Փաստաբանների գործադուլ. Ինչպես կանգնեցնել ձերբակալությունների ալիքը Հայաստանում
- 18:22 17.10.2025
Վաղը նախատեսվում է «Մեր ձևով» շարժման կողմից հայտարարված հանրահավաքը, որին նախորդել են բազմաթիվ ձերբակալություններ: Այս ձերբակալությունները նպատակ ունեն ոչ միայն «գլխատել» շարժումը, այլև վախ սերմանել պոտենցիալ մասնակիցների մեջ։
Մինչդեռ երկարացվել է «Մեր ձևով» շարժման առաջնորդ Սամվել Կարապետյանի, ինչպես նաև Միքայել Սրբազանի ազատազրկման ժամկետը: Ձերբակալվել են բարձրաստիճան հոգևորականներ, այդ թվում՝ Գարեգին Բ կաթողիկոսի զարմիկ՝ արքեպիսկոպոս Մկրտիչ Պռոշյանը: Կալանավորվել է փաստաբան Ալեքսանդր Կոչուբաևը: Այսօր ձերբակալվել են Մանկավարժական համալսարանի ռեկտորը և պրոռեկտորը՝ մեղադրվելով «հանցավոր խումբ ստեղծելու» մեջ։
Չնայած ձերբակալվածներից յուրաքանչյուրը մեղադրվում է անհատական մեղադրանքներով՝ կոռուպցիայի կամ նույնիսկ ահաբեկչության նախապատրաստման մեջ, ընդհանուր միտումը հստակ է. ընդդիմադիր հայացքներ ունեցող և հասարակության մեջ ազդեցություն ունեցող անձինք ուղարկվում են բանտ:
Եվրոպական և այլ իրավապաշտպան կազմակերպությունները, որոնք մեղադրում են Վրաստանի իշխանություններին մարդու իրավունքների խախտումների և ռուսամետ դիրքորոշման մեջ, բավականին հանդուրժող են Հայաստանի իշխանությունների գործողությունների նկատմամբ։ Դա պայմանավորված է նրանով, որ Հայաստանում իշխանամետ քարոզչությունը ուղղակիորեն մեղադրում է ձերբակալվածներին Ռուսաստանի օգտին գործելու և Կրեմլի կողմից կազմակերպված դավադրությանը մասնակցելու մեջ։
Եվրոպական մարդու իրավունքների և ժողովրդավարական ինստիտուտները շփոթված են՝ պաշտպանե՞լ մարդու իրավունքները, թե՞ Նիկոլ Փաշինյանի «հակառուսական» քաղաքականությունը։ Վերջիվերջո, Փաշինյանը հաղթում է, և ահաբեկումը Հայաստանում թափ է հավաքում։ Ինչ վերաբերում է Միացյալ Նահանգներին, ժողովրդավարական և մարդու իրավունքների ինստիտուտները այնտեղ լիովին փակվել են։
Մինչդեռ եթե նախկինում Հայաստանում մարդու իրավունքների խախտումների զոհերը գիտեին, որ կարող են դիմել միջազգային կազմակերպություններին աջակցության համար, այժմ նրանք ստիպված են հույսը դնել միայն իրենց վրա։
Որոշ վերլուծաբաններ ասում են, որ քաղաքացիական անհնազանդության բացակայության դեպքում ձերբակալությունների, ճնշումների և բռնապետության ալիքը կհասնի յուրաքանչյուրին, և ոչ ոք չի ապահովագրվի գիշերային խուզարկություններից, հարցաքննություններից և ձերբակալություններից։
Առնվազն երկու փաստաբան՝ Էրիկ Ալեքսանյանը և Ռոման Երիցյանը, անժամկետ գործադուլ են հայտարարել իրենց գործընկեր Կոչուբաևի ձերբակալությունից հետո՝ Facebook-ում արված գրառման համար։ Ճիշտ է, սա բավականին «վտանգավոր» գրառում էր իշխանությունների համար, քանի որ կոչ էր պարունակում իրավապահ մարմինների, այսպես ասած՝ «օրինական բռնության» կրողներին, որոնց վրա հենվում է Փաշինյանը։ Սակայն, իրավական պետությունում նման պատճառով ձերբակալությունները թույլատրելի չեն։
Կոչեր են արվում բոլոր փաստաբաններին բոյկոտ հայտարարել և այդպիսով արտահայտել իրենց բողոքը։ Նմանատիպ կոչ է արվում նաև քահանաներին, ովքեր մինչ այժմ հավատարմորեն կատարել են իրենց առաքելությունը և խոնարհաբար բանտ են գնում՝ որպես երկնային փորձություն։
«Թավիշը» մաշվել է, և տակից դուրս են ցցվել մուրճն ու անագե քարտեզը։