ԱՄՆ հետախուզությունը պնդում է, որ Իրանը միջուկային զենք չունի, Իսրայելի նոր թիրախը Խամենեին է

Իրանի արտաքին գործերի նախարարության խոսնակ Էսմայիլ Բաղային ասել է, որ МАГАТЭ-ն դիտավորյալ տարածել է կեղծ տեղեկություններ Իրանի միջուկային ծրագրի մասին՝ Իսրայելին Իրանին հարձակվելու պատրվակ տալու համար։

Հիշեցնենք, որ Իսրայելը հարձակում սկսեց Իրանի վրա անմիջապես այն բանից հետո, երբ ԱԷՄԳ-ն ներկայացրեց Իրանի ենթադրյալ միջուկային մշակումների վերաբերյալ զեկույցը։

«Դուք թաքցրել եք ճշմարտությունը ձեր լիովին կողմնակալ զեկույցում, որը Մեծ Բրիտանիան, Գերմանիան, Ֆրանսիան և Միացյալ Նահանգները օգտագործեցին Իրանի կողմից պարտավորությունների չկատարման վերաբերյալ անհիմն մեղադրանքներով բանաձև մշակելու համար», – ընդգծել է Բաղային։

«Այս բանաձևը հետագայում օգտագործվեց որպես վերջին պատրվակ (…) Իրանի դեմ ագրեսիվ պատերազմ սկսելու և մեր միջուկային օբյեկտներին հարձակվելու համար», – հավելել է նա։

Դիմելով ԱԷՄԳ-ի գլխավոր տնօրեն Ռաֆայել Գրոսիին՝ Բաղային զգուշացրեց, որ «մոլորեցնող պատմությունները ծանր հետևանքներ ունեն և ենթադրում են պատասխանատվություն»։ «Դուք ԱԷՄԳ-ն դարձրել եք այս անարդար պատերազմում հանցակից», – եզրափակեց Բաղային։

ԱՄՆ Ազգային հետախուզական գործակալությունը դեռևս ապացույցներ չունի այն մասին, որ Իրանը աշխատում է միջուկային զենք ստեղծելու ուղղությամբ։ Այս մասին MSNBC-ի եթերում հայտարարել է Սենատի հետախուզության հարցերով հատուկ հանձնաժողովի փոխնախագահ Մարկ Ուորները՝ չորեքշաբթի երեկոյան։ Դեմոկրատական ​​կուսակցության ներկայացուցիչը հղում է կատարել Ազգային հետախուզական գործակալության տվյալներին, որոնք այս գործակալությունը երկու օր առաջ ներկայացրել է սենատորներին։

Ուորները նաև հիշեցրել է, որ ԱՄՆ Ազգային հետախուզության տնօրեն Թուլսի Գաբարդը մարտի 25-ին հատուկ հանձնաժողովին ուղղված իր գրավոր խոսքում հայտարարել է, որ «Իրանը որևէ գործողություն չի ձեռնարկել ռումբ ստեղծելու համար»։ «Եվ այս շաբաթվա երկուշաբթի օրը մենք ստացանք հաստատում, որ հետախուզական տվյալները չեն փոխվել», – եթերում հավելել է դեմոկրատ սենատորը։

Մարտի վերջին իր զեկույցում Գաբարդը ամփոփել է իր գործակալության կողմից Իրանի վերաբերյալ 18 ամերիկյան հետախուզական ստորաբաժանումների կողմից կատարված ուսումնասիրությունները: Նրա խոսքով՝ «Իրանը չի ստեղծում միջուկային զենք, և Գերագույն առաջնորդ Խամենեին չի թույլատրել միջուկային զենքի ծրագիրը, որը նա կասեցրել էր 2003 թվականին»:

Միևնույն ժամանակ, ԱԷՄԳ-ի ղեկավարությունը երեկ բացահայտորեն խոստովանեց, որ պատերազմական պայմաններում Իրանի զենքի համար նախատեսված ուրանի պաշարների մոնիթորինգը անհնար է դարձել: Ղեկավար Ռաֆայել Գրոսիի խոսքով՝ տեսուչները այլևս մուտք չունեն պահեստային օբյեկտ, որը պետք է պարունակեր մինչև 409 կիլոգրամ հարստացված ուրան՝ բավարար մոտ տասը միջուկային լիցք ստեղծելու համար: Այս մասին հաղորդում է Bloomberg-ը:

Համաձայնագրի համաձայն՝ միջուկային բաղադրիչները պետք է մնային ԱԷՄԳ-ի կնիքների տակ՝ Սպահանի ստորգետնյա օբյեկտում: Սակայն, Իսրայելի ռազմական գործողությունների սկսվելուց հետո, Թեհրանը հայտարարել է դրանք տեղափոխելու ծրագրերի մասին: Այդ ժամանակվանից ի վեր տեսուչները մուտք չեն ունեցել վտանգավոր նյութի գտնվելու վայր, և գործակալությունը որևէ պաշտոնական ծանուցում չի ստացել ձեռնարկված միջոցառումների մասին:

Հարվածներից առաջ ՄԱԳԱՏԷ-ի տեսուչները օրական մեկից ավելի այցելություններ էին կատարում Իրանի տարբեր միջուկային օբյեկտներ: Այժմ, ինչպես ընդգծում է Գրոսսին, իրավիճակը գրեթե կրիտիկական է: Գործակալությունը չգիտի՝ այն տեղափոխվել է, թե ոչ, կամ որտեղ է այն այժմ գտնվում։

Ամերիկացի փորձագետները հաշվարկել են, որ այս քանակությամբ ուրանը կարող է տեղավորվել ընդամենը տասնվեց բալոնների մեջ՝ մեկ մետրից մի փոքր պակաս բարձրությամբ: Նույնիսկ եթե հարստացման ենթակառուցվածքը ոչնչացվի, ուրանի ֆիզիկական գտնվելու վայրը մնում է հիմնական հարց, քանի որ այն տեսականորեն կարող է թաքցվել և օգտագործվել գաղտնի օբյեկտներում: Չնայած ՄԱԳԱՏԷ-ն որևէ նշան չի գրանցել, որ Թեհրանը անմիջական քայլեր է ձեռնարկում միջուկային զենք ստեղծելու համար, հարստացման մակարդակը աննախադեպ է: «Իրանն ունի պազլի բոլոր կտորները (միջուկային զենք ստեղծելու համար – խմբ.): Եվ այս անորոշությունը չափազանց վտանգավոր է», – հայտարարել է Գրոսսին։

Հետևաբար, չկա որևէ հաստատում, որ Իրանն ունի միջուկային մշակումներ, որոնք Իսրայելը թիրախավորում էր: Բայց հիմա Իսրայելն ունի մեկ այլ նպատակ: