Սյունիք
Հայկական տեղեկատվական տարածքում տեղի է ունենում հիբրիդային «բանավեճ»՝ Սյունիքի խաղաղ բռնակցմանը Հայաստանի համաձայնության և ազգային իրավունքներից հրաժարվելու վերաբերյալ: Հնչում են «ճիշտ» փաստարկներ, վարդագույն ֆանտազիաներ և ապոկալիպտիկ կանխատեսումներ: Քաղաքական ուժերը մրցում են արմատական գնահատականներով, մինչդեռ Հայաստանի բնակիչները աստիճանաբար հավաքում են իրերը:
Որոշ լրատվամիջոցներ փորձել են Մեղրիի և Կապանի բնակիչներից հարցնել, թե ինչ են մտածում մոտալուտ «խաղաղության և բարգավաճման» մասին: Բնակիչները լռում են, հրապարակայնորեն չեն տագնապում և վարդագույն դրոշներ չեն թափահարում: Նրանք չեն լսում, թե ինչ է իրենց ասում հիբրիդային քարոզչությունը, մտածում և համեմատում են. արդյո՞ք Վաշինգտոնյան գործարքն ունի գաղտնի արձանագրություններ, ինչպես Հայաստանի համար մյուս «փրկարար» փաստաթղթերը՝ Կարսի պայմանագիրը, նոյեմբերի 9-ի հայտարարությունը: Ի՞նչ անել, եթե Սպիտակ տան գաղտնի արձանագրությունները վերաբերում են լիակատար շրջափակմանը, որին Հայաստանը չի դիմանա, ինչպես Արցախը, 9 ամիս: Ինչո՞ւ են տները հանկարծակի թանկացել Սյունիքի հարավում: Ու՞մ են ուզում սեփականատերերը վաճառել դրանք և ո՞ւր են գնալու հաջորդիվ:
Հովիկ Աղազարյանը նշում է, որ կան որոշ գաղտնի համաձայնագրեր, մասնավորապես՝ Հայաստանում հազարավոր ադրբեջանցիների բնակեցման մասին: Բաքուն հայտարարում է, որ առանց ՀՀ Սահմանադրության փոփոխության խաղաղության պայմանագիր չի լինի: Վերլուծաբանները պնդում են, որ «Վաշինգտոնյան թղթի կտորը» անհրաժեշտ էր Փաշինյանի հաղթանակը հաջորդ ընտրություններում ապահովելու համար, և այս թուղթը ոչինչ չի փոխում։
Այն արդեն փոխել է: Հրճվանքի եւ ապոկալիպտիկ կանխատեսումները հայ ժողովրդի բութ անտարբերությունը հասցրել են լուռ փսիխոզի, երբ կայացվում են ինտուիտիվ որոշումներ, որոնք մինչ հիմա թվում էին ոչ ադեկվատ: Սա է Վաշինգտոնյան համաձայնագրերի հիմնական իմաստը՝ մարդկանցից խլել կոլեկտիվ անվտանգության, պետության, միջազգային իրավունքի ապահովության զգացումը և ստիպել որոշումներ կայացնել՝ ոչ թե որպես քաղաքացի, այլ առանձին ընտանիք։
Յուրաքանչյուր ընտանիք կկայացնի իր սեփական որոշումը՝ ապրել կապիտուլացված Հայաստանում՝ որպես անիրավ «փոքրամասնություն», թե՞ լքել իր տունը՝ չկարողանալով դիմանալ գալիք խաղաղությունից ցնծության կրակին: Երկու դեպքում էլ մարդը կորցնում է իրեն, իր կենսագրությունը, արմատներն ու ճուղերը:
«Թերի, անիրավ», «տոքսիկ-թունավոր» փոքրամասնություն լինել հայրենիքում՝ սարսափելի ճակատագիր է. այժմ նման իրավիճակում է հայտնվել Արցախի ժողովուրդը, որին 2020 թվականին նույնպես «փրկիչ խաղաղություն» բերեցին։ Թողնված ճակատագրի ողորմությանը, ամեն կերպ հալածված, կենսագրության «կոշտ դիսկը» հեռացված «քույրեր և եղբայրներ»-ը հայրենիքում բաղվում են կամ ատելության, կամ բռնաբարված արժանապատվությունից խոնարհված աչքերի։
Վաշինգտոնում կնքված փաստաթղթերը չեն իրականացվի, ասում են շատերը։ Դրանք արդեն իրականացվել են՝ պատասխանում են մյուսները և գլխով ցույց տալիս լուռ հանրային փսիխոզը՝ աղավաղված ճշմարտության, կեղծ հերոսների և վախկոտ «փրկիչների» երկրում։ Դրանք արդեն իրականացվել են, քանի որ մարդիկ այլևս չեն հավատում պետությանը և իրավունքին։