Եթե Երրորդ հանրապետությունը չկա, Չորրորդն էլ դեռ ստեծված չէ, ապա ի՞նչ Հայաստանում ենք մենք ապրում

  • 23:08 20.09.2025

Տպավորությունն այնպիսինն է, որ այսօր Հայաստանում հայտարարվեց փաստացի սահմանադրական հեղաշրջման մասին։ Իշխող կուսակցության համագումարում Նիկոլ Փաշինյանը կարդաց ապագա Չորրորդ Հանրապետության «անկախության հռչակագիրը» և հայտարարեց Երրորդ Հանրապետության ավարտի մասին։ Նա նաև նշեց, որ մենք երկար ժամանակ արդեն ապրում ենք Չորրորդ Հանրապետությունում։

Այսպիսով, չնայած գործող Սահմանադրության և 1990 թվականին ընդունված Անկախության հռչակագրի ուժի մեջ լինելուն, իշխող կուսակցությունը ձեռնարկել է քայլեր, որոնք հակասում են Երրորդ Հանրապետության հիմնադիր փաստաթղթերին։ Մասնավորապես, Հայաստանի և Արցախի վերամիավորման մասին 1989 թվականի բանաձևի կետը ճանաչվել է անվավեր, կառավարությունը փոխել է Հայաստանի սահմանները առանց հանրաքվեի՝ սահմանազատման պատրվակով, և համաձայնել է ինքնիշխան հայկական տարածքի աութսորսինգի առանց որևէ համաձայնեցված պայմանի։

Ավելացրեք, որ Հայաստանի կառավարությունը հրաժարվում է իրականացնել իր սեփական ծրագիրը, որի համար «Քաղաքացիական պայմանագիրը» քվե է ստացել, իսկ դա կարելի է հենց թավշյա ​​հեղաշրջում անվանել: ՔՊ-ն ոչ միայն պահպանում է իշխանությունը՝ դադարեցնելով սեփական ծրագրի իրականացումը, այլև պնդում է՝ Երրորդ Հանրապետության Անկախության հռչակագրին և Սահմանադրությանը հակառակ, որ Հայաստանի քաղաքացիները վաղուց ապրում են Չորրորդ Հանրապետությունում։

Կառավարությունը չի նշում այն ​​փաստաթղթերը, որոնց հիման վրա գոյություն ունի Չորրորդ Հանրապետությունը։

Այսօր Բաքվի արտաքին գործերի նախարարությունը կրկին հայտարարեց, որ մինչև Հայաստանը չփոփոխի Սահմանադրությունը, «խաղաղության պայմանագիր» չի ստորագրվի: Հայաստանը պետք է ոչ միայն փոփոխի Սահմանադրությունը, այլև հրաժարվի 1990 թվականի Անկախության հռչակագրից, որը սահմանում է հայ ժողովրդի հիմնարար և անօտարելի իրավունքները: Հռչակագրից հրաժարվելը չի ​​կարող տեղի ունենալ առանց Երրորդ Հանրապետության լուծարման: Եվ Նիկոլ Փաշինյանը, ըստ էության, այսօր հայտարարեց հանրապետության լուծարման մասին:

“Չորրորդ Հանրապետությունը հաստատված է խաղաղությամբ, Ալմա-Աթայի հռակագրով, հռչակագրի վերահաստատմամբ: Չորրորդ Հանրապետությունը ստեղծված է Կիրանցով և Ոսկեպարի եկեղեցով և մենք քաղաքական այդ տրամաբանությունն ու բովանդակությունը պետք է դարձնենք մեր իրականության անբաժանելի մաս”,-նշել է Փաշինյանը։

Հարցին, թե ինչո՞վ է խոչընդոտում դրան Երրորդ Հանրապետությունը, Փաշինյանը պատասխանեց. «Երրորդ Հանրապետությունը մեզ ոչ մի բանով չի խանգարում և չի խանգարել, խնդիրն այն է, որ մենք արդեն երկար ժամանակ ապրում ենք չորրորդ հանրապետության պայմաններում»:

Ուղիղ երկու տարի առաջ Արցախում փորձարկվեց «հարկադրված խաղաղության» և «պետության լուծարման» մոդելը։ Այդ ժամանակվանից ի վեր Արցախյան նախադեպը հաջողությամբ կիրառվում է Ուկրաինայում, Պաղեստինում, շուտով նաև Մոլդովայում, Էստոնիայում և այլուր։ Արցախյան նախադեպը, ինչպես սեպը, ոչնչացնում է տարածքային ամբողջականության հայեցակարգը՝ նախկին երկրները վերածելով ֆորմալ կարգավիճակ ունեցող տարածքների։

Այժմ սկսվել է ծրագրի երկրորդ փուլը՝ տարածքների վերածված երկրների հավաքագրումը կայսերական միավորներում, և Հայաստանը կրկին դառնում է նախադեպ։ Նիկոլ Փաշինյանը, որը հայտարարեց Երրորդ Հանրապետության ավարտը՝ մինչև Չորրորդ Հանրապետության պաշտոնական հռչակումը, Հայաստանը վերածում է մոխրագույն գոտու՝ առանց կարգավիճակի և տարածքի։ Այդպիսով նա հիմք է ստեղծում աշխարհի փոքր պետությունների ինքնիշխանությունից զրկելու և կայսրությունների կողմից դրանց միավորելու նախապատրաստման համար։

Հայաստանը ամենայն հավանականսությամբ, ռեգիոնալիզացիայի շրջանակներում, պատրաստվում է միանալ Օսմանյան կայսրությանը, որտեղ սնուցող մայրերը տոլմա կփաթաթեն, իսկ տղամարդիկ կաշխատեն «խաչմերուկում», սպասարկելով մոդալ և այլ տրանսպորտային ծառայություններ՝ հայացք չնետելով Նախիջևանին, Արարատին կամ Արցախին։