Month: Մայիս 2025

Եվրոպայի վերջնագիրը Պուտինին. կամ մեկամսյա հրադադար, կամ ավելի խիստ պատժամիջոցներ և օգնություն Ուկրաինային

Posted on by naira

Կիևը և նրա դաշնակիցները կրկին Կրեմլին առաջարկել են առնվազն 30 օրով հրադադար և պատրաստ են գործողություններ ձեռնարկել, եթե Պուտինը շարունակի անտեսել այդ նախաձեռնությունը։

Մեծ Բրիտանիայի վարչապետ Քեյր Սթարմերը «վճռական կոալիցիայի» առաջնորդների հանդիպումից հետո հայտարարել է, որ Լոնդոնը, ԱՄՆ նախագահի վարչակազմի հետ համատեղ, մտադիր է մեծացնել Ուկրաինային տրամադրվող ռազմական օգնությունը, եթե Մոսկվան մերժի 30-օրյա հրադադարը, հաղորդում է Dialog.UA-ն։

Իր հերթին, Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնը հայտարարել է, որ դաշնակիցները լրացուցիչ, ավելի խիստ պատժամիջոցներ կկիրառեն Ռուսաստանի դեմ, եթե ռուսական ռեժիմը հրաժարվի պահպանել հրադադարի ռեժիմը։ Ֆրանսիայի առաջնորդը նաև հայտարարեց Փարիզի պատրաստակամության մասին կազմակերպել Կիևի և Մոսկվայի միջև ուղիղ բանակցություններ, եթե 30-օրյա հրադադար կնքվի։

Գերմանիայի վարչապետ Ֆրիդրիխ Մերցը նույնպես հայտարարեց դաշնակիցների մտադրության մասին՝ մեծացնել Կրեմլի վրա ճնշումը՝ նրան բանակցությունների կոչ անելու համար։ «Մենք պատրաստ ենք պատժամիջոցներ կիրառել, եթե մեր նախաձեռնությունը չընդունվի», – ասաց կանցլերը։

Ուկրաինայի նախագահ Վլադիմիր Զելենսկին պարզաբանել է, որ Կիևը և նրա գործընկերները համաձայնել են մայիսի 12-ին սկսել լիարժեք և անվերապահ հրադադար, որը պետք է տևի առնվազն մեկ ամիս, և պահանջում են, որ Ռուսաստանը համաձայնություն տա հրադադարին։ Պետության ղեկավարը հավելել է, որ 30-օրյա հրադադարի իրականացումը հնարավորություն կտա անցնել առարկայական դիվանագիտության՝ խաղաղության քաղաքական և մարդասիրական հիմքերը քննարկելու համար։

Մինչդեռ NBC News-ը, հղում անելով աղբյուրներին, հաղորդում է, որ ԱՄՆ-ի, Եվրոպայի և Ուկրաինայի բանակցողները պատրաստել են փաստաթուղթ՝ 22 առաջարկներով՝ Ուկրաինայի դեմ Ռուսաստանի պատերազմը դադարեցնելու համար։ Կետերից մեկը պարունակում է 30-օրյա հրադադար, մյուսը՝ որ Միացյալ Նահանգները չի աջակցի Ուկրաինայի անդամակցությանը ՆԱՏՕ-ին։ Աղբյուրները հավելել են, որ Թրամփի հատուկ դեսպանորդ Սթիվ Վիտկոֆը, ինչպես սպասվում է, շուտով դրանք կներկայացնի Պուտինին։

Հնդկաստանը և Պակիստանը համաձայնության են եկել ԱՄՆ-ի միջնորդությամբ կնքված հրադադարի շուրջ

Posted on by naira

ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը հայտարարել է, որ Հնդկաստանը և Պակիստանը, ԱՄՆ միջնորդությամբ, համաձայնության են եկել անհապաղ և լիակատար հրադադարի շուրջ։ Հնդկաստանի և Պակիստանի իշխանությունները հաստատել են այս տեղեկությունը։ Մայիսի 10-ի գիշերը երկու միջուկային տերությունների միջև հակամարտության սրումը հասավ նոր մակարդակի, երբ Պակիստանի կառավարությունը հայտարարեց Հնդկաստանի դեմ խոշոր ռազմական գործողություն սկսելու մասին։

«Միացյալ Նահանգների միջնորդությամբ երկար գիշերվա բանակցություններից հետո ուրախ եմ հայտարարել, որ Հնդկաստանը և Պակիստանը համաձայնության են եկել լիակատար և անհապաղ հրադադարի շուրջ», – գրել է ԱՄՆ նախագահը իր TruthSocial սոցիալական ցանցում։

Թրամփը չի ներկայացրել համաձայնագրի մանրամասները։ Նա շնորհավորեց երկու երկրներին էլ ողջախոհություն ցուցաբերելու համար։

ԱՄՆ պետքարտուղար Մարկո Ռուբիոն վերջերս զանգահարել էր Պակիստանի և Հնդկաստանի պաշտոնյաներին՝ առաջարկելով միջնորդի դեր ստանձնել բանակցություններում։

Երկրորդ համաշխարհայինի վերջին ղարաբաղցի վետերանները չդիմացան 2023 թ․ տեղահանությանը

Posted on by naira

Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի վետերանների միության տվյալներով՝ 1941-45 թվականներին կռվի է մեկնել 45 հազար մարդ Ղարաբաղից, վերադարձել՝ գրեթե 23 հազարը։ Սա Լեռնային Ղարաբաղի բնակչության 32%-ն է՝ տոկոսային հարաբերությամբ՝ 5 անգամ ավելի, քան ամբողջ ԽՍՀՄ-ում։ Այդ ժամանակ հայերը կազմում էին Արցախի բնակչության ավելի քան 90%-ը։

2020 թվականի մայիսի 9-ի դրությամբ Արցախում կենդանի էին Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի 28 վետերաններ։ 44-օրյա պատերազմից հետո 10 վետերան վերադարձավ տարհանումից։ Չորս վետերաններ փրկվեցին Արցախից բռնի տեղահանությունից հետո, բայց մահացան վերջին տարիներին։

Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ողջ ընթացքում Միության տարբեր մասերից մոտ 500,000 հայեր զորակոչվեցին։ Պատերազմի ընթացքում կազմավորվեց 6 հայկական դիվիզիա, հայերը տվեցին 64 գեներալ և 106 Խորհրդային Միության հերոս։ 70,000 հայ պարգևատրվել է քաջության և արիության համար, 27-ը՝ Փառքի շքանշանի լիիրավ կրողներ, 4-ը՝ մարշալներ, 1-ը՝ ծովակալ։

Ալվարդ Գրիգորյան

Ինչ է առաջարկել Լուկաշենկոն Փաշինյանին այս անգամ

Posted on by naira

Մոսկվայի Կարմիր հրապարակում մայիսի 9-ի շքերթն ավարտվեց «առանց զոհերի». Սի Ծինպինը հաջողությամբ կատարեց «անվտանգության հովանոցի» դերը, և շքերթի արդյունքում ոչ ոք չտուժեց։ «Օրեշնիկները» նույնպես մնացին իրենց պատյաններում և չհայտնվեցին կիևյան “կաշտանների” կողքին։

Շքերթից անմիջապես հետո սկսվեցին աշխարհաքաղաքական տեղաշարժեր. Պակիստանը հարվածեց Հնդկաստանին, ապա առաջարկեց «անցնել դիվանագիտության», Ֆրանսիայի, Մեծ Բրիտանիայի, Գերմանիայի և Լեհաստանի առաջնորդները գնացքով մեկնեցին Կիև, որտեղ պետք է տեղի ունենա մի բան, որը կստիպեր Ռուսաստանին համաձայնվել 30-օրյա զինադադարի և, ի վերջո, պատերազմի դադարեցման։

Հայտնի դարձավ նաև, որ ԱՄՆ-Իրան բանակցությունների հաջորդ փուլը տեղի կունենա մայիսի 11-ին, և Իսրայելի վարչապետ Նեթանյահուն չի մեկնել Բաքու և չի հանդիպել Էրդողանի և Ալիևի հետ։ Դրանից հետո Ալիևը հրաժարվեց Մոսկվա գնալուց և մեկնեց Շուշի, որտեղ, ըստ երևույթին, այսօր կսպասի Էրդողանին (և գուցե Նեթանյահուին):

Փաշինյանը նույնպես անվնաս է մնացել Մոսկվա կատարած այցից և Լուկաշենկոյի հետ երկար զրույցներից հետո։

Ինչպես հայտնի է, Լուկաշենկոյի միջոցով Ալիևը և Պուտինը Հայաստանի ղեկավարությանը «շահավետ» առաջարկներ են փոխանցում։ Օրինակ՝ Լուկաշենկոն խոստովանեց, որ Ալիևը իր ներկայությամբ Սերժ Սարգսյանին առաջարկել էր 5 միլիարդ դոլար՝ ազատագրված տարածքներից հրաժարվելու համար, բայց նա չի ընդունել այն։ Լուկաշենկոն չի բացահայտել, թե ինչ են առաջարկել Փաշինյանին և արդյոք նա ընդունել է այն։

Սակայն երեկ Մոսկվայում, ըստ երևույթին, Լուկաշենկոն Փաշինյանին նոր առաջարկ է փոխանցել։ Տրամաբանությունը հուշում է, որ հաշվի առնելով ամերիկա-իրանական հաշտեցման հեռանկարը, որը մահացու սպառնալիք է Ռուսաստանի, Ադրբեջանի, Թուրքիայի և Իսրայելի համար, Փաշինյանին պետք է առաջարկվեր համաձայնել այսպես կոչված Զանգեզուրի միջանցքը ռուս-թուրքական ուժերի վերահսկողությանը հանձնելուն և այնտեղ միջազգային «մաքսավորների» մուտքը թույլ չտալ։

Դատելով նրանից, թե ինչպես էր Փաշինյանը ուշադիր լսում և զառանցանքի նոպա չունեցավ, ինչպես դա տեղի է ունենում Հայաստանի խորհրդարանում, Լուկաշենկոի փաստարկները շատ ծանրակշիռ էին։ Օրինակ, եթե դու դա չանես, մենք անմիջապես իշխանության կբերենք նրանց, ովքեր դա կանեն։ Դա 5 մլրդ․-ից էլ ավել արժի։

Այս առաջարկը տրամաբանական է թվում նաև այն փաստի ֆոնին, որ նախկինում հայտարարվել էր Պուտինի, Ալիևի և Փաշինյանի հանդիպման և այսպես կոչված «խաղաղության պայմանագրի» ստորագրման մասին Մոսկվայում մայիսի 9-ին։ Սակայն Ալիևը թայմ-աութ վերցրեց, ըստ երևույթին, որպեսզի Լուկաշենկոյին և Փաշինյանին հնարավորություն տա խոսելու։ Ինչի՞ համար Ալիևը պետք է ստորագրի «համաձայնագիր» և ստանձնի ավելորդ պարտավորություններ, եթե նպատակին կարելի է հասնել առանց դրա։

Մոսկվայից վերադառնալուց հետո Փաշինյանը մեկնել է Սյունիք։

Մերցը, Մակրոնը, Սթարմերը և Տուսկը մեկնում են Կիև

Posted on by naira

Գերմանիայի կանցլեր Ֆրիդրիխ Մերցը, Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնը, Մեծ Բրիտանիայի և Լեհաստանի վարչապետներ Կիր Ստարմերը և Դոնալդ Տուսկը ուղևորվում են Ուկրաինայի մայրաքաղաք։ Այս մասին քաղաքական գործիչները հայտնել են X սոցիալական ցանցի իրենց էջերում՝ ուրբաթ, մայիսի 9-ի երեկոյան։ «Ճանապարհին դեպի Կիև։ «Ուկրաինան կարող է հույսը դնել մեզ վրա», – գրել է Մերցը։

Եվրոպական պետությունների առաջնորդները, ինչպես սպասվում է, Կիև կժամանեն շաբաթ օրը՝ մայիսի 10-ի առավոտյան։ AFP-ի թղթակցի փոխանցմամբ՝ քաղաքական գործիչները գնացքը նստել են Լեհաստանում՝ Ուկրաինայի հետ սահմանի մոտ։ Սա Ֆրիդրիխ Մերցի առաջին այցն է երկիր՝ որպես կանցլեր։

«Մենք <…> կանգ կարնենք Կիևում՝ համերաշխություն ցուցաբերելով Ուկրաինայի հետ՝ շարունակվող ռուսական ներխուժման լույսի ներքո”, գրել է Մերցը H-ում: Նա նաև հաստատել է, որ չորս երկրներն էլ աջակցում են ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի նախաձեռնությանը՝ պատերազմում 30-օրյա հրադադարի վերաբերյալ:

«Միացյալ Նահանգների հետ միասին մենք կոչ ենք անում Ռուսաստանին համաձայնել 30-օրյա լիարժեք և անվերապահ հրադադարի՝ արդար և երկարատև խաղաղության շուրջ բանակցությունների համար տարածք ստեղծելու համար: Մենք պատրաստ ենք աջակցել խաղաղության բանակցություններին, որոնք պետք է սկսվեն հնարավորինս շուտ՝ հրադադարի տեխնիկապես իրականացման և համապարփակ խաղաղության համաձայնագրի պատրաստման նպատակով», – հավելեց նորընտիր դաշնային կանցլերը:

Վերջապես, նա խոստացավ ընդլայնել Ուկրաինային ցուցաբերվող աջակցությունը։ «Մինչև Ռուսաստանը չհամաձայնի մշտական ​​​​հրադադարի, մենք կշարունակենք մեծացնել ճնշումը ռուսական ռազմական մեքենայի վրա», – եզրափակեց քաղաքական գործիչը։

Պակիստանը հայտարարել է Հնդկաստանի դեմ լայնածավալ ռազմական գործողության մասին

Posted on by naira

Երկու միջուկային տերությունների միջև հակամարտության սրումը հասել է նոր մակարդակի. մայիսի 10-ի առավոտյան Պակիստանի կառավարությունը հայտարարել է Հնդկաստանի դեմ խոշոր ռազմական գործողության մեկնարկի մասին։

Հայտարարությունը հնչել է մեկ ժամ անց այն բանից հետո, երբ Պակիստանի զինվորականները հայտարարեցին, որ հրթիռներ են արձակել Պակիստանում ավիաբազաների, այդ թվում՝ Իսլամաբադի մոտ գտնվող Նուր Խան բազայի վրա։

Հակամարտության այս փուլի սկզբից ի վեր արդեն մոտ 50 մարդ է զոհվել։

Մայիսի 10-ին, շաբաթ վաղ առավոտյան, Պակիստանի կառավարությունը հայտարարեց Հնդկաստանի դեմ «Բանյան ուն Մարսուս» (Ամուր պատ) անվամբ խոշոր ռազմական գործողության մեկնարկի մասին՝ այն անվանելով «ագրեսիայի պատասխան»։

Ավելի ուշ Պակիստանի բանակի պաշտոնական հեռուստաալիքը հայտարարեց Բեասում հնդկա-ռուսական համատեղ ձեռնարկության կողմից արտադրվող գերձայնային BrahMos հրթիռների պահեստի ոչնչացման, ինչպես նաև Հնդկաստանի Քաշմիրի Ուդհամպուրում և Փանջաբ նահանգի Պատհանկոտում հնդկական ավիաբազաներին հարվածների մասին։

Ընդհանուր առմամբ, ըստ Պակիստանի ռազմական X հեռուստաալիքի, Հնդկաստանում հարված է հասցվել 25 թիրախի, այդ թվում՝ Ադամպուրում գտնվող S-400 համակարգին (հնդկական զինվորականները այս պնդումն անհիմն են անվանել): Պակիստանի զինվորական պաշտոնյաների խոսքով՝ բոլոր 25-ը ռազմական օբյեկտներ են։

Յակովը զոհվեց նոյեմբերի 5-ին Շուշիի համար մղված մարտերում

Posted on by naira

Այս մայիսյան օրերը կապված են անհավասար մարտում ընկած ընկերների անունների հետ։ Նրանցից մեկը Արցախի Ազգային անվտանգության ծառայության լեյտենանտ Յակով Սարգսյանն է։

Քաջ, բարի, կենսուրախ մարդ, ով պատրաստ էր կյանքի ուրախ և տխուր պահերը կիսել ընկերների և ընտանիքի հետ և միշտ օգնության էր հասնում ճիշտ պահին։

Յաշան ընտանիքի միակ երեխան է։ Նա ծնվել և իր կյանքն ապրել է Ստեփանակերտում։ Սովորել է Ստեփանակերտի թիվ 3 դպրոցում: Ավարտելուց հետո ընդունվել է Մեսրոպ Մաշտոց համալսարանի իրավաբանական ֆակուլտետ: Բազմիցս մասնակցել է տարբեր ռազմահայրենասիրական միջոցառումների։

Նա ակտիվ մասնակցություն է ունեցել Ապրիլյան և 44-օրյա պատերազմներին։ Անչափ սիրում էր Շուշին։ Պատահական չէ, որ Յակովի և Անջելինայի հարսանիքը տեղի է ունեցել այնտեղ 2020 թվականի օգոստոսին։ Սակայն նրանց ընտանեկան կյանքը ավաղ շուտով ողբերգական ավարտ ունեցավ։

44-օրյա պատերազմի առաջին իսկ օրերից Յակովը կամավոր կերպով մեկնեց ռազմաճակատ՝ պաշտպանելու իր հայրենիքը։ Նա ծառայել է ամենավտանգավոր շրջաններում։ Ծննդյանս նախօրեին՝ 2020 թվականի հոկտեմբերին, երկու օրով եկավ Երևան։ Հարազատները խնդրում էին նրան չվերադառնալ, բայց Յակովն այնքան էր սիրում իր հայրենի Արցախը, որ լքեց նույնիսկ Անգելինային, որին սիրահարված էր դեռ դպրոցից, հանուն հայրենիքի։

Յակովը զոհվել է 2020 թվականի նոյեմբերի 5-ին Շուշի քաղաքի համար մղված մարտերում։ Պարգևատրվել է «Մարտական ​​խաչ» 1-ին աստիճանի շքանշանով և «Արիության համար» մեդալով։

«Յաշան մանկուց սիրում էր աստղերը դիտել, իսկ հիմա նա բարձրացել է երկինք՝ միանալու նրանց», – ասում են նրա ընտանիքն ու ընկերները։

Անկախ նրանից, թե ինչպես են փորձում խեղաթյուրել պատմությունը, Արցախի հերոսների անուններն ու սխրագործությունները հավերժ կմնան ժողովրդի սրտերում և հիշողության մեջ։ Վաղ թե ուշ կգա նոր հաղթանակների երկար սպասված ժամանակը, և եթե ոչ մենք, ապա մեր երեխաներն ու թոռները մի օր կրկին կդառնան «լեռներում հարսանիքի» քավորներ։

Արսեն Աղաջանյան

Անմահ գունդը շրջափակված Ստեփանակերտում (տեսանյութ)

Posted on by naira

Չորս պատերազմ, բազմաթիվ ռազմական դիվերսիաներ և սադրանքներ, շրջափակումներ և, ի վերջո, վտարում։

Հայերը հարգանքի տուրք են մատուցում իրենց ընկած հերոսների հիշատակին։

«Անմահ գունդը» պաշարված Ստեփանակերտում

Տեսանյութը՝ Ալվարդ Գրիգորյանի

Շուշի․ դա վերջին հարսանիքը չէր լեռներում

Posted on by naira

Մարիամի և Հովիկի պսակադրությունը Ղազանչեցոցում, 2020 

Իմ առաջին նկարը Շուշիի կանաչ ժամ եկեղեցու առաջ է: Իսկ հիմա՝ մեր նկարը հյուսված է Շուշիի պատմության հետ։

Ազատագրումից մի քանի տարի անց Շուշին այն վայրն էր, որտեղ ամենաբարձրն էին հնչում եկեղեցու զանգերը: Մայիսի 9-ը արցախցիներիս համար նշանակալի է, քանի որ հենց Շուշիի ազատագրումն էր, և այդ օրը մեր բանակի ծնունդն էր: Ինչքան էլ փառահեղ էր հայրենականի ժամանակ տարած հաղթանակը, Շուշիի ազատագրումն այնքան ցանկալի էր, որ գոնե իմ սերնդի համար, մայիսի 9-ը հենց Շուշիի մասին էր:

Երբ տարիներ անց՝ «Հարսանիք լեռներում» օպերացիայի հետքերով, մի քանի անգամ բարձրացանք Շուշի, հաղթանակն ավելի շոշափելի դարձավ։ Շուշին, որքան էլ ավերածություններ էր տեսել ու հազարավոր դաժան ճակատագրեր կրել, այն խաղաղության օրրան էր։

Սառը օդը, առավոտյան Ղազանչեցոցի զանգերը, որոնք կարծես լսելի էին քաղաքի ամեն ծայրից…

Ազատություն և խաղաղություն բառերը հոմանիշներ էին, քանի որ հենց Ջդրդուզի բարձունքում ազատությունն այնքան իրական էր, որ մի մասնիկ էիր դառնում նրա հզոր ուժի։

Քառօրյա և 44-օրյա պատերազմների ընթացքում Արցախի տարբեր բնակավայրերից մարդիկ գնում էին Շուշի՝ վստահ լինելով, որ անառիկ քաղաքը միշտ անվտանգ է։

Շուշին ինձ համար այլ արժեք ունի, իսկ 44-օրյա պատերազմի ժամանակ մեր պսակադրությունն այնտեղ անցկացրելը պատահական չէր։

Իմ վերջին այցն էր Շուշի այդ պահին։ Եկեղեցու զանգերն ու հրանոթների ձայները միաժամանակ էին հնչում, և Շուշին այլևս խաղաղ ու ապահով քաղաք չէր։

Ղազանչեցոցը վիրավորված էր, բայց մենք վստահ էինք՝ այն նորոգվելու է, և «վերջին հարսանիք» արտահայտությունը մեզ համար չէր։

Նոյեմբերի 9-ից հետո հաճախ էին հարցնում՝ «Գիտե՞իք, որ դուք վերջին զույգը կլինեք, որ պսակադրվեց Ղազանչեցոցում»: Այս նախադասությունը վիրավորանքի նման էր և է։ Այն ցավ է պատճառում։

Երբեք։ Երբեք չէինք պատկերացնի, որ հայկական Շուշիի այս էջը այսպես կփակվի։ Դարեր շարունակ քաղաքը ունեցել է իր տերերը և ես հույս ունեմ, որ մի օր Շուշին կհայտնվի իսկական տերերի ձեռքում։

Արցախից բերված քիչ իրերից մեկը Ղազանչեցոցի՝ ծաղկաթերթիկներից հավաքած նկարն է, որ արդեն մի քանի անգամ տեղափոխվելուց հետո միշտ կախված է վարձակալած տների գլխավոր պատին՝ հույսը չմարելու և նպատակները մշտապես տեսանելի պահելու համար։

Ես չգիտեմ, թե ինչ եմ պատմելու իմ աղջկան Շուշիի մասին, բայց մի օր Շուշի գնալու հավատը միշտ վառ եմ պահելու։ Չգիտեմ երբ կլինի դա, բայց եթե անգամ ոսկրացած ու կնճռապատ, ուզում եմ տեսնել այն պսակադրությունը, որը տասնամյակներ հետո տեղի կունենա՝ «առաջին հայկական պսակադրությունը» ազատագրված Շուշիում։

Մարիամ Սարգսյան

Միրզոյանը “լավ նորություն” է ազդարարում առանց Արցախի պայմանագիր կնքելու մասին

Posted on by naira

Խաղաղության պայմանագրի ստորագրման հարցով գուցե առաջիկայում լավ նորություններ լինեն, «Ազատության» հարցին ի պատասխան այսօր տեղեկացրեց արտաքին գործերի նախարար Արարատ Միրզոյանը:

Հարցին՝ կա՞ն բանակցություններ Բաքվի հետ, եթե՝ այո, ապա դրանք Ադրբեջանի նախապայմանների շո՞ւրջ են, արտաքին քաղաքական գերատեսչության ղեկավարը պատասխանեց․ – «Ամեն ինչ ասված է, ըստ էության, թարմացնելու տեղեկատվություն այս պահին չկա, մենք ինչպես պատրաստ էինք վայրկյան առաջ սկսել խորհրդակցություններ, այնպես էլ հիմա ենք պատրաստ: Ցավոք սրտի, տարբեր հայտարարություններ ենք լսում ադրբեջանական կողմից, առայժմ առաջընթաց չկա, բայց խոսակցություն կա, և ինչպես ցանկացած բանակցության դեպքում համբերությամբ զինվենք, գուցե առաջիկայում լավ նորություններ լինեն»։

Հիշեցնենք, որ “պայմանագրի” իմաստը՝ Հայաստանի հրաժարումն է Արցախի, Նախիջևանի, Կարսի, Արարատի շրջանի և այլ տարածքների հանդեպ իրավունքից, որը փաստված է միջազգային փաստաթղթերում։ 

Ահա թե ինչ են կորցրել արցախցիները՝ ուրախություն, տխրություն, տոն , հանգիստ

Posted on by naira

Միանշանակ է, որ Արցախում մայիսի 9-ը Շուշին ազատագրելու խորհուրդն ուներ եւ հենց դա էր արցախցիներին տոնական, հպարտության զգացում տալիս: Քաղաք, որտեղից օր ու գիշեր հրետակոծվում էր մայրաքաղաք Ստեփանակերտը, վերջապես ազատագրված է: Նկուղային կյանքն այլեւս ավարտված է: Իսկապես բան կար տոնելու:

Վաղ առավոտ ջրցան մեքենաները շրջում են Ստեփանակերտի փողոցներով, գարնանային թարմություն ու լորենիների բույր, զինվորների երգերով ու թմբուկներով քայլերթն արթնացնում էր քնած քաղաքը: Հետո բոլորն այցելում են Եղբայրական գերեզմանոց, որը տեղացիները հանգիստ են անվանում եւ պատահական չէ, այնտեղ հանգստանում ու մխիթարվում էին: Կորուստը մեծ է, բայց ոչ իզուր ու անվաստակ:

Դեռ երեկվանից Վերածննդի հրապարակում կանգնած տանկերը շուտով կանցնեն` ծուլորեն, շառաչելով, բոլորը կշնչեն դիզելի ծուխը, երեկոյան էլ ամբողջ քաղաքը կմխա խորովածի ծխով։

Ահա թե ինչ են կորցրել արցախցիները: Եվ ուրախություն, եւ տխրություն, եւ տոն, եւ հանգիստ գնալու հնարավորություն: «Այս մարդիկ կորցրել են ամեն ինչ, տուն տեղ…», շատ հաճախ ասում են Հայաստանում, խոսում սոցիալական խնդիրներից, բայց միթե՞ դա է էականը: Շատ դժվար է ընկալել, թե ինչ է նշանակում տուն տեղ կորցնել:

Երեւանում այդ զգացումը չկար: Հիշում եմ, երբ ես 2026-ին մայիսի 9-ին Երեւանում էի, այդ օրը Հայրենական պատերազմի վետերաններ, կամ պարզապես կոմունիստական նոստալգիայով պատված տարեց մարդիկ կարմիր դրոշներով եկել էին Մոնումենտ: Միանգամայն հարգանքով նրանց հանդեպ, բայց դա ներշնչող չէր: Համենայնդեպս, ես դա չէի հասկանում, այն իմ տոնը չէր:

Մայիսի 9-ին Հայաստանի գրեթե բոլոր պաշտոնյաններն Արցախ էին գալիս` նախագահի գլխավորությամբ: Այն ժամանակ Հայաստանի նախագահներին կարիք չէր լինում քովիդով “հիվանդանալ”, պատճառներ փնտրել, ինչպես նույն դասարանում մնացած աշակերտ, դժվար ընտրության առաջ կանգնել, նրանց գնալու տեղ ունեին` Շուշի եւ Պուտինն այստեղ ոչինչ անել չէր կարող: Բոլորի դեմքերին հպարտություն ու խայտանք էր, դա նրանց իսկական տոնն էր:

Այդպիսի՞ն էր երեկ Հայաստանի վարչապետի դեմքը Մոսկվայում, երբ Լուկաշենկոյի կողքին նստած նայում էր «Ինչից է սկսվում հայրենիքը» («С чего начинается Родина») երգը:

Մարութ Վանյան

 

Վերադարձը պետք է պատկերացնենք առանց ադրբեջանական ցեղասպանական վերահսկողության․ Բեգլարյան

Posted on by naira

Արցախի ու Շուշիի ազատագրման համար գլխավոր անելիքը Հայաստանի ուժեղացումն է։ Այս մասին լրագրողների հետ զրույցում ասաց Արցախի նախկին պետնախարար, նախկին ՄԻՊ Արտակ Բեգլարյանը։

«Մենք պետք է ունենանք ամուր, զարգացած Հայաստանի Հանրապետություն, որի ժողովուրդը կունենա ազգային գաղափարախոսություն եւ ազգային էլիտա, դրա հիման վրա՝ նաեւ արդյունավետ կառուվարում։ Ես վստահ եմ, որ դրա հիման վրա ժամանակի ընթացքում մենք կարող ենք նաեւ վեադառնալ Արցախ»,- ասաց Բեգլարյանը։

Անդրադառնալով հարցին, որ Նիկոլ Փաշինյանի ուղերձում Շուշիի ազատագրման օրվա մասին խոսք չկար, Բեգլարյանն ասաց․ «Արդեն չեմ զարմացնում, խիստ բարկացնող է, բայց զարմանալի ոչինչ չկա»։

Արտակ Բեգլարյանն ասաց, որ նպատակը արցախցիների վերադարձի թեման օրակարգում պահելն է, վերադարձի հույսը մեր ժողովրդի սրտում պահելն է, քանի որ առանց հույսի որեւէ արդյունք չենք ունենալու։ Իսկ եթե պրագմատիկ նայենք իրավիճակին, ուղղակի պետք է ամուր լինենք, զարգանանք եւ ժամանակի ընթացքում այնքան ազդեցություն ունենանք, որ կարողանանք վերադառնալ Արցախ։

«Ես վստահ եմ, որ դա հնարավոր է, ժամանակի հարց է, կարեւորն այն է, որ մենք այդ նպատակն ունենանք ու այդ նպատակի հետեւից գնանք։ Իսկ վերադարձը պետք է պատկերացնենք առանց ադրբեջանական ցեղասպանական վերահսկողության։ Ադրբեջանը հիմա ունի հակահայ ատելության մեծ համակարգ, որը հնարավոր էլ չէ շատ արագ արմատախիլ անել։ Չհաշված մեր ինքնորոշման իրավունքը, մեր պատմական իրավունքները։ Այս ամենը հաշվի առնելով՝ ես կարծում եմ, որ մեր ժողովուրդը կվերադառնա, եթե բացառվի Ադրբեջանի ցեղասպանական վերահսկղությունը»,- հավելեց նա։