«Յուր» մեղրը՝ սիրո, հիշողության և շարունակության պատմություն
- 13:53 16.10.2025
Լեռների մեջ, մեղուների բզզոցի ու մեղրի բույրի հետ է ապրում մի ընտանիք, որի ամենօրյա աշխատանքը դարձել է նաև հիշողություն՝ սիրո ու հավերժացման պատմություն։
Լուսինե Օհանջանյանն այսօր շարունակում է եղբոր՝ Յուրի Օհանջանյանի գործը, որը ոչ միայն ընտանեկան զբաղմունք էր, այլ հոգու կանչ։
«Մեղվաբուծությունը մեր ընտանեկան զբաղմունքն է դեռ 1960-ականներից», — պատմում է Լուսինեն։ «Սկզբում պապիկս էր, հետո՝ հայրս, իսկ հետո արդեն Յուրին։ Նա փոքր տարիքից էր ձգվում մեղվանոց։ Երբ նոր էր սովորում կարդալ, վերցնում էր մեղվաբուծության գիրքը ու ժամերով թերթում էր»։
Յուրին չէր վերաբերվում մեղուներին որպես եկամտի աղբյուր։ Նրա համար դա ոչ թե բիզնես էր, այլ սեր՝ խորը, ազնիվ և նուրբ։
«Նույնիսկ ջրում խեղդվող մեղվին էր փրկում։ Մեղուները նրան չէին կծում, ասում են՝ մեղուները ճանաչում են իրենց տիրոջը։ Եվ դա ճիշտ էր. նա առանց պաշտպանիչ գլխարկի մտնում էր մեղվանոց՝ հանգիստ, վստահ, խաղաղ»։
Օհանջանյանների ընտանիքի մեղվանոցը Տումի գյուղում էր՝ շուրջ 200 մեղվափեթակով։ Պատերազմը, ինչպես շատերի կյանքում, այստեղ էլ կտրեց ամեն ինչ։ Հադրութը, շքեզ Տումին եւ հսկայական մեղվանոցը անցավ թշնամու տիրապետության տակ։
Սերը մեղուների ու մեղրի հանդեպ Օհանջանյաններին նորից տարավ դեպի մեղվապահություն եւ ընտանիքը մեղր էր արարում Ստեփանակերտում։
Նոր պատերազմի ժամանակ ընտանիքը կրկին կորցրեց, այս անգամ ամենաթանկին՝ Յուրիին։
«Պապաս շատ ծանր տարավ։ Նա չէր պատկերացնում՝ ինչպես կարող է մեղվանոց վերադառնալ առանց Յուրիի։ Բայց հենց մեղուներն էին, որ նրան վերադարձրին կյանքին», — հիշում է Լուսինեն։
Ժամանակի ընթացքում ընտանիքը որոշեց շարունակել Յուրիի գործը՝ ոչ թե որպես աշխատանք, այլ որպես առաքելություն։ Լուսինեն մասնակցեց դրամաշնորհային ծրագրի, ձեռք բերեց մի քանի նոր փեթակներ, և մեղվանոցը նորից կենդանացավ, աներեւույթ տիրոջ հետ՝ Յուրիի։
Բայց այս անգամ Լուսինեն նպատակ ուներ ոչ միայն մեղր արտադրել, այլ այն դարձնել ճանաչելի ու արժևորված բրենդ․ «Արցախում մենք մեծ ճանաչում ունեինք, բայց շատ դժվար էր լավ մեղր գտնել։ Պահանջարկը մեզ մղեց մտածելու՝ եթե շարունակելու ենք Յուրիի գործը, պետք է պատմությունը տեսանելի լինի։ Մինչ այդ ոչ դեմք կար, ոչ բրենդավորում։ Ես էի նախաձեռնել, որ մեր մեղրը ունենա իր անունը, պատմությունը, դիմագիծը։ Մրցակցությունը մեծ է, բայց մեր ուժը հենց այդ պատմության մեջ է՝ Յուրիի հիշատակումն ու նրա սիրո ժառանգությունը»։
«Մենք սկսեցինք նորից մեղվաբուծությամբ զբաղվել, որ Յուրին ապրի մեղրի ու իր երազած մեղվագործության մեջ։ Յուրիի մեղրը մեր ընտանիքի պատմությունն է։»
Նրանց մեղրը հիմա կրում է հենց զոհված Յուրիի անունը՝ «Յուր»։ «Այն նաեւ մեր պապիկի ու եղբորս անունն է՝ Յուրի։ Միաժամանակ՝ յուր՝ յուրահատուկ, յուր՝ գրաբարյան «նրա» բացատրությունն ունի։ Այսպես է ծնվել բրենդը»։
Առաջին մեղրաքամը տեղի ունեցավ այս տարվա օգոստոսին։ Թեև քանակը մեծ չէր, բայց նրանց համար դա հաղթանակ էր։ Սեպտեմբերին արդեն «Յուր» մեղրը հայտնվեց վաճառքում՝ որպես ոչ միայն արտադրանք, այլև խորհրդանշական ժառանգություն։
«Առանց Յուրիի ֆիզիկական ներկայության դժվար է շարունակելը։ Բայց երբեմն թվում է՝ նա հենց մեղուների բզզոցում է, արևի ջերմության մեջ, մեղրի բույրի մեջ։ Մենք զգում ենք նրա ներկայությունը ամեն քայլում»,- ասում է Լուսինեն, ով անուն տվեց մեղրին եւ դա, թեւ ամենազգայական մոտեցումն էր եւ նորի սկիզբը։
Այսօր Օհանջանյանների ընտանիքի մեղվանոցը դարձել է ոչ միայն աշխատատեղ, այլ մի փոքրիկ հուշարձան՝ ապրող հիշողություն։ Յուրիի սերը մեղուների հանդեպ շարունակում է ապրել նրանց ձեռքերով, իսկ յուրաքանչյուր բանկա մեղրի մեջ կա նրա սրտի մի մասնիկ։
Մարիամ Սարգսյան