COP29-ի ավարտից անմիջապես հետո Բաքվի պաշտպանության նախարարը հայտարարեց Հայաստանի հետ սահմանին զորքերի մարտունակության ուժեղացման մասին։ Նախկինում Փաշինյանը ասել էր, որ ՄԱԿ-ի համաժողովից հետո չի բացառել Բաքվի կողմից ռազմական գործողություն։ Իսկ նրա վերջին հարցազրույցը ցույց է տալիս, որ «կարգավորման» բոլոր խոչընդոտների վերացումը հարց չի լուծում։
Միջազգային հարաբերությունները կրկին հայտնվել են տուրբուլենտ վիճակում, երբ բոլոր «կարմիր գծերը» փլուզվում են. ԱՄՆ-ն իրավունք է տալիս Ուկրաինային հարվածներ հասցնել Ռուսաստանի խորքերը, Ռուսաստանն ինքն է օգտագործում «Օրեշնիկ» միջին հեռահարության հրթիռներ, Իսրայելը ռմբակոծում է Բեյրութը, ՄՔԴ-ն Նեթանյահուին ձերբակալելու օրդեր է տալիս, քարոզչությունը շեփորում է հինգ րոպե պակաս միջուկային պատերազմի մասին:
Նման իրավիճակում ուժ կիրառելու գայթակղությունը մեծանում է։ Այս գայթակղությունը կարող է անդիմադրելի դառնալ Ալիևի համար, որը ոչ մի “կողմ” փաստարկներ չունի, միայն “խոչընդոտներ”։ Ու թեև Փաշինյանի կառավարությունը հերթով «վերացնում է» խոչընդոտները, ուժային լուծումը մնում է միակ հնարավորը։
Ալիևի համար ամենակարևոր արգելքը եղել և մնում է Արցախը և ազգային ինքնորոշման իրավունքը, ու թեև թվում է, թե այդ «պատնեշը» վերացվել է 2020-2023 թվականներին, սակայն այն չի “հաջողվել” փաստաթղթավորվել։
Անկարային և Բաքվին խանգարում է հայկական սփյուռքը, լոբբին, և թեև Հայաստանի կառավարությունը խզել է կապերը ավանդական սփյուռքի հետ, չի համագործակցում հայկական ազդեցիկ լոբբիի հետ և տորպեդահարում է նրա գործունեությունը, հայկական լոբբին կարողանում է պահպանել ազգային իրավունքների արդիականությունը։
Բաքվին ու Մոսկվային խոչընդոտում է ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը, և թեև պաշտոնական Երևանը դադարել է խոսել ԵԱՀԿ ձևաչափով բանակցությունների մասին, սակայն Մինսկի խմբի մանդատը չեղյալ չի հայտարարվել։
«Խնդիր» է դարձել հայկական եկեղեցին՝ որպես հայկական ինքնության հենակետ, և թեև Փաշինյանը նույնիսկ բարձրաձայնում էր, որ Առաքելական եկեղեցին չպետք է «կալվածքներ ունենա Հայաստանից դուրս», ըստ երևույթին նկատի ունենալով Երուսաղեմը, Անթիլիասը և Պոլիսը, հայ եկեղեցին շարունակում է հզոր ուժ մնալ, եւ Թրամփը զանգահարում է Արամ Առաջինին։
Բաքվին, Անկարային և Մոսկվային խոչընդոտում են Ֆրանսիան, Իրանը և Հնդկաստանը, որոնք զինում և աջակցում են Հայաստանին։ Ու թեև Երևանը բացառեց նրանց մասնակցությունը բանակցություններին և որոշումների կայացմանը՝ հայտարարելով, որ կողմ է «երկկողմ» ձևաչափին, այդ երկրները Հայաստանի հետ կապերը չընդհատեցին։
Բաքվի համար պատնեշը պատմությունն է, որը հնարավոր չէ հետ շրջել։ Ու թեև Փաշինյանը սկսեց տարանջատել «իրական» Հայաստանը «պատմականից» և կոչ արեց Արարատը փոխարինել Արագածով, սակայն բավական է, որ Իրանը հայտարարի Հայաստանի հետ հազարամյա սահմանի մասին, և բոլոր փաստարկները սկսում են ընկնել։
Բաքուն վերջերս հայտարարեց ևս երկու խոչընդոտի մասին՝ եվրոպացի դիտորդների առկայության և միջազգային ատյաններում դատական հայցերի մասին։ Փաշինյանը երեկ ասել է, որ այդ արգելքները կվերացվեն, բայց միայն այն դեպքում, եթե «Բաքուն համաձայնագիր ստորագրի»։
Այժմ հերթը հասել է վերացնելու վերջին, ամենագլխավոր խոչընդոտը՝ անկախ Հայաստանի Սահմանադրությունը, որը կառուցված է միացումի և ցեղասպանության հետևանքների վերացման գաղափարի վրա։ Բայց այս խոչընդոտը կարող է անհաղթելի լինել։
Բաքուն, Մոսկվան և Անկարան, նույնիսկ պաշտոնական Երևանի աջակցությամբ, ստիպված են հաղթահարել բազմաթիվ խոչընդոտներ՝ առանց իրենց օգտին որևէ փաստարկ ունենալու։ Նրանք մեկը մյուսի հետևից ձգտում են վերացնել Հայաստանի օրինական փաստարկները և Փաշինյանի կառավարության օգնությամբ մտադիր են տապալել Հայաստանի վերջին հենքը։ Բայց իզուր չէ, որ Բաքվի պաշտպանության նախարարը պատրաստվում է ուժային լուծման՝ հայ ժողովրդի իրավունքները անձեռնմխելի են և չեն կարող վերացվել բանավոր որոշումներով եւ հարցազրույցներով։
