Մոսկվա. Թող Զանգեզուրի միջանցքը ԱՄՆ-ն վարձակալի, այն միևնույն է կտրվի Թուրքիային

Զանգեզուրի միջանցքի հարցը Հայաստանի և Ադրբեջանի ինքնիշխան հարց է, հայտարարել է Ռուսաստանի նախագահի մամուլի քարտուղար Դմիտրի Պեսկովը։ «Մենք ցանկանում ենք, որ և՛ Բաքուն, և՛ Երևանը հնարավորինս շուտ ստորագրեն համաձայնագիրը», – լրագրողներին ասել է Պեսկովը։ Նա հավելել է, որ Ռուսաստանը վճռականորեն աջակցում է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև բանակցություններին։

Ռուս պաշտոնյաները միտումնավոր օգտագործում են «միջանցք» տերմինը, չնայած ո՛չ նոյեմբերի 9-ի հայտարարության, ո՛չ էլ Ռուսաստանի մասնակցությամբ եռակողմ խմբի դիրքորոշման մեջ Մեղրիի ճանապարհը միջանցք չի անվանվում։

Ի դեպ, Պեսկովը չի հիշել նոյեմբերի 9-ի հայտարարությունը, որում Ադրբեջանի և Նախիջևանի միջև «անարգել» հաղորդակցության բացումը պայմանավորված էր Հայաստանին մի շարք զիջումներով։ Խոսքն, առաջին հերթին, վերաբերում է երեք շրջանների՝ Ակնայի, Քաշաթաղի և Քարվաճառի հանձնմանը՝ առանց որևէ կրակոցի։ Բացի այդ, Մեղրիի ճանապարհի բացումը պետք է լիներ Ռուսաստանի ԱԴԾ-ի վերահսկողության տակ, չնայած ակնհայտ է, որ Ռուսաստանը պարզապես վերահսկողությունը կփոխանցեր Թուրքիային, ինչպես արեց Արցախը։

44-օրյա պատերազմի, նոյեմբերի 9-ի հայտարարության և ռուսական զորքեր մտցնելու նպատակն էր՝ գրավել Արցախը և Հայաստանը հարավը և հանձնել դրանք Թուրքիային՝ որպես Ռուսաստանի և Թուրքիայի 1921 թվականի Կարսի պայմանագրից «անցավ դուրս գալու» մաս։

Այժմ Պեսկովն ասում է, որ «Զանգեզուրի միջանցքը» Երևանի և Բաքվի գործն է, քանի որ ակնհայտ է, որ ամերիկյան «աութսորսինգը» նույնն է, ինչ ռուսական առաջարկը՝ Սյունիքը Հայաստանից խլել ու հանձնել Թուրքիային։

Թող ով ուզում է վարձակալի «միջանցքը», գլխավորն այն է, որ վերջում այն հասնի Թուրքիային, այլ ոչ թե Հայաստանին։ Ռուսաստանի համար նույնիսկ ավելի լավ է, եթե ամեն ինչ անի ԱՄՆ-ն։

Մարիա Զախարովան իր հերթին այսօր հայտարարեց, որ «Արևմուտքը փորձում է հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների կարգավորման գործընթացը դուրս բերել տարածաշրջանային համատեքստից և ենթարկել իր սեփական շահերին»։

«Մինչդեռ Հայաստանն ու Ադրբեջանը ձգտում են կառուցողական և փոխադարձաբար ընդունելի լուծումների՝ տարածաշրջանային գործընկերների՝ Ռուսաստանի, Իրանի և Թուրքիայի օգնությամբ, արևմտյան խաղացողները միջամտում են այս գործընթացին՝ անտեսելով տարածաշրջանի երկրների շահերը», – հավելեց նա։

Ռուսաստանը, որը ՆԱՏՕ-ի անդամ Թուրքիայի հետ միասին 2020 թվականին հետախուզական կենտրոն է ստեղծել Արցախի Ակնայում, Թուրքիային համարում է «յուրային», իսկ հիփոթետիկ «Արևմուտքը»՝ օտար։

Զախարովան ընդգծեց, որ Մոսկվան արձանագրում է Վաշինգտոնի փորձերը՝ միջամտելու տարածաշրջանում տրանսպորտի ապաշրջափակման հարցի քննարկմանը։ Միացյալ Նահանգները ներկայացրել է լուծման իր «յուրօրինակ» տեսլականը, սակայն, ինչպես նշել է Զախարովան, Ռուսաստանը համոզված է, որ Վաշինգտոնը ի վիճակի չէ առաջարկներ անել, որոնք չեն տեղավորվի Ռուսաստանի, Հայաստանի և Ադրբեջանի փոխվարչապետերի համանախագահությամբ եռակողմ աշխատանքային խմբի շրջանակներում արդեն իսկ ձեռք բերված պայմանավորվածությունների մեջ։

Այսինքն՝ Զախարովան խոստովանում է, որ Վաշինգտոնի առաջարկը նույն «նոյեմբերի 9»-ն է, բայց այս անգամ «կեղտոտ աշխատանքը» կկատարի ոչ թե Ռուսաստանը, այլ Միացյալ Նահանգները։