Տուսկի կոշտ հայտարարությունը. Էրդողանը կոչ է անում խոցել ռուսական ինքնաթիռները

  • 10:11 23.09.2025

Լեհաստանը վճռականորեն կարձագանքի իր օդային տարածքի խախտումներին, հայտարարեց վարչապետ Դոնալդ Տուսկը երկուշաբթի՝ սեպտեմբերի 22-ին։

«Մենք կորոշենք խփել թռչող օբյեկտները, երբ դրանք խախտեն մեր տարածքը և թռչեն Լեհաստանի վրայով՝ դրանում կասկած չկա», – ասաց վարչապետը մամուլի ասուլիսում։

«Երբ մենք գործ ունենք այնպիսի իրավիճակների հետ, որոնք լիովին պարզ չեն, ինչպիսին է ռուսական կործանիչների վերջին թռիչքը Petrobaltic հարթակի վրայով, բայց առանց որևէ խախտման, քանի որ դրանք մեր տարածքային ջրերը չեն, մենք իսկապես պետք է երկու անգամ մտածենք, նախքան այնպիսի գործողություններ ձեռնարկելը, որոնք կարող են սրել հակամարտությունը», – մեջբերում է նրա խոսքերը Reuters-ը։

ՆԱՏՕ-ի 32 երկրների ներկայացուցիչներ սեպտեմբերի 23-ին Բրյուսելում կհանդիպեն Հյուսիսատլանտյան խորհրդի նիստում, որը հրավիրվել է Էստոնիայի խնդրանքով։ Խորհրդակցությունները կանցկացվեն Հյուսիսատլանտյան պայմանագրի 4-րդ հոդվածի համաձայն, որը նշում է, որ «կողմերը միշտ պետք է խորհրդակցեն միմյանց հետ, եթե նրանցից որևէ մեկի կարծիքով սպառնալիքի տակ է որևէ կողմի տարածքային ամբողջականությունը, քաղաքական անկախությունը կամ անվտանգությունը»։

Սեպտեմբերի 19-ին Էստոնիան մեղադրեց Ռուսաստանին Վայնդլո կղզու մոտ իր օդային տարածքը խախտելու մեջ՝ երեք ՄիԳ-31 ինքնաթիռներով։ ՆԱՏՕ-ի կործանիչները օդ բարձրացան, բայց ինքնաթիռները չխոցվեցին։

Վերլուծաբանները նշում են, որ Մոսկվան «փորձարկում» է ՆԱՏՕ-ի ամրությունը՝ Թրամփի և Դաշինքի փլուզմամբ և Եվրոպայի պարտությամբ շահագրգռված այլ երկրների խրախուսմամբ։

Մեծ Բրիտանիայի արտաքին գործերի նախարար Իվետ Քուփերը սեպտեմբերի 22-ին հայտարարեց, որ ՆԱՏՕ-ի օդային տարածքի խախտումը՝ Էստոնիայում և Լեհաստանում, կարող է հանգեցնել դաշինքի և Ռուսաստանի միջև ուղղակի բախման։

Միևնույն ժամանակ, Դանիայի մայրաքաղաք Կոպենհագենի Հյուսիսային Եվրոպայի ամենամեծ՝ Կաստրուպ օդանավակայանը, երկուշաբթի երեկոյան ստիպված էր մի քանի ժամով դադարեցնել բոլոր թռիչքները տարածքում անհայտ անօդաչու թռչող սարքերի պատճառով։

Լիտվայի պաշտպանության նախարար Դովիլե Շակալիենեն հիշեցրել է ռուսական Սու-24 ռմբակոծիչի խոցումը Թուրքիայի կողմից։ Նա այս մասին գրել է X-ում, այն բանից հետո, երբ Էստոնիան մեղադրել է Ռուսաստանին իր օդային տարածքը խախտելու մեջ։ «Մենք պետք է լուրջ լինենք։ Հ.Գ. Թուրքիան օրինակ ծառայեց 10 տարի առաջ։ Մտածելու տեղիք է տալիս», – գրել է Շակալիենեն Էստոնիայում տեղի ունեցած միջադեպի մասին։

2015 թվականի նոյեմբերին թուրքական կործանիչը խոցեց ռուսական Սու-24 ռմբակոծիչը սիրիա-թուրքական սահմանի վրա։

ՆԱՏՕ-ն պետք է հետևի այն օրինակին, թե ինչպես է Թուրքիան կառուցում հարաբերությունները Ռուսաստանի և Ուկրաինայի հետ, ասել է երեկ Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը Fox News-ի հատուկ ռեպորտաժին տված հարցազրույցում։ Այդպիսով նա ակնարկել է, որ ռուսական ինքնաթիռի խոցումը չի հանգեցրել Մոսկվայի և Անկարայի միջև հակամարտության, այլ հաստատել է Թուրքիայի վճռականությունը՝ դիմադրելու ցանկացած ագրեսիային։

Միևնույն ժամանակ, Էրդողանը կցանկանար, որ եվրոպացիները հայտարարեն Ռուսաստանի ագրեսիայի մասին։ Այս դեպքում ՆԱՏՕ-ն ստիպված կլինի կիրառել 5-րդ հոդվածը, և Թուրքիան իրավունք կստանա ազդել պատասխան հարվածի մասին որոշման վրա, այդ թվում՝ վետոյի իրավունք։