«Դուրս են բերվել 10 հազարից ավել զինված ուժեր, ուժային կառույցների ներկայացուցիչներ»
- 13:25 02.09.2025
«Մեր ծննդավայր, մեր հայրենիք վերադառնալու հարցը միջազգային տեսանկյունից մեր իրավունքն է եւ մենք չենք պատրաստվում դրանից հրաժարվել։ Արցախցին իրավունք ունի վերադառնալու իր հայրենիք, իր տուն, իր գերեզմանների ու սրբությունների մոտ, դա մեզ համար փակ թեմա չէ։ Երեւի հարց կառաջանա՝ ինչպե՞ս, դա քննարկումների հարց է։ Եվ պետք է այս հարցի շուրջ ստեղծվի հնարավորություն՝ այդ բնակացություններն իրականացնելու համար»,- այս մասին այսօր Եռաբլուրում լրագրողների հետ ճեպազրույցում ասաց Արցախի նախկին նախագահ Սամվել Շահրամանյանը։
Նա հիշեցրեց, որ Շվեյցարիայի խորհրդարանը ստեղծել է նման հնարավորություն։ Եվ հույս ունեն, որ այդ հնարավորությունից կօգտվեն։ Ըստ Շահրամանյանի՝ բացի Շվեյցարիայից, նաեւ այլ միջազգային խաղաղացողներ ու պետությություններ, տեսնելով 100 հազարից ավելի արցախցիների բռնի տեղահանությունը, կնախաձեռնեն նման հնարավորություն եւ կապահովեն արցախցիների խաղաղ ու արժանապատիվ վերադարձը հարցը։
Անդրադառնալով ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի լուծարմանը եւ հարցին, որ եթե Մինսկի խումբը չկա, ի՞նչ ձեւաչափով է շարունակվելու Արցախի հարցի քննարկումը, Շահրամանյանն ասաց․ «Մենք դեմ ենք արտահայտվել Մինսկի խմբի լուծարմանը, քանի որ դա միակ միջազգային մեխանիզմն էր Արցախի կոնֆլիկտով զբաղվելու համար։ Բայց Մինսկի խմբի գոյության պայմաններում եւս հնարավոր է եղել արցախցիներին բռնի տեղահանել իրենց հայրենիքից։ Եվ մենք հույսով ենք, որ կստեղծվեն այլ մեխանիզմներ՝ այդ հնարավորությունից օգտվելու համար»։
Շահրամանյանն ասաց, որ հույս ունի՝ առաջիկա ընտրությունների ժամանակ Հայաստանի քաղաքացին իր խոսքը կասի եւ ըստ դրա՝ արցախցիները եւ Արցխաի իշխանությունները եւս կկողմնորոշվեն։
Անդրադառնալով պատմության նոր դասագրքում տեղ գտած այն ձեւակերպմանը, թե Սամվել Շահրամանյանը ստորագրել է Արցախի լուծարման փստաթուղթը, Սամվել Շահրամայնանն ասաց, որ դա իրականության հետ աղերս չունի։ «Փաստաբան Ռոման Երիցյանն անդրադարձել է այս հարցին, կգնանք իրավական ճանապարհով, կտրվի իրավական գնահատական։ Մենք տեղափոխվելուց հետո այդ փաստաթուղթն անվավեր ենք ճանաչել։ Եթե որեւիցե մեկը համարում է, որ գոյություն ունի նման փաստաթուղթ, նույն մարդը պետք է հաշվի առնի, որ գոյություն ունի փաստաթուղթ, որը դա անվավեր է ճանաչել։ Մեզ համար այդ թեման փակ է, եւ ով կուզի, Արցախը կտեսնի, ով չի ուզի, կփնտրի նման փաստաթղթերից կառչելու պատճառներ»,- ասաց Շահրամանյանը։
«Ես այդ գործերով ունեմ վկայի կարգավիճակ, Քննչական կոմիտեից հրավիրելու պարագայում, կներկայանամ։ Հաշվի առնելով, որ քրեկաան գործի շրջանակներում գաղտնիությունը պետք է ապահովվի, չեմ կարող մանրամասն բացատրել, բայց դա վերաբերում է Արցախում վերջին ժամանակահատվածում տեղի ունեցած իրադարձություններին»,- այսօր Եռաբլուրում լրագրողների հետ ճեպազրույցում ասաց Արցախի նախագահ Սամվել Շահրամանյանը։
Հարցին՝ կան տեղեկություններ, որ հնարավոր է իրեն կալանավորեն, պատրա՞ստ է դրան, Սամվել Շահրամանյանը պատասխանեց․ «Մենք ամեն ինչի պատրաստ ենք»։
Հարցին, թե ճի՞շտ է, որ Սամվել Բաբայանն է իր դեմ հաղորդում տվել, Շահրամանյանը պատասխանեց. «Ես տեղյակ չեմ, թե ինքը ինչ հաղորդագրություն է տվել, կամ ինքն է տվել, թե չէ։ Եթե չլիներ նման քրեական գործ, ես գտնում եմ, որ դա պետք է նախաձեռնվեր, որպեսզի դրա շրջանակներում պարզվեր ճշմարտությունը»։
Անդրադառնալով Արցախի ներկայացուցչության շենքի շուրջ ծագած իրավիճակին, Սամվել Շահրամանյանն ասաց․ «Արցախի ներկայացուցչությունը օրինական ճանապարհով վերցնել անհնար է»։
Շահրամանյանը նաեւ ասաց, որ Արցախի իշխանության բոլոր ճյուղերն այսօր գոյություն ունեն՝ օրենսդիր, գործադիր եւ դատական։ «Արցախի նախագահ ունենալու հարցը փակ չէ, դա բաց է։ Եվ ըստ իրավիճակի անհրաժեշտության դեպքում մենք այդ հարցը կլուծենք»,- նշեց նա։
Սամվել Շահրամանյանը նաեւ նշեց, որ շատ շահարկումներ կան Եվլախի այսպես կոչված բանակցությունների հետ կապված․ «Ուզում եմ տեղեկացնել, որ ես Եվլախում չեմ եղել երբեւիցե, որւեիցե բանակցություն չեմ վարել։ Եվլախ գնացող մարդիկ որեւիցե փաստաթուղթ չեն ստորագրել, այնտեղ իրականացվել է զուտ հումանիտար բնույթի հարցերի քննարկում՝ հոսանքի, գազի վերականգնում, վիրավորների հետ կապված հարցեր, անվտանգ դուրս բերելու հարցեր»։
Այդ փաստաթուղթը միակ հնարավորությունն է եղել՝ ապահովելու արցախցիների անվտանգ դուրս բերումը շրջափակումից։ Դուրս են բերվել 10 հազարից ավել զինված ուժեր, ուժային կառույցների ներկայացուցիչներ՝ իրենց նախարարներով, ղեկավարներով, ասել է նա։