BBC. Ալիևը կարծում է, որ կարող է ագրեսիվ լինել բոլորի նկատմամբ և անպատիժ մնալ
- 21:55 27.07.2025
Բրիտանական BBC-ն հրապարակել է ընդարձակ հոդված, որի էությունն այն է, որ «ռուսներին Ադրբեջանը և Կասպից ծովը անհրաժեշտ են Հյուսիս-Հարավ տարանցման, Հարավային Կովկասում ազդեցության համար: Եվրոպային Ադրբեջանը անհրաժեշտ է էներգամատակարարման, ինչպես նաև Արևելք-Արևմուտք տարանցման համար: Ադրբեջանի ղեկավարության մոտեցումը բնութագրվում է կարճաժամկետ, ակնթարթային մտածողությամբ. նրանք կարծում են, որ կարող են ագրեսիվ վարվել բոլորի նկատմամբ և անպատիժ մնալ»:
Ալիևն իսկապես մինչ այժմ ինչից անպատիժ է մնացել, և մեծ մասամբ՝ Թուրքիայի, Իսրայելի և Ռուսաստանի աջակցության շնորհիվ: BBC-ն փորձում է հասկանալ, թե ինչպես է Ալիևը կարողանում մնալ իշխանության գլուխ՝ խախտելով բոլոր հնարավոր նորմերը, չնայած այժմ ալիևները կառավարում են ամենուր՝ ԵՄ-ում, ԱՄՆ-ում, Մերձավոր Արևելքում և Ռուսաստանում:
2022 թվականին Ռուսաստանի կողմից Ուկրաինա ներխուժումից հետո Եվրամիության առաջնորդները խաղադրույք են կատարել Ադրբեջանի վրա որպես էներգետիկ գործընկերոջ՝ ռուսական գազից կախվածությունը նվազեցնելու համար: Քննադատները նշում են, որ արդյունքում Ադրբեջանում լայնածավալ ներքին ճնշումներ և հետապնդումներ են եղել, և ԵՄ-ն դավաճանել է իր սկզբունքները՝ չկարողանալով լուծել իր գազային խնդիրները, հաղորդում է BBC-ն:
Անցյալ դեկտեմբերին Եվրախորհրդարանը ճանաչեց այս բոլոր խնդիրները՝ կոչ անելով Եվրահանձնաժողովին անձնական պատժամիջոցներ կիրառել Ադրբեջանի պաշտոնյաների նկատմամբ և «վերջ դնել ադրբեջանական գազի ներմուծումից կախվածությանը»։ Սակայն Եվրախորհրդարանի բանաձևերը խորհրդատվական բնույթի են և չեն պարտավորեցնում միության միջազգային քաղաքականության համար պատասխանատու պաշտոնյաներին որևէ բան անել։
ԵՄ մասշտաբով Ադրբեջանի գազի ներմուծման բաժինը մնում է համեստ՝ 4.3%։ Միևնույն ժամանակ, երեք երկրներ մի փոքր տարբերվում են. Բուլղարիան իր գազի մոտ 40%-ը ստանում է Բաքվից, Հունաստանն ու Իտալիան էլ՝ ավելի քան 15%։
BBC-ն նշում է, որ Արևմուտքն Ալիևին ամեն ինչ ներում է Ուկրաինային աջակցելու մասին իր խոսքերի համար։
Մոսկվան, իր հերթին, շատ բան է ներում Բաքվին, այդ թվում՝ Հյուսիս-Հարավ տրանսպորտային միջանցքի արևմտյան ճյուղի՝ Ադրբեջանի միջով անցնելու համար, որը Ռուսաստանին կապ է ապահովում Հնդկաստանի և Պարսից ծոցի երկրների հետ, ինչը հատկապես կարևոր է Եվրոպայի հետ առևտրի նվազման համատեքստում։ Անցյալ տարի միջանցքով տարանցումն աճել է 28%-ով։
BBC-ին հարցազրույց տված դիվանագետի խոսքով՝ 2020 թվականին Ադրբեջանի իշխանությունները կարծում էին, որ գուցե «կարող են գնել Արևմուտքը, և Արևմուտքը կփակի աչքերը, երբ նրանք շարժվեն դեպի Լեռնային Ղարաբաղ»։
Արևմուտքը ոչ միայն աչք է փակել, այլև այժմ սատարում է Բաքվին, որը ճնշում է գործադրում Հայաստանի վրա՝ փորձելով միջանցք բացել Հայաստանի հարավով՝ ըստ էության անեքսիայի ենթարկելով հայ-իրանական սահմանը։
Միևնույն ժամանակ, BBC-ն գրում է, որ այսօր ադրբեջանցիներն ունեն Հարավային Կովկասում ամենացածր աշխատավարձերը, իսկ ցամաքային սահմանները փակ են քաղաքացիների համար. դրանցով կարող են անցնել միայն Ադրբեջանի միջով տարանցնող ապրանքները։ Սահմանները փակվել են 2020 թվականին կորոնավիրուսի համավարակի պատճառով, և այդ ժամանակվանից ի վեր կարանտինը պարբերաբար երկարաձգվել է։
Վրաստանի և Հայաստանի համեմատությամբ՝ Ադրբեջանն ունի առաջին անհրաժեշտության ապրանքների ամենաբարձր գնաճը և ամենացածր մարդկային զարգացման ինդեքսը, որը հաշվի է առնում կենսամակարդակը, գրագիտությունը, կրթությունը և երկարակեցությունը։