«Սիրիայի բաժանումը». Ինչո՞ւ Փաշինյանը դադարեց խոսել «խաղաղության համաձայնագրի» մասին

  • 12:50 17.07.2025

Նախօրեին Իսրայելի ռազմաօդային ուժերը հարվածներ են հասցրել Սիրիայի տարածքին՝ «դրուզ բնակչության պաշտպանության համար», ըստ էության հրթիռային հարվածներով ոչնչացնելով Դամասկոսում գտնվող Սիրիայի պաշտպանության նախարարությունը:

Սիրիայի թուրքամետ նախագահ Ահմեդ ալ-Շաարան արտակարգ հայտարարություն արեց, որում բացահայտ հայտարարեց արտաքին ուժերի կողմից Սիրիան մասնատելու մտադրության մասին: «Դամասկոսը չի վախենում պատերազմից, բայց այս պահին առաջնահերթությունը երկրի միասնության պահպանումն է: Հին ժամանակներից Սիրիան դեմ է եղել ցանկացած բաժանման, ուստի թույլ չի տա բաժանում արտաքին ճնշման տակ: Դրուզները մեր հայրենիքի անբաժանելի մասն են կազմում, և նրանց պաշտպանությունը մեր առաջնահերթությունն է», – ամփոփեց Սիրիայի նախագահը:

Հիշեցնենք, որ դրուզները համարվում են Իսրայելի բարեկամներ, և նրանց պաշտպանելու պատրվակով Իսրայելը, Թուրքիայի հետ միասին, ակնհայտորեն պատրաստվում է բաժանել Սիրիան: Օրերս Բաքվում հանդիպում տեղի ունեցավ Սիրիայի նախագահի և Իսրայելի ներկայացուցիչների միջև, և, ինչպես նշվում էր, որոշակի հարցերի շուրջ համաձայնություն ձեռք բերվեց:

Սիրիայի բաժանումը կարող է դառնալ նոր աշխարհակարգի կառուցման սկիզբ, առաջին հերթին՝ Մերձավոր Արևելքում, որտեղ գլխավոր գործող անձինք կլինեն Թուրքիան և Իսրայելը։ Այս նախադեպը կտարածվի ամբողջ տարածաշրջանում, որտեղ կարող են ի հայտ գալ նոր սահմաններ։ Էրդողանի մտադրությունը՝ փոխել սահմանադրությունը և երկիրը դաշնության վերածել՝ քրդական ինքնավարության ստեղծմամբ, տարածաշրջանը բաժանելու ծրագրի մի մասն է։

Պատահական չէ, որ Նիկոլ Փաշինյանը երեկվա բազմաժամյա մամուլի ասուլիսի ժամանակ գրեթե ոչինչ չասաց «խաղաղության պայմանագրի», «Բաքվի պայմանների» կատարման, Սահմանադրության փոփոխության և Երրորդ Հանրապետության հետ կապված այլ ծրագրերի մասին։ Մասնագետների կարծիքով՝ Երրորդ Հանրապետությունը վերացնելու համար լիարժեք նախապատրաստություն է ընթանում, և դրա համար խաղաղության պայմանագրեր կամ Սահմանադրություն չեն պահանջվում։

Հայտնի չէ՝ կստեղծվի՞ Չորրորդ Հանրապետությունը, թե՞ ոչ, բայց Սիրիայի հավանական բաժանումը, տարածաշրջանում նոր սահմանների վերաբերյալ համաշխարհային գործարքն, ըստ սահմանման չեն ենթադրում հայկական պետականության գոյություն։

Սա չափազանց ցավոտ է զգացվում նաև Իրանում, որտեղ բացահայտ խոսում են այն մասին, որ սիրիական ճակատից զինյալները՝ Բաքվի, Անկարայի և Թել Ավիվի միջև համաձայնությամբ, կարող են տեղափոխվել իրանական սահման՝ Ղարաբաղ, որտեղ կստեղծվեն թուրքական և իսրայելական բազաներ։

Իրանում գրում են, որ զինյալները Սիրիայից կարող են տեղափոխվել Միացյալ Նահանգների խնդրանքով՝ որպես Իսրայելի համար պոտենցիալ սպառնալիք և որպես տարածաշրջանում նոր սահմանների երաշխավորներ։

Նրանք կարող են վերաբնակեցվել Ղարաբաղում, ինչպես, ի դեպ, Ռուսաստանից վտարված ադրբեջանցի գործարարները։

Մեղրիի ապագա ճանապարհի աութսորսինգը կարող է նաև լավ հիմք դառնալ Իրանի սահմանին թուրքական և իսրայելական ռազմականացված ստորաբաժանումների տեղակայման համար։