Քրդերը արել են քայլը. Թուրքիան կփոխի՞ Սահմանադրությունը

  • 10:24 27.10.2025

Քրդստանի աշխատավորական կուսակցությունը հայտարարել է իր զինված ուժերի դուրսբերման մասին Թուրքիայից: Կուսակցության ղեկավարության հայտարարությունը տարածվել է կիրակի՝ հոկտեմբերի 26-ին, կուսակցությանը կից ANF լրատվական գործակալության կողմից: Այն պարզաբանել է, որ զինված ուժերը կվերաուղղորդվեն Հյուսիսային Իրաք:

Հայտարարության մեջ ընդգծվում է, որ այս քայլը ձեռնարկվել է PKK-ի և Թուրքիայի կառավարության միջև խաղաղության գործընթացի շրջանակներում: Այն նաև կոչ է անում Անկարայի կառավարությանը իրականացնել խաղաղության համաձայնագրի իր մասը և օրենքներ ընդունել քրդերի ինտեգրման վերաբերյալ:

Ի՞նչ է նշանակում «քրդերի ինտեգրման մասին օրենք»: Թուրքիայի Հանրապետությունը հիմնադրվել է տարածքային, այլ ոչ թե ազգային բաժանման հիմունքներով, և չնայած երկրում ապրում են բազմաթիվ բնիկ ժողովուրդներ, այդ թվում՝ քրդեր, հայեր և հույներ, նրանք չունեն ազգային վարչական շրջաններ: Սա արվել է անջատողականությունը կանխելու և համընդհանուր թուրքացումը ապահովելու համար, որի համար կիրառվել են նույնիսկ ցեղասպանական մեթոդներ:

Սակայն քրդերը ոչ միայն շարունակեցին կոմպակտ ապրել իրենց սեփական օրենքներով ժամանակակից Թուրքիայում, այլև տասնամյակներ շարունակ զինված պայքար մղեցին թուրքացման դեմ։ Նրանք չէին պահանջում առանձին պետություն, այլ որոշակի աստիճանի ինքնավարություն, ինչպես, օրինակ, Իրանում, Իրաքում կամ Սիրիայում։ Հենց սա են պահանջում քրդերը որպես «ինտեգրացիա»։

Էրդողանը մտադիր է ընդունել նոր սահմանադրություն, որը, ինչպես նշվել է, կարող է փոխել վարչական բաժանման սկզբունքը Թուրքիայում և ստեղծել ազգային «ինքնավարություններ»։ Այս համատեքստում կասկած չկա, որ Թուրքիան կփորձի կլանել Հայաստանը և Վրաստանը՝ նրանց առաջարկելով «ազգային ինքնավարության» կարգավիճակ։

Քրդերն իրենց քայլն արել են. հիմա Թուրքիայի հերթն է։