Ասում էի՝ սկեսրոջս 40 տարվա վաֆելնիցան շալակս կառնեմ ու կաշխատեմ
- 13:31 18.12.2025
Անահիտ Հայրիյանն Արցախի Ստեփանակերտ քաղաքից է տեղահանվել։ Վերջին տարիներին ղեկավարում էր Արցախի Հանրապետության Ազգային ժողովի լրատվության և հանրության հետ կապերի բաժինը։ Տեղահանությունից հետո զբաղվում է հրուշակագործությամբ։ Անուշահամ քաղցրավենիքը վաճառում է օնլայն՝ @Troobcka by Anahit խանութում:
–Կպատմե՞ք Ձեր մասին, տիկին Հայրիյան։
-Մինչև չարաբաստիկ 2023 թվականի սեպտեմբերի 25-ը ապրել եմ Արցախում։ Իմ արմատները ձգվում են Ասկերանի շրջանի Սզնեք գյուղից մինչև Մարտունու շրջանի Կարմիր շուկա համայնք։ 5 տարեկան էի, երբ ընտանիքով բնակություն հաստատեցինք Ասկերան քաղաքում, որը դարձավ իմ մանկության ու պատանեկության ուրախ ու տխուր օրերի անխոս վկան։ Ծնվել և մեծացել եմ մտավորականների ընտանիքում՝ շրջապատված սիրով, հոգատարությամբ ու ջերմությամբ։ Դաստիարակվել եմ մարդկային և բարոյական վեհ արժեքներով՝ ազնվությամբ, պատասխանատվությամբ ու հայրենի հողի նկատմամբ անսահման սիրով։
Դպրոցն ավարտելուց հետո ընդունվել եմ ԱրՊՀ բանասիրական ֆակուլտետի հայոց լեզվի և գրականության բաժինը, որտեղ ստացել եմ բանասիրության բակալավրի որակավորում, ապա շարունակել ուսումս, արժանացել մագիստրոսի աստիճանի։
Համալսարանն ավարտելուց հետո աշխատանքի եմ անցել Ստեփանակերտի Մեսրոպ Մաշտոց Համալսարանում՝ սկզբից որպես հայոց լեզվի և գրականության ամբիոնի դասախոս։ Տարիների ընթացքում, մասնագիտական նվիրումով, զբաղեցրել եմ նաև մի շարք ադմինիստրատիվ պաշտոններ՝ գիտքարտուղար, ամբիոնի վարիչ, այնուհետև ֆակուլտետի դեկան։ Վերջին տարիներին ղեկավարել եմ Արցախի Հանրապետության Ազգային ժողովի լրատվության և հանրության հետ կապերի բաժինը։
Կազմել եմ երջանիկ ընտանիք, որտեղ մեծացել են 3 զավակ՝ երկու որդի և մեկ դուստր։ Ավագ որդիս՝ Տիգրանը, տեղահանությունից հետո ամուսնացել է՝ կյանքի նոր փուլ սկսելով արդեն հայրենիքից հեռու։ Միջնեկ որդիս՝ Նարեկը, 3-րդ կուրսի ուսանող է, իսկ դուստրս՝ Տաթևը, դեռ դպրոցական է։
–Ինչպես բոլոր արցախցիները՝ Դուք ևս պատերազմներ եք տեսել, դարձել բռնի տեղահանված:
-Իմ գիտակցական կյանքում տեսել եմ 4 պատերազմ, որոնցից յուրաքանչյուրն անջնջելի հետք է թողնել ոչ միայն իմ հիշողություններում, այլև աշխարհընկալման, արժեքների գնահատման և ներքին ուժի բացահայտման գործում։ Ցավոք, այդ պատերազմներից 3-ը բաժին հասան նաև իմ երեխաներին՝ խլելով նրանցից հայրենի բնօրրանում երջանիկ ու խաղաղ ապրելու իրավունքը և վաղ հասակում ստիպելով ճանաչել պատերազմի ծանր ու անարդար դեմքը։ 2023 թվականի սեպտեմբերի 19-ը շրջադարձային եղավ բոլորիս համար։ Մենք բախվեցինք դառն ու դաժան իրականության՝ դառնալով մեր սեփական հայրենիքի կարոտը։
–Հնարավո՞ր էր արդյոք հարմարվել նոր միջավայրին։ Ինչպիսի քայլեր եք ձեռնարկեցիք, որ կարողանաք ոտքի կանգնել։
-Տեղահանվելուց հետո հաստատվեցինք Երևանում։ Նոր միջավայրին հարմարվելը հեշտ չէր. ամեն ինչ օտար էր՝ սկսած փողոցներից մինչև մարդկանց հայացքները, հոգում ու սրտում շարունակ Արցախն էր։ Դեռեւս Արցախում սիրում էի աշխատել խմորեղենի հետ։ Իմ պատրաստած տրուբոչկաները մեծ սիրով էին ընդունվում դրանք համտեսողների կողմից։
44-օրյայից հետո մեր կյանքն Արցախում վերածվել էր վտանգներով ու անորոշություններով լի օրերի, որտեղ խաղաղությունն այլեւս մշտական չէր։ Ընկերական և կոլեկտիվ միջավայրում երբեմն կես կատակ՝ կես լուրջ խոսում էինք այն մասին, թե եթե Աստված մի արասցե, Արցախից դուրս ապրելու լինենք, ինչով պետք է զբաղվենք։ Այդ զրույցների ընթացքում ես հաճախ ասում էի՝ սկեսրոջս 40 տարվա վաֆելնիցան շալակս կառնեմ ու կաշխատեմ։ Գիտեի, որ խոսքն ուժ ունի, բայց երբեք չէի պատկերացնում, որ այն կկատարվի այս գնով։ Տեղահանության օրերին փոքրիկ մարդատար մեքենայում տեղավորեցի նաև այդ վաֆելնիցան՝ որպես անցյալի, հիշողության և շարունակականության խորհրդանիշ։ Հենց այն էլ դարձավ իմ հետագա գործունեության հիմնաքարը։
Մասնագիտական համապատասխան աշխատանք չգտնելով՝ ընտանիքիս անդամների աջակցությամբ բացեցինք առցանց խանութ և սկսեցինք պատվերներ ընդունել։ Հայաստանյան շուկայում նմանատիպ խմորեղեն գրեթե չկար, և մեր պատրաստած տրուբոչկաները հենց առաջին րոպեից ունեցան իրենց պատվիրատուները։ Դրանք երեխաների մոտ ցուրտ եղանակին պաղպաղակի հանդեպ ունեցած ցանկությունը հագեցրին, իսկ միջին ու բարձր տարիքի մարդկանց մեջ վերարթնացրին մանկության համի հիշողությունները’ դառնալով ոչ միայն յուրահատուկ հրուշակեղեն, այլև հուշի և ջերմության վերադարձ։
–Ձեր նոր գործունեության ոլորտում մասնագիտական հմտություններ ձեռք բերելու, ավելի կատարելագործվելու համար մասնակցե՞լ եք որևէ ծրագրերի։
-Հաճախորդների պահանջարկին համապատասխան՝ ժամանակի ընթացքում քիչ-քիչ ընդլայնեցինք տեսականին։ Քաղցրասեր լսարանին ներկայացրինք արցախյան ծագման փախլավա, գաթա ինչպես նաև տարբեր դասական և ժամանակակից հրուշակեղեն՝ պահպանելով թե՛ ավանդական համերը, թե՛ ժամանակակից մոտեցումները։ Ոլորտում հմտություններ և մասնագիտական որոշակի գիտելիքներ ձեռք բերելու համար մասնակցել եմ ՀԲԸՄ կողմից նախաձեռնված <<Սովորիր և վաստակիր. Արցախ>> ծրագրին։ Այնուհետև ձեռնարկատիրական գործունեություն սկսելու և այն արդյունավետ զարգացնելու համար մասնակցել եմ ՀԲԸՄ <<Կին ձեռներեցներ>> ծրագրին, ինչպես նաև Գյումրիի ՏՏ կենտրոնի (GITC) <<She can- Կանանց Տնտեսական Զորեղացման Աքսելեատոր>> ծրագրի բիզնես դասընթացներին՝ ստանալով անհրաժեշտ գիտելիքներ բիզնեսի ճիշտ կառավարման և զարգացման համար։ Ծրագրի արդյունքում արժանացել եմ She can նախաձեռնության դրամաշնորհին, որի աջակցությունը հնարավորություն տվեց ձեռք բերել խմորեղենի արտադրության համար անհրաժեշտ սարքավորումներ’ զգալիորեն բարձրացնելով աշխատանքի որակն ու արդյունավետությունը։
–Հավանաբար մտածում եք Ձեր գործունեությունն ավելի ընդլայնելու մասին։
-Ֆինանսական բավարար միջոցների առկայության դեպքում նպատակ եմ դրել բացել փոքրիկ խանութ-արտադրամաս, որտեղ հնարավոր կլինի ոչ միայն ավելացնել արտադրանքի տեսականին, այլև անմիջականորեն հաղորդակցվել հաճախորդների հետ և փոխանցել արցախյան խմորեղենի յուրահատուկ համն ու մշակույթը։
Ես ամեն օր մտովի վերադառնում եմ Արցախ, քանի որ մեր կապն անքակտելի է։ Այնտեղ է իմ արմատների, իմ հիշողությունների և իմ երջանկության աղբյուրը։ Արցախն այն ուժն է, որ միշտ նորից ստեղծելու, վերագտնելու և ապրել- վերապրելու եռանդ է տալիս։
Կարինե ԲԱԽՇԻՅԱՆ