Եթեր է հեռարձակվել Հայաստանի Հանրապետության վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հարցազրույցը թուրքական լրատվամիջոցների ներկայացուչիչների հետ: Զրույցը սկսվել է “ջուրը փոքրին, խոսքը` մեծին” ասացվածքով եւ ավարտվել դրանով: Փաշինյանն ասել է, որ այդ ասացվածքը Հայաստանում էլ կա, նա լսել է դա մեծերից եւ հիմա, երբ ինքն է ծնող, հաճախ նույնն է ասում իր երեխաներին:
Փաշինյանը պատասխանել է մի շարք կարեւոր հարցերի, ասել, որ Հայաստանը պատրաստ է Ադրբեջանին ՀՀ տարածքով դեպի Նախիջեւան ճանապարհ տալ, խոսել է գերիների վերադարձի, հայ-թուրքական, Ադրբեջանի հետ հարաբերությունների մասին: Ճուրը կուճիրնն ա, խոսկը` մեծիքը, արցախցիներն էլ ունեն…
Ադրբեջանի եւ Հայաստանի միջեւ խաղաղության պայմանագրի համաձայնության մասին լուրը Հայաստանում ոչ միանշանակ ընդունվեց, Կովկասով հետաքրքրված արեւմտյան փորձագետները, լրագրողները սա դրական քայլ են համարել, X-ում արդեն Ֆրանսիայի նախագահ Մակրոնն է ողջունել: Նրան հետևել են այլ երկրներ և կազմակերպություններ։
«Հայաստանի եւ Ադրբեջանի միջեւ խաղաղության պայմանագրի ստորագրման խոչընդոտներ այլեւս չկան, ինչը ճանապարհ կհարթի Հարավային Կովկասում կայուն խաղաղության համար», գրել է Ֆրանսիայի նախագահը։
Օրեր առաջ ադրբեջանական մամուլը հեղեղված էր վերնագրերով, իբր Հայաստանը պատերազմի է պատրատվում, անգամ ժամկետներ նշելով` ապրիլին: Երեկվանից ինչ-որ «հանգստություն» է նկատվում ադրբեջանական լրատվամիջոցներում: Թեման սահուն անցել է նավթին, Ուկրաինան են լսուբանում, խոսում Ադրբեջանի տնտեսական աճի եւ այնի մասին:
Բոլորը գոհ ու շնորհակալ են, մի խոսքով։
Դեռ երեկ արցախցիները հավաքվել են Հայաստանում Շվեյցարիայի դեսպանատան դիմաց եւ շնորհակալություն հայտնել այդ երկրին՝ Ղարաբաղյան հիմնախնդրի վերաբերյալ լսումներ կազմակերպվելու համար, իսկ Արցախի Ազգային ժողովի նախագահի պարտականությունները կատարող Գագիկ Բաղունցը ասել է.
«Տարբեր ուժեր, ինչպես դրսում, այնպես էլ ՀՀ-ում, փորձում են իրավիճակը ներկայացնել այնպես, որ Ղարաբաղի հարցը փակված է, ընդհանրապես չկա։ Մենք դրան մեր վճռական անհամաձայնությունն ենք հայտնում։ Մենք պայքարել ենք եւ պայքարելու ենք մեր հավաքական վերադարձի համար մեր պատմական հայրենիք»։
«Ամենալավագույն» սցենարը պատրեկացնենք. “խաղաղության պայմանագիրը” ստորագրվել է, ադրբեջանցիները ՀՀ տարածքով ճանապարհ ունեն դեպի Նախիջեւան, գոհ գնում-գալիս են, գերիները վերադարձել են, եվրոպացիները` գնացել եւ այն:
Իսկ ի՞նչ է տեղի ունենենալու լուսանցքում մնացած Արցախի եւ արցախցիների հետ: Ի՞նչ կարող է այսքանից հետո Շվեյցարիան անել, որտե՞ղ մնաց Միջազգային դատարանի որոշումը, որտե՞ղ մնացին արցախցիների իրավունքները:
Պարզ չէ, թե երբ եւ որտեղ կստորագրվի խաղաղության պայմանագիր կոչվածը, պարզ չէ, թե ինչ հետեւանքներ կունենա այն Հայաստանի համար, բայց արցախցիները թերեւս մի պարզ հարց կարող են տալ. լավ, պա մո՞ւնք…
Ի՞նչ անեն արցախցիները: Օնյալն նայեն իրենց ջրով լի մաղալներին, որտեղ այնքան խորոված են արել, իրենց դատարկ տների՞ն նայեն, նայեն, թե ինչպե՞ս են Թուրքիայի եւ Ադրբեջանի դրոշները իրենց պատշգամբներին կախել, նայեն, թե ինչպե՞ս են Ստեփանակերտում շենքերը քանդում: Սպասեն, թե ի՞նչ անակնկալ սոցիալական “նոր” ծրագրի կներկայացնի Հայաստանի կառավարությունը վաղը, որքա՞ն են այսպես անորոշ ապրելու վարձ տալով Հայաստանում:
Ի՞նչ անեն արցախցիները, երբ ոչ ջուրն է նրանցը, ոչ խոսքը:
Մարութ Վանյան
