Եվրոպայում դժգո՞հ են արցախցիների նկատմամբ Փաշինյանի կառավարության վերաբերմունքից

Մի շարք լրատվամիջոցներ հրապարակել են մի փաստաթղթի սքռինշոթ, որը հայտնվել է, բայց շուտով հեռացվել է եվրոպական պաշտոնական կայքերից մեկում։ Փաստաթղթում նշվում է, որ ԵՄ-ն դժգոհ է Փաշինյանի քաղաքականությունից, և պատճառներից մեկը, ըստ փաստաթղթի, ղարաբաղյան ճգնաժամն է։ Այն բանից հետո, երբ Արցախի բնիկ բնակչությունը ստիպված եղավ լքել իր հազարամյա հայրենիքը, Փաշինյանը խոստացավ նրանց աջակցություն, սակայն այդ խոստումը մնաց միայն թղթի վրա։ Մարդիկ մնացին առանց սոցիալական երաշխիքների և առանց ապագայի, ինչը հանգեցրեց լայնածավալ բողոքի ցույցերի, ասվում է փաստաթղթում։

Վաղուց է խոսվում այն մասին, որ Փաշինյանի կառավարության քաղաքականությունը մի օր ճգնաժամ կառաջացնի Եվրոպայի հետ հարաբերություններում։ Իրականում Փաշինյանը Եվրոպայում երբեք մեծ հեղինակություն չի վայելել և մնացել է ջրի երեսին միայն այն «սպառնալիքների» շնորհիվ, որ եթե ինքը հեռանա, ապա իշխանության կգան «ռուսամետ ռևանշիստները» և կխզեն ԵՄ-ի հետ գործարքը։ Քաղաքական PR-ը Հայաստանում հասցվել է աննախադեպ բարձունքների, և դա թույլ է տալիս կառուցել «իրական Հայաստանի» զուգահեռ մի պատկեր, որը նենգափոխում է իրականությանը և մատուցվում եվրոպացիներին։

Սակայն ժամանակ առ ժամանակ այս պատկերը պատռվում է, և դրա հետևում հայտնվում է իրական Հայաստանը՝ եկեղեցու և բիզնեսի վրա հարձակումներով, հազարավոր մինչդատական ձերբակալություններով, բանտերում ինքնասպանությունների ռեկորդային թվով։ Հայաստանը, որտեղ վարչապետը հպարտանում է ոչ թե դիվանագիտական և այլ նվաճումներով, այլ նրանով, որ երկրում դեռ կա 50 հազար մարդ, ովքեր կարող են իրենց թույլ տալ Վարդավառը նշել Սևանում, և միջպետական ճանապարհները վերջապես ասֆալտապատվում են։

Հատկանշական է, որ Բրյուսելի «դժգոհությունը» միաժամանակ դրսևորվում է և՛ Փաշինյանի, և՛ Ալիևի նկատմամբ։ Ալիևի «դարի պայմանագրերը» պայթում են, եվրոպական կառույցները բանաձևեր են ընդունում, մեղադրելով նրան բռնաճնշումների մեջ, իսկ եվրոպական երկրների խորհրդարանները բացահայտ խոսում են Արցախում կատարված էթնիկ զտումների մասին։

Բրյուսելի դժգոհությունը հասկանալի է. Փաշինյանն ու Ալիևը մերժեցին Մեղրիի ճանապարհի վերաբերյալ Շվեյցարիայի կոնցեսիայի առաջարկը՝ ԵՄ-ին դուրս թողնելով Հարավ-Կովկասյան խաղից։ Թեև հենց Շառլ Միշելի և Մակրոնի շնորհիվ էր, որ ճանաչվեցին Ստալինի գծված սահմանները և Ալմա-Աթայի հռչակագիրը/ Այն տեղի ունռցավ Պրահայում 2022 թվականին։ Հենց ԵՄ-ի թողտվությամբ էր, որ 2023 թվականին լուռ ճանաչվեց Արցախի օկուպացիան, ինչը թույլ տվեց ռուսներին լվանալ ձեռքերը։

Միքիչ անհարմար ստացվեց արցախցիների պահով, ովքեր չհավատացին ԵՄ ցեղասպանական հայեցակարգին և ռուսական զորքերի խոստումներին  ու լքեցին Արցախը։ Դա ոչ ոք չէր նկատի, եթե ԵՄ-ին հաջողվեր Սյունիքում շվեյցարական կոնցեսիային հասնել։

Այդ պլանը «ծածկվեց» ամերիկյան առաջարկով, և ԵՄ-ն հանկարծ հիշեց արցախցիների մասին, որ ՀՀ կառավարությունը արդյունավետորեն չի օգտագործում իրենց աջակցելու համար հատկացված միջոցները, և արցախցիների բողոքի ցույցերը վնասում են հենց Եվրոպայի իմիջին։

Դժվար թե այս ամենը հանգեցնի Պրահայի փաստաթղթի վերանայման, դժվար թե ԵՄ-ն խոստովանի, որ 2020-2023 թվականներին Արցախի բռնի օկուպացիայի ճանաչումը ճակատագրական սխալ էր, որին հաջորդեց ամբողջ աշխարհում “կարերի պատռվածքներ”։ Եվ դժվար թե Եվրահանձնաժողովը կոչ անի վերադառնալ 1994 թվականի ստատուս քվոյին և ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ձևաչափին, թեկուզ դա կարող է լինել եվրոպական անվտանգության համակարգի վերականգնման առաջին քայլը։