաև «ներկայիս և ապագա ծրագրերի» և այդ նախագծերում ներգրավված գիտնականների մասին։ Թեհրանը պլանավորում է գաղտնի տվյալներ կիսվել դաշնակիցների և հակաիսրայելական խմբավորումների հետ։

Իրանի գլխավոր շտաբի պետ, գեներալ-մայոր Մոհամմադ Բաղերին հինգշաբթի օրը հրամայել է անցկացնել համազգային զորավարժությունների շարք, հաղորդում է Mehr-ը։ «Ըստ Բաղերիի, զորավարժությունների նպատակն է բարձրացնել Իրանի զինված ուժերի պաշտպանական հզորությունը, օպերատիվ պատրաստվածությունը և զսպման ներուժը», – նշում է գործակալությունը։

Mehr-ը բացատրում է, որ զորավարժությունները պետք է օգնեն Իրանին արձագանքել տարածաշրջանային աճող սպառնալիքներին և հակառակորդների գործողություններին։

Իսրայելի հարվածի համար Իրանի հնարավոր պատասխան գործողությունները կարող են թիրախավորել հարևան Իրաքում տեղակայված ամերիկյան զորքերը, ինչը, ըստ ամերիկյան աղբյուրների, ստիպել է Պետդեպարտամենտին և Պենտագոնին սկսել տարհանումը: Ըստ ամերիկյան աղբյուրների, Բահրեյնում և Քուվեյթում գտնվող որոշ ոչ էական դեսպանատների աշխատակիցների նույնպես խնդրել են վերադառնալ տուն։

«Նրանց դուրս են բերում, քանի որ [Մերձավոր Արևելքը] կարող է վտանգավոր վայր դառնալ, և մենք կտեսնենք, թե ինչ կլինի», – չորեքշաբթի երեկոյան ասել է Թրամփը։

Ֆրանս Պրեսը հայտնել է, որ Թրամփը հինգշաբթի օրը կոչ է արել դաշնակց Իսրայելին չհարվածել Իրանի միջուկային օբյեկտներին՝ ասելով, որ գործարքը մոտ է, եթե Թեհրանը զիջի իր դիրքերը։ Թրամփը խոստովանել է, որ Իսրայելի վարչապետ Բենիամին Նեթանյահուն դիտարկում է հարվածը, որը, նրա խոսքով, կարող է հանգեցնել «մեծածավալ հակամարտության», ինչը հանգեցրեց ԱՄՆ-ի որոշմանը՝ կրճատելու դեսպանատների անձնակազմը տարածաշրջանում։

«Մենք բավականին մոտ ենք բավականին լավ գործարքի», – լրագրողներին ասաց Թրամփը։

Նեթանյահուի հետ իր զրույցների մասին հարցին Թրամփը պատասխանեց. «Ես չեմ ուզում, որ նրանք միջամտեն, քանի որ կարծում եմ, որ դա կփչացնի իրավիճակը։ Դա իրականում կարող է օգնել, բայց կարող է նաև փչացնել իրավիճակը», – ավելացրեց նա։

Թրամփի Մերձավոր Արևելքի հարցերով դեսպան Սթիվ Վիտկոֆը կիրակի օրը Օմանում պատրաստվում է բանակցությունների վեցերորդ փուլ անցկացնել Իրանի հետ, որը բացահայտ հայտարարել է, որ կբարձրացնի ուրանի հարստացման մակարդակը, ինչը բանակցությունների հիմնական խոչընդոտն է։

«Ես կցանկանայի խուսափել հակամարտությունից։ Իրանը ստիպված է լինելու մի փոքր ավելի կոշտ բանակցել, ինչը նշանակում է, որ նրանք ստիպված են լինելու մեզ տալ որոշ բաներ, որոնք նրանք հիմա պատրաստ չեն մեզ տալ», – ասաց նա։