Թուրքիան նոր պահա՞նջ է ներկայացնում Հայաստանին․ հիմա էլ Մեծամորի ԱԷԿ-ը

Հանդիպման արդյունքում ստեղծվում է մշտական գործող մոնիտորինգային խորհուրդ, որը համակարգվում է ԵՄ տեխնիկական մասնագետների կողմից, որի կազմում ընդգրկված են Թուրքիայի քաղաքապետարանների, ուժային և վերահսկողական կառույցների աշխատակիցներ, հասարակայնության և ԶԼՄ-ների ներկայացուցիչներ: Խորհրդի ղեկավար է նշանակվել Իգդիրի նահանգապետի տեղակալ Աբդուրահման Չելեբին։

Նախատեսվում է անցկացնել հավաքներ և պատրաստել զեկույցներ ռադիոակտիվ ֆոնի փոփոխության, բնակչության ազդարարման եղանակների մշակման, արտակարգ իրավիճակների հետևանքների վերացման միջոցառումների և այլնի վերաբերյալ:

Հիշեցնենք՝ սեպտեմբերին Մոսկվայում կայացած «Գլոբալ ատոմային ֆորումի» ընթացքում Նիկոլ Փաշինյանը հայտնել էր ատոմակայանի շահագործման ժամկետը մինչև 2036-ը երկարաձգելու մասին: Նրա խոսքով՝ կայանի արդիականացման և աշխատանքի երկարացման նախագիծն իրականացվում է «Ռոսատոմի» և միջազգային գործընկերների հետ համատեղ:

Ապահովելով Հայաստանի էներգետիկ հաշվեկշռի զգալի մասը՝ ատոմակայանը բարդացնում է ամերիկյան արտադրության մոդուլային ատոմային ռեակտորների (SMR-ռեակտորներ) հետ փորձարկումները, որոնք հղի են դժբախտ պատահարներով և արտակարգ իրավիճակներով:

Հիշեցնենք, որ 2022 թվականի դեկտեմբերին Արցախի շրջափակումը նույնպես սկսվեց «էկոակտիվիստներից»՝ մորթե վերարկուներով կանանց, որոնց ձեռքերում խեղդամահ արված աղավնիներ էին։

Թուրքիան, որը «առանց նախապայմանների» հասավ Երևանի և Բաքվի միջև «խաղաղության պայմանագրի» նախաստորագրումը և Հայաստանի հարավը թյուրքական միջանցքի տակ հանձնմանը, համառորեն հրաժարվում է բացել Հայաստանի հետ սահմանը։ Այժմ այն ​​փաստորեն առաջ է քաշում նոր պայման՝ Հայկական ատոմակայանի փակումը։ Այս պայմանը կարող է դառնալ ոչ միայն սահմանը բացելուց հրաժարվելու, այլև բնապահպանական կարգախոսներով Հայաստանի տարածք ներխուժելու պատրվակ։

Մերժելով Ֆրանսիայի, Կանադայի և այլ երկրների առաջարկները նոր ատոմակայան կառուցելու վերաբերյալ, Հայաստանը միտումնավոր վատ ուղի է ընտրել. կամ համագործակցություն Ռուսաստանի հետ, կամ ատոմակայանի փակում և անցում կասկածելի «մոդուլային էլեկտրակայանների»։ Երկու տարբերակներն էլ ենթադրում են ծանր հետևանքներ Հայաստանի էներգետիկ ոլորտի և անվտանգության համար։

Ատոմակայանը անվտանգության գործոն է, բայց Հայաստանի կառավարությունը միջոցներ չի ձեռնարկում Հայաստանի համար արցախյան «էկոլոգիական» սցենարը կանխելու համար՝ խրախուսելով այն Ռուսաստանի հետ համագործակցությունով և և մոդուլային կայանների մասին խոսակցություններով։