44 օր պատերազմ և 44 օր անպաշտպանություն
- 12:53 28.09.2025
2020 թվականի սեպտեմբերի 27-ին Արցախում սկսվեց 44-օրյա պատերազմը։ Հազարավոր ընտանիքներ կորուստներ և ցավ կրեցին։ Դպրոցական զանգի փոխարեն երեխաները լսում էին հրթիռների որոտը։ Բնականոն կյանքի փոխարեն՝ խաղաղ բնակիչները հայտնվեցին անօդաչուների, հրետանու և հրթիռային համակարգերի հարձակման տակ։
Քաղաքներն ու գյուղերը ենթարկվեցին զանգվածային հրետակոծության։ Ստեփանակերտը, Հադրութը, Մարտակերտը, Շուշին, Մարտունին. ոչ մի անկյուն անվտանգ չէր։ Մարդիկ թաքնվեցին նկուղներում և ռմբապաստարաններում։ Քաղաքացիական ենթակառուցվածքների, բնակելի թաղամասերի, դպրոցների և հիվանդանոցների վրա թիրախային հարձակումները ցույց տվեցին միջազգային մարդասիրական իրավունքի անարգանքը։ Արդյունքում՝ տասնյակ խաղաղ բնակիչներ, այդ թվում՝ երեխաներ, զոհվեցին կամ վիրավորվեցին, իսկ հազարավոր ընտանիքներ կորցրեցին իրենց տները։
Ադրբեջանը բացահայտորեն անտեսեց խաղաղ բնակիչների վրա հարձակումները և կասետային ու ֆոսֆորային զինամթերքի օգտագործումը արգելող միջազգային կոնվենցիաները։ Այս խախտումները փաստաթղթավորվել են մարդու իրավունքների կազմակերպությունների կողմից, բայց աշխարհի արձագանքը սահմանափակվեց չոր հայտարարություններով։
Աշխարհը անտարբեր հետևում էր։ Ոչ ոք չպաշտպանեց երեխաներին, կանանց և տարեցներին, որոնց միակ «մեղքը» այն էր, որ նրանք ապրում էին իրենց սեփական հողում։
44 օրը դարձավ ողբերգության և դավաճանության խորհրդանիշ։ Եվ հիշեցում՝ ուրիշների ցավի նկատմամբ անտարբերությունը վերածվում է մեղսակցության։
Ալվարդ Գրիգորյան
